डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर (भीमराव रामजी आंबेडकर )

   डाॅ. बाबासाहेब आंबेडकर हे थोर समाजसुधारक होते. त्यांचा जन्म १४ एप्रिल १८९१ रोजी मध्यप्रदेशातील महू या गावी एका गरीब कुटुंबात झाला. रत्नागिरी जिल्ह्यातील आंबवडे हे त्यांचे मूळ गाव. त्यांचे सुरूवातीचे प्राथमिक शिक्षण दापोलीच्या शाळेत झाले. माध्यमिक शिक्षणासाठी ते मुंबईत आले.

    उत्तम  तऱ्हेने मॅट्रिकची परीक्षा उत्तीर्ण झाले. बडोदा सरकारची शिष्यवृत्ती मिळवून एल्फिन्स्टन कॉलेजात गेले. तिथून पदवी संपादन केल्यावर बडोदे सरकारच्या मदतीने भीमराव अमेरिकेस गेले. अर्थशास्त्रात एम. ए.; पी. एच. डी. पदवी प्राप्त करून ते परत भारतात आले. मुंबईत सिड्नहॅम कॉलेजात प्राध्यापकाची नोकरी करू लागले. नोकरी करीत असतानाच आपल्या अस्पृश्य समजण्यात येणाऱ्या बांधवांना त्या त्रासातून मुक्त करण्यासाठी त्यांच्यात जागृती निर्माण केली.

       पुढे कोल्हापूरच्या छत्रपती शाहू महाराजची मदत घेऊन ते इंग्लंडला गेले आणि अर्थशास्त्रातील डी. एस. सी. ही सर्वोच्च पदवी व बॅरिस्टर ही पदवी संपादन करून ते मुंबईच्या सरकारी महाविद्यालयात आधी प्राध्यापकाची व मग प्राचार्य म्हणून नोकरी करू लागले. 

  महाडचे चवदार तळे व नाशिकचे काळाराम मंदिर अस्पृश्यांना खुले करण्यासाठी त्यांनी सत्याग्रह केले. बाबासाहेबांना दलित समाजाविषयी खूप कळकळ होती. दलितांची सुधारणा व्हावी. म्हणून ते झटले. जातीभेद नाहीसा व्हावा, असे त्यांना वाटे. यासाठी लोकांनी खूप शिकले पाहिजे, असे त्यांना वाटे. यासाठी त्यांनी शाळा व महाविद्यालये काढली. शिक्षणाचा प्रसार केला. त्यांना वाचनाचे खूप वेड होते. त्यांनी स्वतः खूप ग्रंथ लिहिले होते. डाॅ. बाबासाहेब आंबेडकर कायदेपंडित म्हणून ओळखले जात. ते स्वतंत्र भारताच्या घटनेचे शिल्पकार होते.

      ६ डिसेंबर १९५६ मध्ये त्यांचे निधन झाले. अशा या भारताच्या थोर सुपुत्राला सरकारने ' भारतरत्न ' ही पदवी बहाल केली.

---------------------------------------------------------

 संकलन:- शंकर मुराबाई सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )

जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा गरताड गावठाण 

केंद्र - रोहोड, ता. साक्री, जि. धुळे 

   📞 ९४२२७३६७७५ / ७७२१९४१४९६

सामान्यज्ञान प्रश्नावली - २३० ( शंकर चौरे सर )

(१ ) जानेवारी महिन्याचे दिवस किती असतात ?

उत्तर --- ३१ दिवस 

--------------------------------

(२) जून महिन्याचे दिवस किती असतात ?

उत्तर --- ३० दिवस 

---------------------------------

(३) एप्रिल नंतर कोणता महिना येतो ?

उत्तर --- मे

---------------------------------

(४) जुलैच्या अगोदर कोणता महिना येतो ?

उत्तर --- जून 

---------------------------------

(५) डिसेंबर नंतर कोणता महिना येतो ?

उत्तर --- जानेवारी

---------------------------------

(६) चैत्र महिन्यानंतर कोणता महिना येतो ?

उत्तर --- वैशाख

---------------------------------

(७) आषाढ महिन्यानंतर कोणता महिना येतो ?

उत्तर --- श्रावण 

---------------------------------

(८) माघ महिन्यानंतर कोणता महिना येतो ?

उत्तर --- फाल्गुन 

---------------------------------

(९) वैशाख महिन्यापूर्वी कोणता महिना येतो ?

उत्तर --- चैत्र 

---------------------------------

(१०) फाल्गुन महिन्यानंतर कोणता महिना येतो ?

उत्तर --- चैत्र 

---------------------------------

(११) मार्च हा वर्षाचा कितवा महिना आहे ?

उत्तर ---  तिसरा 

---------------------------------

(१२) इंद्रधनुष्यात किती रंग असतात ?

उत्तर -- सात 

-----------------

(१३) आकाशाचा रंग कोणता ?

उत्तर -- निळा

-----------------

(१४) तीळगुळ कोणत्या सणाला वाटतात ?

उत्तर -- मकरसंक्रांत 

----------------------------

(१५) बैलांची पूजा कोणत्या सणाला करतात ?

उत्तर -- पोळा 

----------------------------

(१६) पक्ष्यांचा राजा कोणाला म्हणतात ?

उत्तर -- गरूड 

---------------------------

(१७) भारताचा राष्ट्रीय ध्वज कोणता ?

उत्तर -- तिरंगा

-----------------------------

(१८) भारताचे राष्ट्रीय फूल कोणते ?

उत्तर  -- कमळ

-----------------------------

(१९) भारताचा राष्ट्रीय पक्षी कोणता ?

उत्तर  -- मोर

-----------------------------

(२०)भारताचा राष्ट्रीय प्राणी कोणता ?

उत्तर -- वाघ

-----------------------------

(२१) भारताचा राष्ट्रीय खेळ कोणता ?

उत्तर -- हाॅकी

-----------------------------

(२२) भारताचे राष्ट्रगीत कोणते ?

उत्तर -- जनगणमन

-----------------------------

(२३) भारताचे राष्ट्रीय गीत कोणते ?

उत्तर -- वंदे मातरम् 

-----------------------------

(२४) फुलांचा राजा कोणाला म्हणतात ?

उत्तर -- गुलाब

-----------------------------

(२५) फळांचा राजा कोणाला म्हणतात ?

उत्तर -- आंबा

-----------------------------

(२६) प्राण्यांचा राजा कोणाला म्हणतात ?

उत्तर -- सिंह

-----------------------------

(२७) तेलबियांचा राजा कोणाला म्हणतात ?

उत्तर -- शेंगदाणा

----------------------------------------------

(२८) महाराष्ट्रातील एकूण जिल्हे किती आहेत ?

उत्तर -- ३६

-----------------------------

(२९) महाराष्ट्र राज्याची राजधानी कोणती ?

उत्तर -- मुंबई

-----------------------------

(३०) महाराष्ट्र राज्याचा राज्यवृक्ष कोणता ?

उत्तर -- आंबा

-----------------------------

(३१) महाराष्ट्र राज्याचा राज्यप्राणी कोणता ?

उत्तर -- शेकरू

-----------------------------

(३२) महाराष्ट्र राज्याचा राज्यपक्षी कोणता ?

उत्तर -- हरियाल

-----------------------------

(३३) महाराष्ट्रातील सर्वांत उंच शिखर कोणते ?

उत्तर --- कळसुबाई

--------------------------------

(३४) आपला राष्ट्रध्वज कोणता ?

उत्तर -- तिरंगा

----------------------------------

(३५) हत्तीच्या नाकाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- सोंड

--------------------------------

(३६) आकाराने सर्वात मोठा पक्षी कोणता ?

--- शहामृग

----------------------------------

(३७) एका दिवसाचे किती तास असतात ?

उत्तर -- २४ तास 

-----------------------------------

(३८) नाताळचा सण कोणत्या महिन्यात असतो ?

उत्तर -- डिसेंबर 

----------------------------

(३९) पक्ष्यांना किती पाय असतात ?

उत्तर -- दोन 

----------------------------

(४०)कोणता पक्षी पिसारा फुलवून नाचतो ?

उत्तर -- मोर 

----------------------------

(४१) लांब मानेचा प्राणी कोणता ?

उत्तर -- जिराफ 

----------------------------

(४२) सर्वांत मोठ्या कानांचा प्राणी कोणता ?

उत्तर -- हत्ती 

----------------------------

(४३) वाळवंटात राहणारा प्राणी कोणता ?

उत्तर -- उंट 

----------------------------

(४४) झाडावर तुरूतुरू चढणारा प्राणी कोणता ?

उत्तर -- खार 

----------------------------

(४५) लांब पिसे असलेला प्राणी कोणता ?

उत्तर -- मोर 

----------------------------

(४६) गूळ कशापासून तयार होते ?

उत्तर -- ऊस 

----------------------------

(४७) साखर कशापासून तयार होते ?

उत्तर -- ऊस 

----------------------------

(४८) हरभ-याच्या पिठाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- बेसन 

----------------------------

(४९) पोपटाचा रंग कसा असतो ?

उत्तर -- हिरवा 

----------------------------

(५०) मधमाश्यांच्या घराला काय म्हणतात ?

उत्तर -- पोळे 

-----------------------------

(५१) कोंबडीच्या घरास काय म्हणतात ?

उत्तर -- खुराडे 

-----------------------------

(५२) चिमणीच्या घराला काय म्हणतात ?

उत्तर -- घरटे 

-----------------------------

(५३) सिंहाच्या निवा-यास काय म्हणतात ?

उत्तर -- गुहा 

-----------------------------

(५४) माणसाच्या निवा-यास  काय म्हणतात ?

उत्तर -- घर 

-----------------------------

(५५) वाघाच्या निवा-याला काय म्हणतात ?

उत्तर -- गुहा 

-----------------------------

(५६) गाई - गुरांना बांधण्याच्या जागेस काय म्हणतात ?

उत्तर -- गोठा 

-----------------------------

(५७) पक्ष्यांच्या समूहाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- थवा 

-----------------------------

(५८) फुलांच्या समूहाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- गुच्छ 

-----------------------------

(५९) फुलझाडांच्या समूहाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- ताटवा 

-----------------------------

(६०) बांबूच्या समूहाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- बेट 

-----------------------------

(६१) बैलांच्या ओरडण्याला काय म्हणतात ?

उत्तर --  हंबरणे 

-----------------------------

(६२) म्हशीच्या ओरडण्याला काय म्हणतात ?

उत्तर -- रेकणे 

-----------------------------

(६३) म्हशीच्या पिल्लाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- रेडकू

-----------------------------

(६४) घोड्याच्या पिल्लाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- शिंगरु 

-----------------------------

(६५) वाघिणीच्या पिल्लाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- बच्चा , बछडा 

-----------------------------

(६६) गाईच्या पिल्लाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- वासरू 

-----------------------------

(६७) हरणाच्या पिल्लाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- पाडस,  शावक 

-----------------------------

(६८) शेळीच्या पिल्लाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- करडू 

-----------------------------

(६९) कुत्र्याच्या पिल्लाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- पिल्लू 

-----------------------------

(७०) सिंहाच्या पिल्लाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- छावा 

-----------------------------

(७१) मेंढीच्या पिल्लाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- कोकरू 

-----------------------------

(७२) गाढवाच्या पिल्लाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- शिंगरु 

----------------------------

(७३) भारताचे राष्ट्रीय फळ कोणते  ?

उत्तर -- आंबा 

-----------------------------

(७४) कोणता रंग अधिक उष्णता आकर्षित करतो ?

उत्तर -- काळा

------------------------------

(७५) सूर्याच्या उष्णतेमुळे जलाशयातील पाण्याचे  .... होते ?

उत्तर --- बाष्पीभवन

-------------------------------

(७६) ऊर्जेचा नैसर्गिक स्रोत कोणता ?

उत्तर --- सूर्य

-------------------------------

(७७) विमानांचा शोध कोणी लावला ?

उत्तर -- राईट बंधू 

-------------------------------

(७८) कोळी या किड्याला किती पाय असतात ?

उत्तर -- आठ

-----------------------------

(७९) ' खजूर ''  या फळात किती बिया असतात ?

उत्तर -- एक

-----------------------------

(८०) फांद्या नसलेल्या एका वनस्पतीचे नाव सांगा ?

उत्तर -- नारळ

-----------------------------

(८१) घरटी न बांधणा-या एका पक्ष्याचे नाव सांगा ?

उत्तर --  कोंबडी

-----------------------------

(८२) घरात जळमटे करणारा प्राणी कोणता ?

उत्तर --- कोळी

-----------------------------

(८३) सोंड असलेला प्राणी कोणता ?

उत्तर -- हत्ती

-----------------------------

(८४) घराची राखण करणारा प्राणी कोणता ?

उत्तर -- कुत्रा

-----------------------------

(८५) शेतीच्या कामात मदत करणारा प्राणी कोणता ?

उत्तर -- बैल

-----------------------------

(८६) पाय नसणारा प्राणी कोणता ?

उत्तर -- साप

-----------------------------

(८७) पंख असणारा पण पिल्लांना दूध पाजणारा प्राणी कोणता ?

उत्तर -- वटवाघूळ

-----------------------------

(८८) सहा पाय असणारा प्राणी कोणता ?

उत्तर -- झुरळ

-----------------------------

(८९) सजीवांचे दोन गट कोणते ?

उत्तर -- प्राणी व वनस्पती 

----------------------------

(९०) आकाशात चांदण्या केव्हा दिसतात ?

उत्तर -- रात्री 

---------------------------------

(९१) बैलाच्या मादीला काय म्हणतात ?

उत्तर -- गाय

---------------------------------

(९२) कोकिळेने केलेला आवाज कोणता ?

उत्तर --  कुहूकुहू

---------------------------------

(९३) पिकलेल्या केळ्यांचा रंग कोणता असतो ?

उत्तर -- पिवळा

---------------------------------

(९४) आवळ्याची चव कशी असते ?

उत्तर -- तुरट

---------------------------------

(९५)  लिंबाची चव कशी असते ?

उत्तर -- आंबाट

--------------------------------

(९६) जगातील सर्वांत उंच प्राणी कोणता ?

उत्तर -- जिराफ

-------------------------------------

(९७) मिठाची चव कशी असते ?

उत्तर -- खारट

-----------------------------------------

(९८) गुळाची चव कशी असते ?

उत्तर -- गोड

-----------------------------------------

(९९) चिंचेची चव कशी असते ?

उत्तर -- आंबट

-----------------------------------------

(१००) कारल्याची चव कशी असते ?

उत्तर -- कडू

-----------------------------------------

(१०१) कावळ्याचा रंग कसा असतो ?

उत्तर -- काळा

-----------------------------------------

(१०२) महाराष्ट्राची राजधानी कोणती ?

उत्तर -- मुंबई

----------------------------------------

(१०३) भारत देशाची राजधानी कोणती ?

उत्तर -- दिल्ली

-------------------------------------

(१०४) भारताच्या राजमुद्रेवर कोणते वचन लिहिले आहे ?

उत्तर -- सत्यमेव जयते.

------------------------------------

(१०५) आपण कोणत्या देशात राहतो ?

उत्तर -- भारत

------------------------------------

(१०६) जगातील सर्वांत मोठा पक्षी कोणता ?

उत्तर -- शहामृग

------------------------------------

(१०७) भारताच्या शेजारी किती देश आहेत ?

उत्तर -- ७ ( सात )

-----------------------------------

(१०८) एक दिवस म्हणजे किती तास ?

उत्तर -- २४ तास

----------------------------------

(१०९) एका वर्षात किती महिने असतात ?

उत्तर -- १२ (बारा )

------------------------------------

(११०) महाराष्ट्र हे भारतातील काय आहे ?

उत्तर -- राज्य

-----------------------------------

(१११) महाराष्ट्रातील सर्वांत लांब नदी कोणती ?

उत्तर -- गोदावरी

----------------------------------

(११२) वेगाने धावणारा पक्षी कोणता ?

उत्तर -- शहामृग

--------------------------------

(११३) सूर्य कोणत्या दिशेला उगवतो ?

उत्तर -- पूर्व

---------------------------------

(११४) सूर्य कोणत्या दिशेला मावळतो ?

उत्तर -- पश्चिम

---------------------------------

(११५) ज्ञानेंद्रिये किती आहेत ?

उत्तर -- पाच

---------------------------------

(११६) मुख्य दिशा किती ?

उत्तर -- चार

---------------------------------

(११७) उपदिशा किती ?

उत्तर -- चार

----------------------------------

(११८) आठवड्याचे वार किती ?

उत्तर -- सात

--------------------------------------

(११९) आकाशाचा रंग कोणता आहे ?

उत्तर -- निळा

--------------------------------------

(१२०) बी फळाच्या बाहेर असणारे कोणते फळ आहे ?

उत्तर -- काजू

-----------------------------------

(१२१) आईच्या आईला काय म्हणतात ?

उत्तर -- आजी

---------------------------------

(१२२) महाराष्ट्राचा राज्यफूल कोणता ?

उत्तर -- जारूळ

------------------------------

(१२३) महाराष्ट्राच्या पश्चिमेस कोणता समुद्र आहे ?

उत्तर -- अरबी

------------------------------------

(१२४) कल्पवृक्ष कोणत्या झाडाला म्हणतात ?

उत्तर -- नारळ ( माड )

--------------------------------

(१२५) महाराष्ट्राची राजभाषा कोणती ?

उत्तर -- मराठी

-----------------------------

(१२६) कच्च्या कैरीचा रंग कोणता ?

उत्तर -- हिरवा

--------------------------------

(१२७) महाराष्ट्रातील सर्वात लांब धरण कोणते ?

उत्तर -- जायकवाडी

-------------------------------

(१२८) भारताचे राष्ट्रीय वॄक्ष कोणते ?

उत्तर -- वड

---------------------------------

(१२९) भारताचे राष्ट्रीय चलन कोणते ?

उत्तर -- रूपया

-----------------------------------

(१३०) पृथ्वीचा आकार कसा आहे ?

उत्तर -- गोल

---------------------------------

(१३१) ज्या रात्री चंद्र पूर्ण गोल दिसतो, त्या रात्रीला कोणती रात्र म्हणतात ?

उत्तर -- पौर्णिमेची रात्र

------------------------------

(१३२) भारतीय सौर वर्षाचे महिने किती ?

उत्तर -- बारा महिने

-------------------------------

(१३३) आपण कोणत्या ग्रहावर राहतो ?

उत्तर -- पृथ्वी

------------------------------

(१३४) पृथ्वीला प्रकाश कोठून मिळतो ?

उत्तर -- सूर्यापासून

------------------------------

(१३५) सजीव सृष्टी असलेला सूर्यमालेतील एकमेव ग्रह कोणता ?

उत्तर -- पृथ्वी

---------------------------------

(१३६) पूर्व दिशेच्या समोर कोणती दिशा येते ?

उत्तर -- पश्चिम

------------------------------

(१३७) दक्षिण दिशेच्या समोर कोणती दिशा येते ?

उत्तर -- उत्तर

------------------------------

(१३८) सूर्य ज्या दिशेला उगवतो ती दिशा कोणती ?

उत्तर -- पूर्व

--------------------------------

(१३९) सूर्य ज्या दिशेला मावळतो ती दिशा कोणती ?

उत्तर -- पश्चिम

------------------------------------

(१४०) सूर्योदयापासून सूर्यास्तापर्य॓तच्या काळाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- दिन

-----------------------------

(१४१) सूर्योस्तापासून सूर्यादयापर्यंतच्या काळाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- रात्र

----------------------------------

(१४२) दिन व रात्र मिळून एक पूर्ण काय होतो ?

उत्तर -- पूर्ण दिवस

---------------------------------

(१४३) मराठी वर्षांची सुरूवात कोणत्या महिन्याने होते ?

उत्तर -- चैत्र

--------------------------------

(१४४) आंब्याच्या बीला काय म्हणतात ?

उत्तर -- कोय

------------------------------

(१४५) फणसाच्या बीला काय म्हणतात ?

उत्तर -- आठळी

--------------------------------

(१४६) कापसाच्या बीला काय म्हणतात ?

उत्तर -- सरकी

----------------------------------

(१४७) चिंचेच्या बीला काय म्हणतात ?

उत्तर -- चिंचोका

-------------------------------------

(१४८) कोणत्या फळापासून आमरस तयार होतो ?

उत्तर -- आंबा

------------------------------------

(१४९) पारंब्या कोणत्या झाडाला असतात ?

उत्तर -- वड

----------------------------------

(१५०) जिभेचा कोणता रंग चांगल्या आरोग्याचे लक्षण आहे ?

उत्तर -- गुलाबी

-------------------------------

(१५१) श्वसन करताना सजीव कोणता वायू शरीरात घेतात?

उत्तर --ऑक्सिजन वायू

----------------------------------

(१५२)समुद्राच्या पाण्याची चव कशी असते ?

उत्तर -- खारट

-----------------------------------

(१५३) ' लाल किल्ला ' कोणत्या शहरात आहे ?

उत्तर -- दिल्ली

----------------------------------

(१५४) ' ताजमहल ' कोणत्या शहरात आहे ?

उत्तर -- आग्रा

----------------------------------

(१५५) सर्वात जास्त बुध्दिमान प्राणी कोणता ?

उत्तर -- मनुष्य

------------------------------------

(१५६) दगडावर कोरलेल्या लेखास काय म्हणतात ?

उत्तर -- शिलालेख

-----------------------------------

(१५७) महाराष्ट्रातील पहिली स्त्री शिक्षिका कोण ?

उत्तर -- सावित्रीबाई फुले

-----------------------------------

(१५८) समुद्राच्या पाण्यापासून काय तयार करतात ?

उत्तर -- मीठ

------------------------------------

(१५९) चंद्र अजिबात दिसत नाही, त्या रात्रीला कोणती रात्र म्हणतात ?

उत्तर -- अमावास्येची रात्र

-------------------------------------

(१६०) एक डझनमध्ये किती वस्तू असतात ?

उत्तर -- १२

(१६१) आपण कोणत्या देशात राहतो ?

उत्तर -- भारत 

----------------------------

(१६२) आपण कोणत्या राज्यात राहतो ?

उत्तर -- महाराष्ट्र 

----------------------------

(१६३) हत्तीच्या नाकाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- सोंड 

----------------------------

(१६४) मुख्य ऋतू किती ?

उत्तर -- तीन 

----------------------------

(१६५) ' मुंगी ' या किटकाला किती पाय असतात ?

उत्तर -- सहा 

----------------------------

(१६६) एका वर्षात किती महिने असतात ?

उत्तर -- बारा 

----------------------------

(१६७) एका वर्षात एकूण किती दिवस असतात ?

उत्तर -- ३६५

----------------------------

(१६८) एक दिवसाचे किती तास असतात ?

उत्तर -- २४ तास 

----------------------------

(१६९) मानवी रक्ताची चव कशी असते ?

उत्तर -- खारट

----------------------------

(१७०) दर मिनिटाला मानवी हृदय किती वेळा धडधडते ?

उत्तर -- ७२ वेळा

----------------------------

(१७१) मानवी शरीरातील सर्वात लहान हाड कोणते ?

उत्तर -- कानाचे हाड

----------------------------

(१७२) प्रौढ मानवाच्या शरीरात एकूण किती हाडे असतात ?

उत्तर -- २०६

----------------------------

(१७३) मानवाच्या शरीरातील सर्वात मोठे हाड कोणते ?

उत्तर --  मांडीचे हाड ( फिमर )

----------------------------

(१७४) मानवाच्या छातीच्या पिंजऱ्यात किती हाडे असतात ?

उत्तर -- २४

----------------------------

(१७५) मानवाला आयुष्यामध्ये एकूण किती दात येतात ?

उत्तर --  ५२

--------------------------------

(१७६) चवीचे प्रकार किती ?

उत्तर -- चार 

----------------------------

(१७७) झुरळाला किती पाय असतात ?

उत्तर -- सहा 

----------------------------

(१७८) ज्ञानेंद्रिये किती आहेत ?

उत्तर -- पाच 

----------------------------

(१७९) नारळाच्या झाडाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- माड

----------------------------

(१८०) समुद्राच्या पाण्यापासून काय तयार करतात ?

उत्तर -- मीठ

----------------------------

(१८१) आंब्याच्या बीला काय म्हणतात ?

उत्तर -- कोय 

----------------------------

(१८२) पिकलेल्या केळ्याचा रंग कोणता ?

उत्तर -- पिवळा 

---------------------------------

(१८३) एका आठवड्यात किती दिवस असतात ?

उत्तर -- सात 

----------------------------     

(१८४) १  मिनिट म्हणजे किती सेकंद ?

उत्तर -- ६० सेकंद

-----------------------------

(१८५)  १ तास म्हणजे किती मिनिटे ?

उत्तर -- ६० मिनिटे

-----------------------------

(१८६) सव्वा दोन वाजले म्हणजे किती वाजून किती मिनिटे ?

उत्तर --- २ वाजून १५ मिनिटे 

---------------------------------

(१८७) दीड वाजले म्हणजे किती वाजून किती मिनिटे ?

उत्तर --- १ वाजून ३० मिनिटे 

---------------------------------

(१८८) पावणेतीन वाजले म्हणजे किती वाजून किती मिनिटे ?

उत्तर --- २ वाजून ४५ मिनिटे 

---------------------------------

(१८९ ) साडेपाच वाजले म्हणजे किती वाजून किती मिनिटे ?

उत्तर --- ५ वाजून ३० मिनिटे 

---------------------------------

(१९०) पावशेर भाजी म्हणजे किती ग्रॅम भाजी ?

उत्तर --- २५० ग्रॅम 

---------------------------------

(१९१) १ महिना म्हणजे किती दिवस ?

उत्तर -- ३० / ३१ दिवस 

-----------------------------

(१९२) डिसेंबर महिन्याचे किती दिवस असतात ?

उत्तर -- ३१ दिवस 

-----------------------------

(१९३) १  डझन केळी म्हणजे किती केळी  ?

उत्तर  -- १२ केळी 

-----------------------------

(१९४) एक अंकी लहानात लहान संख्या कोणती ?

उत्तर -- १

------------------------------

(१९५) एक अंकी मोठ्यात मोठी संख्या कोणती ?

उत्तर -- ९

-----------------------------------

(१९६) दोन अंकी लहानात लहान संख्या कोणती ?

उत्तर -- १०

---------------------------------

(१९७) दोन अंकी मोठ्यात मोठी संख्या कोणती ?

उत्तर -- ९९

---------------------------

(१९८) १ तोळा म्हणजे किती ग्रॅम ?

उत्तर -- १०  ग्रॅम

----------------------

(१९९) १ रीम कागद म्हणजे किती कागद ?

उत्तर -- ४८० कागद

----------------------

(२००) १ फूट म्हणजे किती इंच ?

उत्तर -- १२  इंच

----------------------

(२०१) त्रिकोणाला किती बाजू असतात ?

उत्तर -- तीन

----------------------

(२०२) आयताला किती बाजू असतात ?

उत्तर -- चार

--------------------------

(२०३) चौरसाला किती बाजू असतात ?

उत्तर -- चार

------------------------

(२०४) चौकोनाला बाजू किती असतात ?

उत्तर -- चार

-----------------------------

(२०५) आयताला बाजू किती असतात ?

उत्तर -- चार

-----------------------------

(२०६) चौरसाला बाजू किती असतात ?

उत्तर -- चार

-----------------------------

(२०७) त्रिकोणाला बाजू किती असतात ?

उत्तर -- तीन

-----------------------------

(२०८) वर्तूळाचा आकार कसा असतो ?

उत्तर -- गोल

-----------------------------

(२०९)भुईमुगाच्या बियाणाला कोणत्या नावाने ओळखतात ?

उत्तर -- शेंगदाणा

-----------------------------

(२१०) सूर्य केव्हा उगवतो ?

उत्तर -- सकाळी

-----------------------------

(२११) सूर्य उगवण्याअगोदरची वेळ कोणती  ?

उत्तर -- पहाट

-----------------------------

(२१२) सूर्य आकाशात मध्यावर आल्याची वेळ कोणती ?

उत्तर -- दुपार

---------------------------------

(२१३) सूर्य मावळण्याची वेळ कोणती ?

उत्तर -- संध्याकाळ

-----------------------------

(२१४) उन्हाळ्यात हवा अशी असते ?

उत्तर --  गरम

-----------------------------

(२१५) हिवाळ्यात हवा कशी असते. ?

उत्तर. -- थंड

-----------------------------

(२१६) पावसाळ्यात हवा कशी असते. ?

उत्तर. --  दमट

------------------------------------------

(२१७) चवीचे प्रकार कोणते ?

उत्तर -- गोड, कडू, आंबट, खारट.

------------------------------------------

(२१८) ज्ञानेंद्रिये म्हणजे काय ?

उत्तर -- ज्ञान देणारे अवयव.

------------------------------------------

(२१९) आपल्याला किती ज्ञानेंद्रिये आहेत ?

उत्तर -- पाच

------------------------------------------

(२२०) ज्ञानेंद्रियांची नावे सांगा ?

उत्तर -- डोळे, कान, नाक, जीभ, त्वचा.

------------------------------------------

(२२१) डोळ्यांचा उपयोग कशासाठी होतो ?

उत्तर -- पाहण्यासाठी.

------------------------------------------

(२२२) कानाचा उपयोग कशासाठी होतो ?

उत्तर -- ऐकण्यासाठी

------------------------------------------

(२२३) नाकाने आपल्याला कोणते ज्ञान होते ?

उत्तर -- वास घेणे.

------------------------------------------

(२२४) शरीरावरील कातडीला काय म्हणतात ?

उत्तर -- त्वचा

------------------------------------------

(२२५) त्वचेमुळे आपल्याला कोणत्या प्रकारचे ज्ञान होते ?

उत्तर -- स्पर्शज्ञान

------------------------------------------

(२२६) दातांचा उपयोग कोणता ?

उत्तर -- अन्न चावून खाण्यासाठी.

---------------------------------

(२२७) श्वसन करताना सजीव कोणता वायू शरीरात घेतात ?

उत्तर -- ऑक्सिजन वायू 

---------------------------------

(२२८) कोणत्या रात्री चंद्राचा प्रकाशित भाग अजिबात दिसत नाही ?

उत्तर -- अमावस्या 

---------------------------------

(२२९) आईच्या भावाला काय म्हणतात ‌?

उत्तर --- मामा 

---------------------------------

(२३०) काॅम्युटरचे मराठी नाव सांगा ?

उत्तर --- संगणक 

==========================

लेखन / संकलक :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक)

जि. प. प्रा. शाळा गरताड (गावठाण), केंद्र रोहोड

ता. साक्री, जि. धुळे

९४२२७३६७७५  / ७७२१९४१४९६

भारतीय संविधान दिननिमित्त प्रश्नावली

(१) भारतीय संविधान दिन दरवर्षी कोणत्या तारखेला साजरा केला जातो ?

उत्तर --- २६ नोव्हेंबर 

-------------------------------------------

(२) भारतीय संविधान कोणत्या तारखेला स्वीकारले गेले ?

उत्तर --- २६ नोव्हेंबर १९४९

-------------------------------------------

(३) भारतीय संविधान कोणत्या तारखेला लागू झाले ?

उत्तर --- २६ जानेवारी १९५०

-------------------------------------------

(४) भारतीय संविधान सभेचे अध्यक्ष कोण होते ?

उत्तर -- डॉ. राजेंद्र प्रसाद 

------------------------------------------

(५) भारताच्या घटना समितीचे अध्यक्ष कोण होते ?

उत्तर -- डॉ. राजेंद्र प्रसाद 

-----------------------------------------

(६) भारताच्या घटना / संविधानाच्या मसुदा समितीचे अध्यक्ष कोण होते ?

उत्तर --- डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर 

-----------------------------------------

(७) भारताच्या मूळ संविधानामध्ये किती कलमे होती ?

उत्तर --- ३९५

-----------------------------------------

(८) भारत प्रजासत्ताक कधी झाला ?

उत्तर --- २६ जानेवारी १९५०

-----------------------------------------

(९) भारतीय घटनेचे / संविधानाचे शिल्पकार म्हणून कोणाला ओळखले जाते ?

उत्तर --- डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर 

------------------------------------------

(१०) भारताच्या घटना समितीने ' जन - गण - मन ' या गीतास राष्ट्रगीत सुरू केव्हा मान्यता दिली ?

उत्तर --- २४ जानेवारी १९५०

------------------------------------------

(११)  ' जन गण मन ' हे भारतीय राष्ट्रगीत कोणी लिहिले ?

उत्तर --- रविंद्रनाथ टागोर 

------------------------------------------

(१२) भारतीय राज्यघटनेचा आत्मा कशाला म्हटले जाते ?

उत्तर -- सरनामा 

-------------------------------------------

(१३) भारतीय संविधान तयार होण्यासाठी किती दिवस लागले?

उत्तर -- २ वर्षे ११ महिने १८ दिवस.

-------------------------------------------

(१४)  संविधानाचे प्रमुख उद्दिष्ट काय आहे?

 उत्तर -- लोकशाही, धर्मनिरपेक्षता, समता, स्वातंत्र्य आणि बंधुता प्रस्थापित करणे.

-------------------------------------------

(१५)  संविधान म्हणजे काय ?

उत्तर --- देश चालवण्याचे नियम.

-------------------------------------------

(१६)  संविधानाची पहिली ओळ काय आहे?

  उत्तर --- आम्ही भारताचे लोक..."

-------------------------------------------

(१७)  भारतीय संविधानाचा मूळ मसुदा कोणत्या भाषेत लिहिला गेला?

उत्तर --- इंग्रजी आणि हिंदी

-------------------------------------------

(१८) जगातील सर्वात मोठं संविधान कोणत्या देशाचे आहे ‌?

उत्तर --- भारताचे संविधान 

-------------------------------------------

(१९) भारतातील राज्यपद्धती कोणती आहे?

उत्तर --- संसदीय लोकशाही

-------------------------------------------

(२०)  उद्देशिका म्हणजे काय?

उत्तर --- संविधानाचा प्रस्तावना भाग.

-------------------------------------------

(२१) भारताचा कारभार कोणत्या नियमांनुसार चालतो?

उत्तर --- संविधानानुसार.

-------------------------------------------

(२२)  संविधानाचे नियम कोणी पाळायला हवेत?

उत्तर --- सर्व भारतीय नागरिकांनी.

-------------------------------------------

(२३) आपल्या भारत देशाला स्वातंत्र्य केव्हा मिळाले ?

उत्तर -- १५ ऑगस्ट १९४७

-----------------------------------

(२४) भारताचा प्रजासत्ताक दिन कोणता ?

उत्तर -- २६ जानेवारी

------------------------------------

(२५) भारताचा राष्ट्रध्वज कोणता ?

उत्तर -- तिरंगा

------------------------------------

(२६) भारताचा स्वातंत्र्यदिन कोणता ?

उत्तर -- १५ ऑगस्ट

------------------------------------

(२७)  संविधानास दुसरे नाव काय ?

उत्तर -- राज्यघटना

--------------------------------------

(२८) भारताचे पहिले पंतप्रधान कोण ?

उत्तर -- पंडित जवाहरलाल नेहरू

------------------------------------

(२९) आपल्या राष्ट्रध्वजात किती रंग आहेत ?

उत्तर -- तीन

---------------------------------

(३०) राष्ट्रगीत गायनासाठी किती वेळ लागतो ?

उत्तर --- ५२ सेकंद

----------------------------------

(३१) राष्ट्रगीत हे मूळ कोणत्या भाषेत लिहिले गेले आहे ?

उत्तर --- बंगाली

-----------------------------------

(३२) राष्ट्रध्वज तिरंग्यातील केसरी रंग कशाचे प्रतीक आहे ?

उत्तर -- त्याग व शौर्य

------------------------------------

(३३) राष्ट्रध्वज तिरंग्यातील पांढरा रंग कशाचे प्रतीक आहे ?

उत्तर --  शांतीचे

-------------------------------------

(३४) राष्ट्रध्वज तिरंग्यातील हिरवा रंग कशाचे प्रतीक आहे ?

उत्तर -- हरितक्रांती व समृद्धी

------------------------------------

(३५) भारताचा राष्ट्रीय प्राणी कोणता आहे ?

उत्तर -- वाघ

------------------------------------

(३६) भारताचा राष्ट्रीय पक्षी कोणता आहे ?

उत्तर --- मोर

--------------------------------------

(३७) भारतचे राष्ट्रीय फूल कोणते. ?

उत्तर -- कमळ

-------------------------------------

(३८) भारताचे राष्ट्रीय फळ कोणते ?

उत्तर -- आंबा

--------------------------------------

(३९) भारताचे राष्ट्रीय वृक्ष कोणते ?

उत्तर  -- वड

---------------------------------------

(४०) भारताचे राष्ट्रीय चलन कोणते ?

उत्तर -- रूपया

--------------------------------------

(४१)आपली राष्ट्रीय प्रतीके कोणती?

उत्तर-- राष्ट्रध्वज, राष्ट्रगीत, राजमुद्रा

--------------------------------------

(४२) भारताचे राष्ट्रीय सण कोणते ?

उत्तर -- स्वातंत्र्य दिन व प्रजासत्ताक दिन

--------------------------------------

(४३)राजमुद्रेतील सिंह कशाचे प्रतीक आहे?

उत्तर-- सामर्थ्याचे

--------------------------------------

(४४)भारताची राजमुद्रा कोठून घेतलेली आहे?

उत्तर  -- सारनाथ अशोक स्तंभ

--------------------------------------

(४५)राष्ट्रध्वजातील पांढऱ्या रंगाच्या पट्ट्याच्या मध्यभागी एकूण किती आरे आहेत?

उत्तर --  २४

--------------------------------------

(४६) भारताचे ध्वजगीत कोणते?

उत्तर -- विजयी विश्व तिरंगा प्यारा, झेंडा उंचा रहे हमारा

--------------------------------------

(४७) राजमुद्रा कशाकशावर असते?

उत्तर -- सर्व नाणी, नोटा, शासकीय कागदपत्र

--------------------------------------

(४८)भारताचे राष्ट्रीय चलन कोणते?

उत्तर-- रुपया

--------------------------------------

(४९) स्वतंत्र भारताचे पहिले कायदामंत्री कोण होते ?

उत्तर -- डॉ.बाबासाहेब आंबेडकर.

--------------------------------------

(५०)भारतीय राष्ट्रध्वजावर निळ्या रंगाचे कोणते चक्र आहे ?

उत्तर --- अशोकचक्र

--------------------------------------------

(५१) २६ जानेवारी हा दिवस आपण कोणता दिन म्हणून साजरा करतो ?

उत्तर --- प्रजासत्ताक दिन

---------------------------------------------

(५२) भारताने कोणत्या शासनपध्दतीचा स्विकार केला ?

उत्तर --- लोकशाही

---------------------------------------------

(५३) भारतीय राजमुद्रा कोणती ?

उत्तर --- सारनाथ स्तंभावरील चार सिंह असलेली मुद्रा 

--------------------------------------------

(५४) भारतीय राजमुद्रेखाली कोणते वचन आहे ?

उत्तर--- सत्यमेव जयते.

--------------------------------------------

(५५) भारतीय राष्ट्रध्वजावरील असलेल्या अशोकचक्र कशाचे प्रतिक आहे ?

उत्तर--- गतीचे प्रतिक

---------------------------------------

(५६) भारत देशातील कायद्याची निर्मिती करणारी सर्वोच्च संस्था म्हणजे ..... होय.

उत्तर -- संसद

--------------------------------

(५७) आपल्या देशाच्या सरकारी कागदपत्रांवर .....  असते. 

उत्तर -- राजमुद्रा 

----------------------------------------

(५८) राष्ट्रध्वज, राष्ट्रगीत व राजमुद्रा ही आपली राष्ट्रीय ..... आहेत.

उत्तर -- प्रतीके 

----------------------------------------

(५९) आपल्या भारताची राजमुद्रा ..... येथील अशोक स्तंभावरून घेतली आहे.

उत्तर -- सारनाथ 

----------------------------------------

(६०) आपल्या देशाचे स्वातंत्र्य आणि राष्ट्रीय ऐक्य कसे व्यक्त केले जाते?

उत्तर -- राष्ट्रीय प्रतीकातून 

----------------------------------------

(६१) आपल्या राष्ट्रध्वजाचा आकार ..... आहे.

उत्तर -- आयताकृती 

----------------------------------------

(६२) राष्ट्रध्वज लावताना राष्ट्रध्वजाचा ....... रंगाचा पट्टा वरच्या बाजूला असायला पाहिजे.

उत्तर -- केशरी 

----------------------------------------

(६३) राष्ट्रध्वजाच्या पांढऱ्या पट्ट्यात मध्यभागी  ..... रंगाचे चक्र असते.

उत्तर -- गडद निळ्या 

----------------------------------------

 (६४) कोणत्या काळात राष्ट्रध्वज ध्वजस्तंभाच्या अर्ध्यावर उतरवतात ?

उत्तर -- राष्ट्रीय दुखवट्याच्या काळात 

----------------------------------------

(६५) 'जन-गण-मन अधिनायक जय हे भारत भाग्यविधाता '' हे आपले ....... आहे.

उत्तर -- राष्ट्रगीत 

----------------------------------------

(६६) २६ जानेवारी या दिनास .......... असे म्हणतात ?

उत्तर --  प्रजासत्ताक दिन 

----------------------------------------

(६७) १५ ऑगस्ट या दिनास ...... असे म्हणतात.

उत्तर -- स्वातंत्र्य दिन 

----------------------------------------

(६८) डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांचे पूर्ण नाव सांगा.

उत्तर -- भिमराव रामजी आंबेडकर

==========================

लेखन / संकलन :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक)

जिल्हा परिषद प्रा. शाळा गरताड गावठाण 

केंद्र - रोहोड, ता. साक्री, जि.धुळे

9422736775  / 7721941496