मराठी व्याकरण -- वर्ण विचार प्रश्नावली

(१) मराठी भाषेचे लेखन आपण कोणत्या लिपीत करतो ?

---- (1) पाली 

(2) अर्धमागधी 

(3) देवनागरी  ✔️

(4) मोडी 

-------------------------------------------

(२) आपल्या तोंडावाटे निघणा-या मूलध्वनींना .......

म्हणतात ?

----- (1) वर्ण ✔️

(2) अक्षरे 

(3) व्यंजने 

(4) स्वरादी 

---------------------------------------------------------------

(३) मध्यदंड असलेली अक्षरजोडी खालील पैकी कोणती ?

----- (1) प , फ

(2) द , ह

(3) क , फ  ✔️

(4) ब , व

---------------------------------------------------------------

(४) खालीलपैकी दंड नसलेले अक्षर कोणते ?

----- (1) य

(2) र  ✔️

(3) ल

(4) क

---------------------------------------------------------------

(५) खालीलपैकी ' शीर्षदंड नसलेले अक्षर ' कोणते ?

------ (1) ट

(2) ठ

(3) छ

(4) ण  ✔️

---------------------------------------------------------------

(६) खालीलपैकी सजातीय स्वरांची जोडी कोणती ?

------ (1) उ -- अ

(2) इ -- उ

(3) उ -- ऊ  ✔️

(4) अ -- ई

---------------------------------------------------------------

(७) खालीलपैकी विजातीय स्वरांची जोडी कोणती ?

------ (1) अ -- आ

(2) ॠ -- लृ ✔️

(3) इ -- ई

(4) उ -- ऊ

---------------------------------------------------------------

(८ ) ' इ ' हा स्वर कोणत्या प्रकारचा आहे ?

------ (1) संयुक्त 

(2) -हस्व ✔️

(3) स्वरादी 

(4) दीर्घ 

---------------------------------------------------------------

(९) ' औ ' हा स्वर कोणत्या प्रकारचा आहे ?

------ (1) संयुक्त ✔️

(2) दीर्घ 

(3) -हस्व 

(4) स्वरादी 

---------------------------------------------------------------

(१० ) मराठी भाषेतील स्वतंत्र वर्ण कोणता ?

------ (1) ॠ

(2) ह

(3) ळ ✔️

(4) श्र

________________________________________

उत्तरे :- (१) देवनागरी (२) वर्ण (३) क , फ 

(४) र (५) ण (६) उ - ऊ (७) ॠ -- लृ 

(८) -हस्व (९) संयुक्त (१०) ळ

==================================

संकलक :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )

जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा जामनेपाडा 

केंद्र - रोहोड, ता. साक्री, जि धुळे 

९४२२७३६७७५

भौमितिक माहिती -- त्रिकोण, चौकोन, आयत, चौरस.

(1) त्रिकोणाला बाजू = 3

(2) त्रिकोणाला शिरोबिंदू = 3

(3) त्रिकोणाला कोन = 3

(4) चौकोनाला बाजू = 4

(5) चौकोनाला शिरोबिंदू = 4

(6) आयताला बाजू = 4

(7) आयताला शिरोबिंदू = 4

(8) आयताच्या समोरासमोरील बाजू = समान लांबीच्या

(9) आयताचे चारही कोन = काटकोन

(10) चौरसाला बाजू = 4

(11) चौरसाला शिरोबिंदू = 4

(12) चौरसाचे चारही बाजूंची लांबी = समान

(13) चौरसाचे चारही कोन = काटकोन
=================================
लेखन :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक)
जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा , केंद्र रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
9422736775

स्पर्धा परीक्षा सराव प्रश्नावली

(1) नाशिक हे शहर कोणत्या नदीकाठी वसलेले आहे ?

---- (1) तापी 

(2) गोदावरी ✔️

(3) नर्मदा 

(4) कृष्णा 

----------------------------------

(2) भारतातीय रूपयाचं नवीन चिन्हं कोणी तयार केलं ?

---- (1) वरूण कुमार 

(2) रवी कुमार दादा 

(3) उदय कुमार धर्मलिगम ✔️

(4) आनंद कुमार धर्मेश

---------------------------------------------------------------

(3) महसूल विभागाचा गाव पातळीवर कोणता कर्मचारी असतो ?

---- (1) शिक्षक 

(2) ग्रामसेवक 

(3) तलाठी ✔️

(4) सरपंच 

---------------------------------------------------------------

(4) भारताचा प्रजासत्ताक दिवस कोणत्या तारखेला साजरा केला जातो ?

---- (1) 26 डिसेंबर 

(2) 15 आँगस्ट 

(3) 26 जानेवारी ✔️

(4) 26 आॅगस्ट 

---------------------------------------------------------------

(5) एकमेव खेळाडू ज्याला 'भारतरत्न ' भेटले ते कोण ?

---- (1) मिल्खा सिंग 

(2) पी. टी. उषा 

(3) खशाबा जाधव 

(4) सचिन तेंडुलकर ✔️

---------------------------------------------------------------

(6) महात्मा गांधीचा जन्म कोठें झाला ?

---- (1) राजकोट 

(2) बडोदा 

(3) पोरबंदर ✔️

(4) मुबंई 

---------------------------------------------------------------

(7) भारताचा स्वातंत्र्यदिन कोणता ?

---- (1) 26 जानेवारी 1947

(2) 26 जानेवारी 1950

(3) 15 आँगस्ट 1947 ✔️

(4) 15 आॅगस्ट 1950

---------------------------------------------------------------

(8) भारताचे तिन्ही सेनादलाचे प्रमुख कोण असतात ?

---- (1) पंतप्रधान 

(2) राष्ट्रपती ✔️

(3) उपराष्ट्रपती 

(4) गृहमंत्री 

---------------------------------------------------------------

(9) सूर्यमालेतील सर्वात लहान ग्रह कोणता ?

---- (1) गुरू 

(2) पृथ्वी

(3) प्लूटो 

(4) बुध ✔️

---------------------------------------------------------------

(10) डाॅ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी चवदार तळ्याचा 

सत्याग्रह कोठे केला ?

---- (1) महाड ✔️

(2) रत्नागिरी 

(3) येवला 

(4) नागपूर 

---------------------------------------------------------------

(11) आझाद हिंद सेनेची स्थापना कोणी केली ?

---- (1) चंद्रशेखर आझाद 

(2) सुचंद्र बोस 

(3) भगतसिंग 

(4) रासबिहारी बोस ✔️

---------------------------------------------------------------

(12) कोणत्या देशाचा झेंडा चौकोनी नाही ?

---- (1) नेपाळ ✔️

(2) इंग्लंड 

(3) अमेरिका 

(4) भारत 

---------------------------------------------------------------

उत्तरे :- (1) गोदावरी, (2) उदय कुमार धर्मलिंगम,

(3) तलाठी, (4) 26 जानेवारी, (5) सचिन तेंडुलकर 

(6) पोरंबंदर, (7) 15 आॅगस्ट 1947, (8) राष्ट्रपती, 

(9) बुध, (10) महाड, (11) रासबिहारी बोस, (12) नेपाळ 

================================

संकलक :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )

जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा जामनेपाडा केंद्र रोहोड 

ता. साक्री , जि धुळे 

9422736775

पाच पाच नावे सांगा. / लिहा.

(१) रंग
--- लाल, निळा, काळा, पिवळा, हिरवा.

(२) धान्य
--- बाजरी, गहू , मका, तांदूळ, ज्वारी.

(३) फळे
--- सफरचंद, पेरू, आंबा , फणस, सिताफळ.

(४) झाडे
--- साग, वड, पिंपळ, बांभूळ, चंदन.

(५) पक्षी
--- चिमणी, पोपट, बदक, मोर , कावळा.

(६) जंगली प्राणी
--- वाघ, सिंह, हरीण, माकड, जिराफ.

(७) पाळीव प्राणी
--- गाय, बैल, घोडा, कुत्रा, मांजर.

(८) जलचर प्राणी
--- मासा, बेडूक, कासव, खेकडा, झिंगा.

(९) सरपटणारे प्राणी
--- साप, सरडा, गोगलगाय, गांडूळ, पाल.

(१०) कीटक
--- मुंगी, माशी, झुरळ, कोळी, फुलपाखरू .

(११) फुले
---- गुलाब, मोगरा, कमळ, चाफा, झेंडू.

(१२) मसाले
---- हळद, जिरे, लसूण, आले, मोहरी.

(१३) अन्न पदार्थ
---- भाकर, भात, आमटी, दही, डाळ.

(१४) प्रवासाची साधने
----- बस, रिक्षा, आगगाडी, विमान, जहाज.

(१५) दागिने
----- पैंजण, साखळी, नथ, अंगठी, बांगडी.

(१६) भाज्या
----- मेथी, कारले, कोबी, वांगी, गवार.

(१७) कपडे
--- सदरा, विजार, धोतर, साडी, फ्राॅक

(१८) भांडे
----- परात, तवा, थाळी, ग्लास, ताट.

(१९) हत्यारे
------ कु-हाड, कोयता, सुरी, तासणी, कातरी.

(२०) उजेड देणा-या वस्तू
----- पणती, समई, कंदील, विजेरी, बल्ब.

(२१) विजेवर चालणारी उपकरणे.
------ इस्त्री, पंखा, टी. व्ही., संगणक, रेफ्रिजरेस्टर.

(२२) वाद्यांची नावे
------ तबला, ढोलकी, बासरी, डफ , सनई.
=================================
संकलक / लेखन :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक)
जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा जामनेपाडा
केंद्र रोहोड , ता. साक्री जि धुळे
९४२२७३६७७५

गणितीय प्रश्नमंजूषा प्रश्नावली

(1) मोठ्यात मोठी नैसर्गिक संख्या कोणती ?

---- ( 1) 100

(2) 1

(3) 0

(4) सांगता येत नाही. ✔️

---------------------------------------------------------------

(2) 1 ते 100 पर्यंत 0 हा अंक किती वेळा येतो ?

---- (1) 20

(2) 11  ✔️

(3) 9

(4) 10

---------------------------------------------------------------

(3) 1 ते 100 पर्यंत 9 हा अंक किती वेळा येतो ?

----- (1) 19

(2) 11

(3) 20  ✔️

(4) 19

---------------------------------------------------------------

(4) 1 ते 100 पर्यंत 1 हा अंक शतकस्थानी किती वेळा येतो ?

------ (1) 1  ✔️

(2) 2

(3) 3

(4) 10

---------------------------------------------------------------

(5) मोठ्यात मोठी पूर्ण संख्या कोणती ?

------- (1) 10

(2) 0

(3) सांगता येत नाही.  ✔️

(4) 5

---------------------------------------------------------------

( 6 ) सम असणारी एकमेव मूळ संख्या कोणती ?

----- (1) 4

(2) 3

(3) 2  ✔️

(4) 0

---------------------------------------------------------------

(7) 1 ते 100 पर्यंत 1 हा अंक किती वेळा येतो ?

------ (1) 10

(2) 21  ✔️

(3) 20

(4) 19

---------------------------------------------------------------

(8) 80 चे 25 % = किती ?

------ (1) 25

(2) 60

(3) 25

(4) 20  ✔️

---------------------------------------------------------------

(9 ) 20 डझन = किती वस्तू ?

------- ( 1) 120

(2 ) 200

(3 ) 240 ✔️

(4 ) 212

---------------------------------------------------------------

(10) अडीच लीटर म्हणजे किती मिलिलीटर ?

------- ( 1) 250

(2 ) 2, 500  ✔️

(3 ) 1, 500

(4 ) 2005

---------------------------------------------------------------

(11 ) 5 मीटर म्हणजे किती सेंटीमीटर ?

------ ( 1) 5000

(2 ) 505

(3 ) 500  ✔️

(4 ) 5005

---------------------------------------------------------------

(12 ) 10 किलोग्रॅम म्हणजे किती ग्रॅम ?

------ ( 1 ) 1000

( 2 ) 100

( 3 ) 1010

( 4 ) 10, 000  ✔️

================================

उत्तरे :- (1) सांगता येत नाही. (2) 11, (3) 20,

(4) 1, (5) सांगता येत नाही. (6) 2 , (7) 21 ,

(8) 20 (9 ) 240, (10 ) 2, 500 (11 ) 500 ,

(12) 10, 000

================================

लेखन :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )

जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा, केंद्र रोहोड 

ता. साक्री , जि धुळे 

9422736775

भूगोल -- प्रश्नावली ( भारताचा भूगोल )

(1) भारतात सर्वात जास्त पाऊस कोठे पडतो ?

उत्तर -- मौसिनराम ( मेघालय राज्य )

(2) भारतातील सर्वात लांब नदी कोणती ?
उत्तर -- गंगा

(3) वर्षातील सर्वात लहान दिवस कोणता ?
उत्तर -- 21 डिसेंबर

(4) माउंटअबू हे थंड हवेचे ठिकाण कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर -- राजस्थान

(5) विशाखापट्टणम हे बंदर कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर -- आंध्रप्रदेश

(6) दिल्ली हे शहर कोणत्या नदीकाठी वसले आहे ?
उत्तर -- यमुना

(7) अंदमान निकोबार द्विपसमूह कोणत्या देशाचा भाग आहे ?
उत्तर -- भारत

(8) चेन्नई ही कोणत्या राज्याची राजधानी आहे ?
उत्तर -- तामिळनाडू

(9) मसुरी हे थंड हवेचे ठिकाण कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर -- उत्तराखंड

(10) आकारमानाने भारतातील सर्वात मोठे राज्य कोणते ?
उत्तर -- राजस्थान

(11) भारतात एकूण केंद्रशासित प्रदेश किती आहेत ?
उत्तर -- 9

(12) झारखंड राज्याची राजधानी कोणती ?
उत्तर -- रांची

(13) सापुतारा हे थंड हवेचे ठिकाण कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर -- गुजरात

(14) वर्षातील सर्वात मोठा दिवस कोणता ?
उत्तर -- 21 जून

(15) तापी नदी कोणत्या समुद्राला जावून मिळते ?
उत्तर -- अरबी समुद्र

=================================
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )
जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा जामनेपाडा
केंद्र - रोहोड, ता. साक्री, जि. धुळे
9422736775

शब्द सोबती ( समानार्थी शब्द )

संपत्ती = धन
जंगल = वन

अरण्य = रान
पर्ण = पान
दिवस = दिन
ऊर्ण = ऊन
वारा = पवन
पाणी = जीवन
तृषा = तहान
भूमी = जमीन
नभ = गगन
ढग = घन
फूल = सुमन
घर = सदन
गृह = भवन
आहार = भोजन
तोंड = वदन
मासा = मीन
गरीब = दीन
कर्ण = कान
दुष्ट = दुर्जन
कठीण = गहन
वध = खून
उदास = खिन्न
उणीव = न्यून
डोळा = नयन
नेत्र = लोचन
नमस्कार = वंदन
महा = महान
मुलगा = नंदन
वस्त्र = वसन
प्रणाम = नमन
गौरव = सन्मान
==============================
लेखन :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )
जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा जामनेपाडा
केंद्र - रोहोड, ता. साक्री, जि. धुळे

विषय :- मराठी (भाषा) उपक्रम -- शब्द खजिना शोध( ड, ढ, त, थ, द अक्षर शब्द )

● दिलेल्या अक्षराने सुरू होणारे शब्द लिहा.

(११) ड
---- डफ डबा डर डाक डाग डाव डावा डाळ
डोळा डगमग डझन डफडी डबी डमरू डहाळी
डांबर डायरी डाळिंब डिंक डुबकी डोह डोळस
डौल
=================================

(१२) ढ
---- ढग ढळ ढकल ढगाळ ढाल ढाळ ढास ढंग ढबू
ढसाढसा ढासणे ढाळढार ढिला ढुंकणे ढेकर
ढोल ढेकूण ढेप ढेकळ ढोपर ढोंग ढोंगी ढोर ढकलणे ढकलाढकली
=================================

(१३) त
----- तट तण तर तप तगर तरस तडक तबक तरूण तलम तळण तवा तडा तबला तणाव तयार तनय तराजू तळघर तळी तळवा ताक ताज ताजी ताटली ताटी ताड ताडी ताण तार तारा तारीख ताल तास तितर तिसरा तीर तुरट तुरटी तुळस तूप तूर तोटा तोफ तोरण
=================================

(१४) थ
----- थड थर थवा थकवा थकित थंड थंडगार
थरकन थातुरमातुर थापी थारा थालीपीठ थंडा थडी थयथय थाप थरथर थळ थाट थापट थापी थारा थेट थेंब थैमान थैली थोर थोरला थोडाफार थोडक्यात थट्टा थुंकी

=================================

(१५) द
----- दगड दर दरड दल दशक दळ दळण दम दमट दमणे दमा दक्षिण दाखला दाट दाटी दाढी
दवा दाता दादा दान दानव दावा दिन दिवस दिवा
दिवाळी दिशा दीड दीन दीर दुकान दुःख दुप्पट
दुर्ग दुसरा दूध दूर देणगी देव दैना दैव दोर
दोरा दोरी दोष दोषी दौत द्रव द्राक्ष दखल दचक दडस दणकट दरगा दरवाजा दरी दणका दंग दंत दंगा दंड दरबार दरारा दप्तर दडपण दबा दरोडा दर्जा दर्या दर्शक दर्शन दलदल
=================================
लेखन :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक)
जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा, केंद्र - रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
📞 ९४२२७३६७७५

संख्यांचा लहान -- मोठेपणा ( विषय -- गणित )

● वाचा व लहान / मोठी संख्या ओळखा.

(१) १६ व २६ यांपैकी कोणती संख्या आधी येते ?

उत्तर -- १६
----------------------------------
(२) ५५ व ५९ यांपैकी मोठी संख्या कोणती आहे.

उत्तर -- ५९
------------------------------------
(३) ९९ व ९१ यांपैकी मोठी संख्या कोणती आहे.

उत्तर -- ९९
-----------------------------------------------------------------
(४) ४७ ही संख्या ६७ पेक्षा ......... आहे.

उत्तर -- लहान
-----------------------------------------------------------------
(५) ७६ ही संख्या ७४ पेक्षा ........ आहे.

उत्तर -- मोठी
-------------------------------------------------------------------
(६) १८ व २४ यांपैकी ...... ही संख्या लहान आहे.

उत्तर -- १८
-----------------------------------------------------------------
(७) २५ व ३९ यांपैकी ....... ही संख्या मोठी आहे.

उत्तर -- ३९
-----------------------------------------------------------------
(८) ८९ व ९८ या संख्यांपैकी ..... ही संख्या लहान आहे ?

उत्तर -- ८९
-----------------------------------------------------------------
(९) ४४ ही संख्या ८४ पेक्षा ....... आहे.

उत्तर -- लहान
-----------------------------------------------------------------
(१०) ९० ही संख्या १०० पेक्षा ........ आहे.

उत्तर -- लहान
------------------------------------------------------------------म
(११) ७२ व ७७ यांपैकी ....... ही संख्या लहान आहे.

उत्तर -- ७२
-----------------------------------------------------------------
(१२) ८१ व ८८ यांपैकी ....... ही संख्या मोठी आहे.

उत्तर -- ८८
==================================
लेखन :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )
जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा केंद्र रोहोड
ता. साक्री , जि धुळे
९४२२७३६७७५