माझ्या ब्लॉगवर मी श्री.शंकर चौरे आपले स्वागत करत आहे,ब्लॉग अपडेट करण्याचे काम चालू आहे..

Tuesday 29 September 2020

इतिहास -- प्रश्नावली ( प्रश्नोत्तरे )


(१) छत्रपती शिवजन्मापूर्वी अहमदनगरवर कोणाची
सत्ता होती ?

उत्तर -- निजामशाहा
--------------------------------------
(२) छत्रपती शिवजन्मापूर्वी विजापूरवर कोणाची
सत्ता होती ?

उत्तर -- आदिलशाहा
--------------------------------------
(३) ' ताटी उघडा ज्ञानेश्वरा ' हे उद्गार कोणी काढले ?

उत्तर -- मुक्ताबाई
---------------------------------------------------------
(४) संत एकनाथ कोणत्या गावाचे राहणारे होते ?

उत्तर -- पैठण
---------------------------------------------------------
(५) संत ज्ञानेश्वरांनी तरूण वयात कोणत्या गावी
समाधी घेतली ?

उत्तर -- आळंदी
---------------------------------------------------------
(६) संत तुकाराम कोणत्या गावाचे रहिवासी होते ?

उत्तर -- देहू
---------------------------------------------------------
(७) छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या आईचे नाव काय ?

उत्तर -- जिजाबाई
---------------------------------------------------------
(८) छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या वडिलांचे नाव काय ?

उत्तर -- शहाजीराजे भोसले
---------------------------------------------------------
(९) वेरूळचे कोणते घराणे खूप पराक्रमी होते ?

उत्तर -- भोसले
---------------------------------------------------------
(१०) छत्रपती शिवाजी महाराजांचा जन्म १९ फेब्रुवारी
१६३० रोजी कोणत्या किल्ल्यावर झाला ?

उत्तर -- शिवनेरी
---------------------------------------------------------
(११) शिवनेरी किल्ला कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?

उत्तर -- पुणे
---------------------------------------------------------
(१२) छत्रपती शिवरायांनी १६४५ साली स्वराज्य -
स्थापनेची प्रतिज्ञा कोणत्या मंदिरात घेतली ?

उत्तर -- रायरेश्वराच्या
---------------------------------------------------------
(१३) छत्रपती शिवरायांनी तोरणा गडाचे काय नामकरण केले ?

उत्तर -- प्रचंडगड
---------------------------------------------------------
(१४) छत्रपती शिवाजी महाराजांनी रायरीच्या किल्ल्याचे नाव काय ठेवले ?

उत्तर -- रायगड
---------------------------------------------------------
(१५) भोरप्या डोंगरवार शिवरायांनी कोणता नवीन
किल्ला बांधला ?

उत्तर -- प्रतापगड
---------------------------------------------------------
(१६) अफझलखानाच्या भेटीसाठी शिवरायांनी कोणता
गड निवडला ?

उत्तर -- प्रतापगड
================================
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा शिक्षक )
जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा, केंद्र - रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
९४२२७३६७७५

Sunday 27 September 2020

सामान्यज्ञान प्रश्नावली


(१) जगातील सर्वाधिक लोकसंख्येचा देश कोणता ?

उत्तर -- चीन 
--------------------------------------
(२) जगातील क्षेत्रफळाने सर्वात मोठा देश कोणता ?

उत्तर -- रशिया
--------------------------------------
(३) आकारमानाने भारतातील सर्वात मोठे राज्य कोणते ?

उत्तर -- राजस्थान
------------------------------------------------------------
(४) भारतातील सर्वात लांब नदी कोणती ?

उत्तर -- गंगा
------------------------------------------------------------
(५) भारतातील पहिली महिला संरक्षणमंत्री कोण ?

उत्तर -- निर्मला सितारामण
------------------------------------------------------------
(६) भारतीय सेवादलातील सर्वोच्च पद कोणते ?

उत्तर -- जनरल
------------------------------------------------------------
(७) भारतातील सर्वात लांब धरण कोणते ?

उत्तर -- हिराकूड ( ओडिशा )
------------------------------------------------------------
(८) भारतातील सर्वात लहान राज्य ( क्षेत्रफळाने ) कोणते ?

उत्तर -- गोवा
------------------------------------------------------------
(९) भारतातील सर्वात उंच पुतळा कोणता आहे ?

उत्तर -- स्टॅच्यु आॅफ युनिटी - सरदार पटेल केवडीया नर्मदा, गुजरात
------------------------------------------------------------
(१०) भारतातील सर्वोच्च पद कोणते ?

उत्तर -- राष्ट्रपती
------------------------------------------------------------
(११) भारतातील सर्वोच्च शौर्य पुरस्कार कोणते ?

उत्तर -- परमवीर चक्र
------------------------------------------------------------
(१२) भारतातील सर्वोच्च नागरी पुरस्कार कोणते ?

उत्तर -- भारतरत्न
------------------------------------------------------------
(१३) भारतातील सर्वात लांब मार्ग कोणता ?

उत्तर -- श्रीनगर ते कन्याकुमारी
------------------------------------------------------------
(१४) भारतातील सर्वात उंच धरण कोणते आहे ?

उत्तर -- टिहरी ( २६० मीटर) उत्तराखंड
------------------------------------------------------------
(१५) भारतातील सर्वात उंच वृक्ष कोणते ?

उत्तर -- देवदार ( हिमालय )
===============================
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा शिक्षक )
जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा, केंद्र - रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
९४२२७३६७७५

Saturday 26 September 2020

शाब्दिक उदाहरणे -- गुणाकार


● शाब्दिक उदाहरणे वाचा व लिहा.

(१) एका ओळीत ८ झाडे, अशा ६ ओळींत एकूण किती झाडे ?

---             ६
               × ८
           -----------
                ४८   एकूण झाडे
           ------------

(२) एका वहीची किंमत ८ रूपये असेल, तर ९ वह्यांची किंमत किती ?

---             ९
              × ८
         ---------------
               ७२   रूपये
       ----------------

(३) ५ रूपयांस एक पेन याप्रमाणे २१ पेनांची किंमत किती ?

---             २१
                × ५
         --------------
                १०५    पेनांची एकूण किंमत
        ----------------

(४) एका रांगेत २० विद्यार्थी, अशा ९ रांगांमध्ये
एकूण किती विद्यार्थी असतील ?

---              २०
               ×    ९
           ------------
                 १८०   एकूण विद्यार्थी
          ------------

(५) एका मुलाला २ पतंग याप्रमाणे ४३ मुलांना
किती पतंग लागतील ?

---                 ४३
                   ×  २
               -----------
                    ८ ६  एकूण पतंग
              -----------

(६) ७ फुलांचा एक गुच्छ याप्रमाणे ७ गुच्छ
करण्यासाठी किती फुले लागतील ?

---            ७
             × ७
         -----------
               ४९    एकूण फुले
         -------------

(७) एका आंब्यास १० रूपये तर अशा १० आंब्यांची
किंमत किती ?

---             १०
              × १०
          ------------
              १००   रूपये
          -------------
================================
लेखन :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक)
जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा, केंद्र - रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
९४२२७३६७७५



Friday 25 September 2020

'वि ' उपसर्ग लागून आलेले शब्द.


● दिलेल्या शब्दाच्या अगोदर ' वि ' अक्षर लावून
नवीन शब्द लिहा.

● शब्द        =     उपसर्ग लागून शब्द

(१) नाश           --- विनाश

(२) पक्ष             --- विपक्ष

(३) कास           --- विकास

(४) जय             --- विजय

(५) कोप             --- विकोप

(६) चित्र             --- विचित्र

(७) धान              --- विधान

(८) नायक            --- विनायक

(९) पक्ष                 --- विपक्ष

(१०) भाग             --- विभाग

(११) योग              --- वियोग

(१२) राम              --- विराम

(१३) लय               --- विलय

(१४) वाद               --- विवाद

(१५) संगत            --- विसंग

(१६) ज्ञान               --- विज्ञान

(१७) क्रम               --- विक्रम

(१८) कृती              --- विकृती

(१९) संवाद          --- विसंवाद

(२०) देश             --- विदेश

(२१) मुक्त            --- विमुक्त
==============================
लेखन :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक)
जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा, केंद्र - रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
९४२२७३६७७५

Thursday 24 September 2020

शाब्दिक उदाहरणे -- भागाकार


(१) साडेचारशे रूपये तिघात सारखे वाटले तर प्रत्येकाला किती रूपये ?

उत्तर -- १५०
------------------------------------------
(२) २४० वस्तूंचे किती डझन होतील ?

उत्तर -- २० डझन
-----------------------------------------
(३) ८ जणांनी प्रत्येकी किती रूपये वर्गणी द्यावी
म्हणजे ८८८ रूपये जमा होतील ?

उत्तर -- १११ रूपये
------------------------------------------------------------
(४) ५६ दिवस = किती आठवडे ?

उत्तर -- ८ आठवडे  
------------------------------------------------------------
(५) नऊशे नव्याण्णव या संख्येला नऊने भागले तर
भागाकार किती येईल ?

उत्तर -- १११
------------------------------------------------------------
(६) २४५ या संख्येला कितीने भागले असता बाकी
१ उरेल ?

उत्तर -- २
------------------------------------------------------------
(७) ८४२ या संख्येला २ ने भागले असता भागाकार
किती येईल ?

उत्तर -- ४२१
------------------------------------------------------------
(८) ८८८ ÷ ४ = किती ?

उत्तर -- २२२
------------------------------------------------------------
(९) ८५२ आंबे म्हणजे किती डझन आंबे ?

उत्तर -- ७१
------------------------------------------------------------
(१०) एका खोक्यात २० बाटल्या मावतात, तर
२०० बाटल्यांसाठी किती खोकी लागतील ?

उत्तर -- १० खोकी
===================÷===========
लेखन :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )
जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा, केंद्र रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
९४२२७३६७७५

Wednesday 23 September 2020

' प्र ' चे जोडाक्षरी शब्द ( प् + र = प्र )


● शब्द वाचा व लिहा.

प्रत            प्रकरण            प्रतिमा
प्रगत          प्रकृती             प्रतिशब्द
प्रणव         प्रकोप             प्रतिष्ठा
प्रसर          प्रख्यात          प्रतिज्ञा
प्रहर           प्रगल्भ             प्रतीक्षा
प्रखर          प्रचंड              प्रदर्शन
प्रथम          प्रचारक           प्रदान
प्रबळ          प्रचीती            प्रदीप
प्रकार          प्रगती             प्रदेश
प्रकाश         प्रणाम            प्रपंच
प्रताप         प्रति                 प्रफुल्ल
प्रघात         प्रतिकार           प्रबंध
प्रचार          प्रतिकूल           प्रभा
प्रत्यय         प्रतिक्रिया        प्रभाकर
प्रत्यक्ष        प्रतिपक्ष            प्रभात
प्रसन्न         प्रतिबंध             प्रभाव
प्रधान         प्रभू                  प्रमोद
प्रमाण        प्रमुख                प्रयाग
प्रथा            प्रयोग               प्रवाह
प्रवास         प्रवासी             प्रवीण
प्रशांत          प्रवेश             प्रशंसक
प्रश्न             प्रशंसा             प्रारंभ
प्रसरण        प्रसिद्ध            प्रस्ताव
प्रसाद           प्रस्तुत           प्राणी
प्रसार            प्रज्ञा              प्राप्त
प्रहार            प्रांत                प्रेम
प्रसंग            प्रार्थना           प्रेमळ
प्रजा             प्राण              प्रमोद
प्रभावी           प्रेरक             प्रिया
प्रमुख            प्रियंका          प्रिती
प्रवचन            प्राची            प्राचीन
प्रदूषण             प्रक्षेपण        प्रमाणपत्र
प्रजासत्ताक     प्राध्यापक      प्रशिक्षण
============================
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक)
जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा, केंद्र रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
९४२२७३६७७५

सामान्यज्ञान प्रश्नावली


(१) आपण कोणत्या राज्यात राहतो ?

उत्तर -- महाराष्ट्र
--------------------------------------
(२) मुख्य दिशा किती ?
उत्तर -- चार
-------------------------------------
(३) उपदिशा किती ?
उत्तर -- चार
------------------------------------------------
(४) आठवड्याचे वार किती ?
उत्तर -- सात
------------------------------------------------
(५) आपले राष्ट्रगीत कोणते ?
उत्तर -- जनगणमन
------------------------------------------------
(६) आपला राष्ट्रध्वज कोणता ?
उत्तर -- तिरंगा
------------------------------------------------
(७) आपले राष्ट्रीय फूल कोणते ?
उत्तर -- कमळ
-------------------------------------------------
(८) आपले राष्ट्रीय फळ कोणते ?
उत्तर -- आंबा
-------------------------------------------------
(९) आपली राष्ट्र भाषा कोणती ?
उत्तर -- हिंदी
------------------------------------------------
(१०) आपला राष्ट्रीय पक्षी कोणता ?
उत्तर -- मोर
------------------------------------------------
(११) आपला राष्ट्रीय प्राणी कोणता ?
उत्तर -- वाघ
-------------------------------------------------
(१२) आपला राष्ट्रीय खेळ कोणता ?
उत्तर -- हाॅकी
-------------------------------------------------
(१३) इंद्रधनुष्यात किती रंग असतात ?
उत्तर -- सात
--------------------------------------------------
(१४) पक्ष्यांचा राजा कोणाला म्हणतात ?
उत्तर -- गरूड
--------------------------------------------------
(१५) प्राण्यांचा राजा कोणाला म्हणतात ?
उत्तर -- सिंह
---------------------------------------------------
(१६) फुलांचा राजा कोणाला म्हणतात ?
उत्तर -- गुलाब
----------------------------------------------------
(१७) एका दिवसाचे किती तास असतात ?
उत्तर -- २४ तास
----------------------------------------------------
(१८) एका वर्षात किती महिने असतात ?
उत्तर -- १२
--------------------------------------------------
१९) सूर्य कोणत्या दिशेला उगवतो ?
उत्तर -- पूर्व
-------------------------------------------------
२०) सूर्य कोणत्या दिशेला मावळतो ?
उत्तर -- पश्चिम
-------------------------------------------------
२१) महाराष्ट्र राज्याची राजधानी कोणती ?
उत्तर -- मुंबई
---------------------------------------------------
२२) आपल्या देशाची राजधानी कोणती ?
उत्तर -- दिल्ली
-------------------------------------------------
२३) हत्तीच्या नाकाला काय म्हणतात ?
उत्तर -- सोंड
----------------------------------------------------
२४) महाराष्ट्रातील सर्वांत उंच शिखर कोणते ?
उत्तर -- कळसूबाई
-------------------------------------------------------
२५) महाराष्ट्राच्या पश्चिमेस कोणता समुद्र आहे ?
उत्तर -- अरबी
-------------------------------------------------------
२६) महाराष्ट्रात किती जिल्हे आहेत ?
उत्तर -- ३६
-------------------------------------------------------
२७) महाराष्ट्राचा राज्यप्राणी कोणता ?
उत्तर -- शेकरू
-------------------------------------------------------
२८) महाराष्ट्राची राजभाषा कोणती ?
उत्तर -- मराठी
-------------------------------------------------------
२९) अजिंठा, वेरूळ या लेण्या कोणत्या जिल्ह्यामध्ये आहेत ?
उत्तर -- औरंगाबाद
-------------------------------------------------------
३०) प्रतापगड किल्ला कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?
उत्तर -- सातारा
-------------------------------------------------------
३१) कच्च्या कैरीचा रंग कोणता ?
उत्तर -- हिरवा
-------------------------------------------------------
३२) महाराष्ट्रातील सर्वात लांब धरण कोणते ?
उत्तर -- जायकवाडी
-------------------------------------------------------
३३) भारताचे राष्ट्रीय वॄक्ष कोणते ?
उत्तर -- वड
-------------------------------------------------------
३४) पृथ्वीचा आकार कसा आहे ?
उत्तर -- गोल
-------------------------------------------------------
३५) पूर्व दिशेच्या समोर कोणती दिशा येते ?
उत्तर -- पश्चिम
-------------------------------------------------------
३६) दक्षिण दिशेच्या समोर कोणती दिशा येते ?
उत्तर -- उत्तर
-------------------------------------------------------
३७) आंब्याच्या बीला काय म्हणतात ?
उत्तर -- कोय
-----------------------------------------------
३८) फणसाच्या बीला काय म्हणतात ?
उत्तर -- आठळी
------------------------------------------------
३९) कापसाच्या बीला काय म्हणतात ?
उत्तर -- सरकी
-------------------------------------------------------
४०) चिंचेच्या बीला काय म्हणतात ?
उत्तर -- चिंचोका
-------------------------------------------------------
४१) कोणत्या फळापासून आमरस तयार होतो ?
उत्तर -- आंबा
-------------------------------------------------------
४२) चिंचेची चव कशी असते ?
उत्तर -- आंबट
-------------------------------------------------------
४३) आवळ्याची चव कशी असते ?
उत्तर -- तुरट
-------------------------------------------------------
४४) कारल्याची चव कशी असते ?
उत्तर -- कडू
-------------------------------------------------------
४५) मीठाची चव कशी असते ?
उत्तर -- खारट
-------------------------------------------------------
४६) साखरेची चव कशी असते ?
उत्तर -- गोड
-------------------------------------------------------
४७) छत्रपती शिवाजी महाराजांचा जन्म कोणत्या किल्ल्यावर झाला ?
उत्तर -- शिवनेरी
------------------------------------------------------
४८) कोळी किड्याला किती पाय असतात ?
उत्तर -- आठ
-------------------------------------------------------
४९) पन्हाळा गड किल्ला कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?
उत्तर -- कोल्हापूर
-------------------------------------------------------
५०) रायगड किल्ला कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?
उत्तर -- रायगड
------------------------------------------------------
५१)समुद्राच्या पाण्याची चव कशी असते ?
उत्तर -- खारट
----------------------------------------------------------
५२) ' सावरपाडा एक्सप्रेस ' कोणाला म्हणतात ?
उत्तर -- कविता राऊत
--------------------------------------------------
५३) सर्वात मोठा पक्षी कोणता ?
--- शहामृग
------------------------------------------------------
५४) गाईच्या पिल्लाला काय म्हणतात ?
उत्तर -- वासरू
===========================
लेखन / संकलक :-
श्री. शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक)
जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा, केंद्र रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
९४२२७३६७७५

Monday 21 September 2020

शब्दांच्या जाती ( मराठी व्याकरण )

     
१) नाम --
माणसे, वस्तू, पदार्थ, प्राणी, पक्षी, त्यांचे गुण, काल्पनिक वस्तू यांना जी नावे ठेवली आहेत, त्यांना नाम म्हणतात.

--- फूल, जमीन, झाड, माती, मोर, बैल, पेन, टेबल, खुर्ची, पेन्सिल, कपाट, शाळा, कमळ, हिमालय, गंगा, आंबा, कावळा, वाघ, गाय, दिवा, घड्याळ, सुमित, सुप्रिया, भारत, गहू , सुर्य, चंद्र, सांग, माशी, फुलपाखरू, महाराष्ट्र, धुळे , जून.
---------------------------------------------------------------
२) सर्वनाम --
नामाबद्दल येणा-या शब्दाला सर्वनाम म्हणतात.

--- मी, ही, जी, ती, तो, ते, तू, हे, ह्या, त्या, जो, जी, जे, ज्या, आम्ही, तुम्ही, आमचा, त्यांचे, त्याला, त्यांचा, त्यात, जिला, तिला, ज्याला, जिचे, तिचे, हिला, कोण, कोणाला, हिचे, माझा, तिचा, त्याचा, काय, आपण, स्वतः

---------------------------------------------------------------
३) विशेषण --
नामाबद्दल विशेष माहिती सांगणा-या शब्दाला विशेषण म्हणतात.

--- गोड, कडू, तिखट, खारट, उंच, बुटका, खोल, उथळ, भव्य, सुंदर, मोठा, लहान, मऊ, हिरवागार, पांढरा, काळा, नवा, हलकी, गडदं, अथांग, तेजस्वी, दहा, खूप, गोलाकार, चिमूरडा, छान, तांबडा, धीट, लांबसर, सर्व, सुरेख, हिरवा, सोनेरी, उदास, गोरी, शहाणा.
---------------------------------------------------------------
४) क्रियापद --
वाक्याचा अर्थ पूर्ण करणा-या क्रियावाचक शब्दाला क्रियापद म्हणतात.

--- बसतो , उठतो, खातो, पितो, पळतो, सांगतो, देतो, घेतो, वाढतो, विचारतो, करतो, झाला, सापडले, उरले, ठेवतो, झिरपते, टळले, टाळतो, फिरतो, भरतो, खणतो, समजतो, बोलतो, चढतो, 
उतरतो, ओवाळते, हरवतो, सापडला, होता, येईन, जाईन, काढतो, दिसतो, विचारले, गातात, खेळतो, नाही, 
---------------------------------------------------------------
५) क्रियाविशेषण अव्यय --
क्रियापदाबद्दल विशेष माहिती सांगणा-या शब्दाला क्रियाविशेषण अव्यय म्हणतात.

--- आता, हल्ली, नंतर, उद्या, परवा, लगेच, मागे, पूर्वी, रात्री, दिवसा, सदा, नित्य, नेहमी, सतत, वारंवार, सदैव, अद्यापि, आजकाल, दिवसभर, पुन्हा, सारखे, येथे, तेथे, खाली, वर, कोठे, सर्वत्र, इकडून, तिकडून, चटकन, भरभर, मुळूमुळू, सटसट, समोर, जवळ, तुरुतुरु, सतत, दूर, पूर्वी,

---------------------------------------------------------------
६) शब्दयोगी अव्यय --
एखाद्या विशिष्ट शब्द नामाला जोडून येतो; त्याला शब्दयोगी अव्यय म्हणतात.

--- आता, पूर्वी, पुढे, मागे, आधी, नंतर, पर्यंत, आतून, खालून, मधून, पासून, आता, बाहेर, मध्ये, अलीकडे, समोर, जवळ, कडून, साठी, कारणे, कडे, करिता, निमित्त, वास्तव, शिवाय, यासाठी, साठी.
---------------------------------------------------------------
७) उभयान्वयी अव्यय --
दोन शब्द किंवा दोन वाक्य जोडण्याचे कार्य करणा-या अविकारी शब्दाला उभयान्वयी अव्यय म्हणतात.

--- आणि, अन् , आणखी, व, वा, किंवा, की, पण, परंतु, परि, बाकी, म्हणून, सबब, म्हणजे, जे, जर, तर, जरी, तरी, कारण, नि,
---------------------------------------------------------------
८) केवलप्रयोगी अव्यय ---
मनातील आनंद, आश्चर्य , दुःख किंवा अन्य भावना दर्शवणा-या अविकारी शब्दाला केवलप्रयोगी अव्यय म्हणतात.

--- वा, वाहवा, आहा, आहो, अहाहा, अबब, ओ, बापरे, अरेरे, ग, शाब्बास, भले, छान, बरंय, अच्छा, इश्श, अगंबाई, अरे वा. ठीक, छे, छी: , अच्छा ,
=================================
लेखन :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )
जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा, केंद्र रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
९४२२७३६७५


Saturday 19 September 2020

सामान्य विज्ञान प्रश्नावली (प्रश्नोत्तरे )


१) समुद्राच्या पाण्यापासून मीठ तयार होते, त्या ठिकाणाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- मिठागर
------------------------------------------
२) ज्वलनास मदत करणा-या हवेतील घटकाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- आॅक्सिजन
--------------------------------------------
३) पाणी उकळत असताना हवेत काय मिसळते ?

उत्तर -- वाफ ( बाष्प )
--------------------------------------------------------
४)श्वसन करताना सजीव कोणता वायू शरीरात घेतात ?

उत्तर -- आॅक्सिजन
--------------------------------------------------------
५) श्वसन करताना सजीव कोणता वायू शरीराबाहेर सोडतात ?

उत्तर -- कार्बन डायआॅक्साइड वायू
--------------------------------------------------------
६) समुद्राच्या जवळ असलेल्या गावांमध्ये हवामान कसे असते ?

उत्तर -- दमट
--------------------------------------------------------
७) फुलपाखरे फुलांतील रस कोणत्या अवयवाने शोषतात ?

उत्तर -- सोंडेने
--------------------------------------------------------
८) हलणा-या हवेला काय म्हणतात ?

उत्तर -- वारा
--------------------------------------------------------
९) सूर्याच्या उष्णतेने पाण्याची वाफ (बाष्प ) होते, या क्रियेला काय म्हणतात ?

उत्तर -- बाष्पीभवन
--------------------------------------------------------
१०) अन्न तोंडात घालण्यासाठी हत्ती कोणत्या अवयवाचा उपयोग करतात ?

उत्तर -- सोंडेचा
--------------------------------------------------------
११) जेव्हा प्रचंड वेगाने वारा वाहतो, तेव्हा त्यास काय म्हणतात ?

उत्तर -- वादळ
--------------------------------------------------------
१२) सर्व दिशांना पसरणा-या आणि डोळ्यांना न दिसणा-या पदार्थांना काय म्हणतात ?

उत्तर -- वायू
=================================
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )
जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा, केंद्र - रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
९४२२७३६७७५

Friday 18 September 2020

● o या स्वराचे वेगवेगळे उच्चार.


Look , Read and Write. ( पहा, वाचा आणि लिहा. )

-- o चे उच्चार साधारणपणे ओ, आॅ, उ, ऊ, अ असे होतात.

no ( नो ) = go ( गो )

box (बाॅक्स ) = fox ( फाॅक्स )

hot ( हाॅट ) = dot ( डाॅट )

Pot ( पाॅट ) = not ( नाॅट )

low ( लो ) = sow ( सो )

Cow ( काउ ) = now ( नाउ )

boy ( बाॅय ) = toy ( टाॅय )

joy ( जाॅय ) = soy ( साॅय )

god ( गाॅड ) = pod ( पाॅड )

fold ( फोल्ड ) = gold ( गोल्ड )

cold ( कोल्ड ) = told ( टोल्ड )

sold ( सोल्ड ) = hold ( होल्ड )

Post ( पोस्ट ) = most ( मोस्ट )

book (बूक ) = look ( लूक )

hook ( हूक ) = cook ( कूक )

moon ( मून ) = noon ( नून )

soon ( सून ) = boon ( बून )

cool ( कूल ) = fool ( फूल )

wool ( वूल ) = pool ( पूल )

room ( रूम ) = loom ( लूम )

door ( डोर ) = poor  ( पुुुअर )

good ( गूड ) = wood ( वुड )

food ( फूड ) = mood ( मूड )

cock ( काॅक ) = lock ( लाॅक )

boot ( बूट ) = root ( रूट )

rose ( रोझ ) = nose ( नोझ )

coat ( कोट ) = goat ( गोट )
===============================
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )
जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा, केंद्र रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
9422736775



Wednesday 16 September 2020

म्हणजे काय ? ( समानार्थी शब्द )


मेघ म्हणजे ढग
अग्नी म्हणजे आग
रोष म्हणजे राग
पक्षी म्हणजे खग
उद्यान म्हणजे बाग
पंगत म्हणजे रांग
लुटारू म्हणजे ठग
पाखरू म्हणजे विहग
पर्वत म्हणजे नग
दुनिया म्हणजे जग

अरण्य म्हणजे वन
संपत्ती म्हणजे धन
फूल म्हणजे सुमन
मासा म्हणजे मीन
लोक म्हणजे जन
दिवस म्हणजे दिन
नुतन म्हणजे नवीन
तृषा म्हणजे तहान
वारा म्हणजे पवन
आकाश म्हणजे गगन

गौरव म्हणजे सन्मान
भूमी म्हणजे जमीन
गृह म्हणजे सदन
बगीचा म्हणजे उद्यान
पर्ण म्हणजे पान
हत्या म्हणजे खून
डोळे म्हणजे नयन
तोंड म्हणजे वदन
देह म्हणजे तन
कर्ण म्हणजे कान

किल्ला म्हणजे गड
छंद म्हणजे आवड
वृक्ष म्हणजे झाड
मधुर म्हणजे गोड
प्रकाश म्हणजे उजेड
गर्व म्हणजे घमेंड
भित्रा म्हणजे भेकड
वानर म्हणजे माकड
गर्दी म्हणजे झुंबड

अंग म्हणजे शरीर
ओझे म्हणजे भार
निवास म्हणजे घर
डोके म्हणजे शिर
कोंब म्हणजे अंकुर
गोजिरे म्हणजे सुंदर
पोट म्हणजे उदर
काठ म्हणजे तीर
लांब म्हणजे दूर

मयूर म्हणजे मोर
तिमिर म्हणजे अंधार
बाण म्हणजे तीर
अंत म्हणजे अखेर
मूषक म्हणजे उंदीर
दंडवत म्हणजे नमस्कार
दूध म्हणजे क्षीर
चाणाक्ष म्हणजे चतुर

सूर्य म्हणजे भास्कर
भाऊ म्हणजे सहोदर
सेवक म्हणजे नोकर
बेत म्हणजे विचार
विलंब म्हणजे उशीर
थंड म्हणजे गार
भुंगा म्हणजे भ्रमर
समुद्र म्हणजे सागर

क्रीडा म्हणजे खेळ
पंक्ती म्हणजे ओळ
शक्ती म्हणजे बळ
समय म्हणजे वेळ
त्रास म्हणजे छळ
प्रातःकाळ म्हणजे सकाळ
पंकज म्हणजे कमळ

मंदिर म्हणजे देऊळ
मोहिनी म्हणजे भुरळ
स्वच्छ म्हणजे निर्मळ
मस्तक म्हणजे कपाळ
ललाट म्हणजे निढळ
घास म्हणजे कवळ
बैल म्हणजे पोळ
================================
लेखन :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )
जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा, केंद्र रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
९४२२७३६७७५

Tuesday 15 September 2020

प्रत्येकी चार नावे लिहा. ( सामान्यज्ञान )

(१) सरपटणारे प्राणी

---- साप, पाल, गांडूळ , सरडा.
---------------------------------------------
(२) अंडी घालणारे प्राणी.

---- कोंबडी, बदक, चिमणी, साळुंकी.
--------------------------------------------------
(३) पाण्यात राहणारे प्राणी.

---- मासा, खेकडा, कासव, बेडूक.
--------------------------------------------------------
(४) कडधान्यांची नावे.

--- मटकी, मूग, मसूर, उडीद.
--------------------------------------------------------
(५) कीटकांची नावे.

---- झुरळ, माशी, ढेकूण, नाकतोड.
--------------------------------------------------------
(६) जंगली प्राणी.

---- वाघ, सिंह, माकड, कोल्हा.
--------------------------------------------------------
(७) पाळीव प्राणी.

---- गाय, बैल, म्हैस, शेळी.
--------------------------------------------------------
(८) फळांची नावे.

---- आंबा, फणस, अननस, सफरचंद.
--------------------------------------------------------
(९) वाहतूकीची साधने.

---- सायकल, आगगाडी, बस, विमान.

--------------------------------------------------------
(१०) वाद्यांची नावे.

----- तबला, ढोल, डमरू, बासरी.
--------------------------------------------------------
(११) रंगांची नावे.

----- लाल, हिरवा, काळा, पिवळा.
--------------------------------------------------------
(१२) फुलांची नावे.

---- गुलाब, कमळ, मोगरा, झेंडू.
--------------------------------------------------------
(१३) एक बी असलेली फळे.

---- आवळा, बोरे, जांभूळ, आंबा.
--------------------------------------------------------
(१४) हत्यारांची नावे.

---- कु-हाड, कोयता, करवत, कुदळ.
--------------------------------------------------------
(१५) भांड्यांची नावे.

---- थाळी, ताट, ग्लास, कढई.
--------------------------------------------------------
(१६) मसाल्यांची नावे.

---- लसूण, हळद, जिरे, मिरची.
--------------------------------------------------------
(१७) पक्ष्यांची नावे.

---- मोर , बदक, चिमणी, बगळा.
--------------------------------------------------------
(१८) भाज्यांची नावे.

---- भेंडी, वांगे, गवार, फुलकोबी.
--------------------------------------------------------
(१९) पालेभाज्यांची नावे.

---- मेथी, पालक, कोबी, शेपू .
--------------------------------------------------------
(२०) शिंगे असणारे प्राणी.

----- गाय, बैल, म्हैस, बोकड.
===============================
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक)
जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा, केंद्र रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
९४२२७३६७७५

Monday 14 September 2020

शाब्दिक उदाहरणे :-- वजाबाकी


(१) सानियाकडे ५०० रूपये होते. त्यांपैकी तिने २०० रूपयांची


पुस्तके विकत घेतली, तर तिच्याकडे किती रूपये शिल्लक राहिली ?

           ५०० रूपये
       -- २०० रूपये
      -------------------
         ३०० रूपये
      -------------------
---------------------------------------------------
(२) शाळेच्या पुस्तकपेढीत ८७५ पुस्तके आहेत. त्यापैंकी ४२० पुस्तके मुलांना वाचण्यास दिली, तर पुस्तकपेढीत किती पुस्तके शिल्लक आहेत ?


            ८७५ पुस्तके
        -- ४२० पुस्तके
       ----------------------
          ४५५    पुस्तके शिल्लक आहेत.
        -----------------------
------------------------------------------------
(३) एका शाळेत ९५० विद्यार्थी आहेत, त्यांपैकी ६१० मुलगे आहेत. तर शाळेत मुली किती ?


              ९५०  विद्यार्थी
          -- ६१० मुलगे
       --------------------
             ३ ४ ० मुली
        --------------------
---------------------------------------------------
(४) एका पुस्तकाच्या २६८ पानांपैकी पहिल्या दिवशी २७ पाने वाचली , तर किती पाने वाचायची राहिली ?

             २६८ पाने
           -- २७ पाने
         ----------------
            २४१     पाने वाचायची राहिली.
       --------------------
------------------------------------------------
(५) सुमितने ६९५ रूपयांपैकी ३५५ रूपयांचा किराणा माल आणला, तर त्याच्याजवळ किती रूपये शिल्लक राहिले ?

          ६ ९५   रूपये
      -- ३५५  रूपये
     --------------------------
          ३४०   रूपये शिल्लक राहिले. 
     -------------------------
================================
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )
जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा, केंद्र रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
९४२२७३६७७५

Sunday 13 September 2020

विषय :- मराठी भाषा ( विरुद्धार्थी शब्द )


●   विरूध्दार्थी शब्द वाचा व लिहा.

गोड × कडू                ●  चढण × उतरण
ऊन × सावली            ●   न्याय × अन्याय
कडक × नरम            ●   मोठे × लहान
थंड × गरम                ●   सजीव × निर्जीव
इकडे × तिकडे          ●   छोटे × मोठे
आवड × नावाड        ●  जड × हलके
कच्चा × पक्का          ●   बरोबर × चूक
काळा × पांढरा          ●   जन्म × मृत्यू
खरे × खोटे                ●   फायदा × तोटा
गरीब × श्रीमंत           ●   लवकर × उशिरा
चांगले × वाईट           ●   आज × उद्या
विरळ × दाट             ●   खूप × कमी
ताजे × शिळे             ●   हार × जीत
दिवस × रात्र             ●   सरळ × वाकडा
प्रकाश × अंधार         ●   धीट × भित्रा
आत × बाहेर             ●    वर × खाली
आता × नंतर            ●   मालक × नोकर
जवळ × दूर              ●   उलटा × सुलटा
प्रश्न × उत्तर              ●    उजवा × डावा
पास × नापास          ●    कोवळे × निबर
मऊ × कठीण           ●   दूर × जवळ
हसणे × रडणे           ●   येणे × जाणे
नवे × जुने                ●    योग्य × अयोग्य
आला × गेला            ● जमा × खर्च
मित्र × शत्रू               ●  तरूण × म्हातारा
पूर्ण × अपूर्ण            ●   चपळ × मंद
अवघड × सोपे         ●   घट्ट × सैल
ओला × कोरडा        ●   उंच × बुटका
===============================
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक)
जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा, केंद्र - रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
९४२२७३६७७५


Saturday 12 September 2020

बेरजेची कहाणी ( इयत्ता -- दुसरी )

  
१० + १० = २०
२० + १० = ३०
३० + १० = ४०
२० + २० = ४०
४० + १० = ५०
३० + २० = ५०
५० + १० = ६०
४० + २० = ६०
३० + ३० = ६०
६० + १० = ७०
५० + २० = ७०
४० + ३० = ७०
७० + १० = ८०
६० + २० = ८०
५० + ३० = ८०
४० + ४० = ८०
८० + १० = ९०
७० + २० = ९०
६० + ३० = ९०
५० + ४० = ९०
९० + १० = १००
८० + २० = १००
७० + ३० = १००
६० + ४० = १००
५० + ५० = १००
==============================
लेखन :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )
जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा, केंद्र - रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
९४२२७३६७७५

Friday 11 September 2020

अंकांत / संखेत उत्तर सांगा.


● एका शब्दात उत्तर सांगा.

(१) आठवड्याचे वार --- सात

(२) आंब्यात बी --- एक

(३) हत्तीला सोंड --- एक

(४) फुलपाखराला पाय --- सहा

(५) कोळी किड्याला पाय -- आठ

(६) दोन्ही हातांची बोटे --- दहा

(७) माणसाला पाय -- दोन

(८) बैलाला शिंगे --- दोन

(९) पक्ष्यांना चोच --- एक

(१०) गाईला पाय -- चार

(११) मुख्य ॠतू ---- तीन

(१२) पक्ष्यांना पंख -- दोन

(१३) वनस्पतीचे मुख्य अवयव --- पाच

(१४) आवळ्यात बी --- एक

(१५) सापाला पाय --- शून्य

(१६) आपले ज्ञानेंद्रिये -- पाच

(१७) चवीचे प्रकार -- चार

(१८) इंद्रधनुष्यात रंग -- सात

(१९) एका वर्षाचे महिने -- बारा

(२०) उपदिशा --- चार

(२१) आपल्या राष्ट्रध्वजाचे रंग -- तीन

(२२) बैलगाडीला चाके --- दोन

(२३) एका डझनमध्ये केळी -- बारा
================================
लेखन :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )
जि. प. प्राथमिक शाळा -- जामनेपाडा, केंद्र - रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
९४२२७३६७७५

Thursday 10 September 2020

शाब्दिक उदाहरणे -- बेरीज (इ. ३ री, ४ थी )

(१) सुमितच्या शेतात आंब्याची १३२ झाडे व चिकूची
२२४ झाडे आहेत, तर त्यांच्या शेतात एकूण फळझाडे
किती ?

----- १३२ झाडे
    + २२४ झाडे
-----------------
    = ३५६ एकूण झाडे
-----------------
================================
(२) एका शाळेत ३५० मुलगे व २४० मुली आहेत,
तर शाळेतील एकूण मुले किती ?

------ ३५० मुलगे
     + २४० मुली
----------------------
     = ५९० एकूण मुले
--‐--------------------
================================
(३) सुप्रियाने ४७५ रूपयांचे दप्तर व ५१० रूपयांचा
गणवेश खरेदी केला, तर तिने एकूण किती रूपये खर्च
केले ?

----- ४७५ रूपये
    + ५१० रूपये
------------------------
    = ९८५ रूपये खर्च झाले.
------------------------
================================
(४) सुनिलने दोन खुर्च्या ६५० रूपयांस व एक घड्याळ ३२० रूपयांस घेतले, तर एकूण खरेदी किती रूपये ?

----- ६५० रूपये
    + ३२० रूपये
--------------------------
    = ९७० एकूण रूपये
-------------------------
====================÷===========
(५) टेकडीवर २४० कडूलिंबाची व १०५ सागाची
झाडे लावली, तर एकूण किती झाडे लावाली ?

----- २४० झाडे
   
+ १०५ झाडे 
-------------------------
    = ३४५ झाडे
-------------------------
=================================
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )
जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा, केंद्र - रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
९४२२७३६७७५


Wednesday 9 September 2020

भाषिक खेळ -- जिभेची वळकटी


● उद्देश :-- स्वच्छ व स्पष्ट उच्चार करता येणे.



● सूचना :- खालील शब्दसमूह न अडखळता व न थांबता म्हणावा.
( एक वाक्य घेऊन पुन्हा पुन्हा बोला.)


(१) कच्चा पापड , पक्का पापड.

(२) कच्ची पपई , पक्की पपई.

(३) मोठं नाणं, लहान नाणं.

(४) काळे कावळे, गोरे बगळे.

(५) चटईला टाचणी टोचली.

(६) काळे राळे, गोरे राळे , राळ्यात राळे मिसळले.

===============================
संकलन :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक)
जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा, केंद्र रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
९४२२७३६७७५

Saturday 5 September 2020

जोड्या जुळवून वाचूया.


● जोड्या वाचा व लिहा.

(१) सुतार =     लाकूडकाम

(२) कुंभार =     मातीकाम

(३) शिंपी =       शिवणकाम

(४) गवंडी =       बांधकाम

(५) लोहार =      लोखंडकाम

(६) विणकर =     विणकाम

(७) शेतकरी =     शेतीकाम
========================
(८) शिक्षक =       शाळा

(९) ग्रामसेवक =    ग्रामपंचायत

(१०) डाॅक्टर =     दवाखाना

(११) पोस्टमन =    पोस्ट

(१२) पोलीस =     पोलिसचौकी
==========================
(१३) मुलांचा =   घोळका

(१४) पक्ष्यांचा =   थवा

(१५) फुलांचा =    गुच्छ

(१६) द्राक्षांचा =    घड
=====================÷÷÷÷÷
(१७) बसगाडी =     बसस्थानक

(१८) आगगाडी =    रेल्वेस्टेशन

(१९) विमान =        विमानतळ

(२०) जहाज =        बंदर
============================
(२१) आईचा भाऊ =     मामा
.
(२२) आईची बहीण =     मावशी

(२३) वडीलांचा भाऊ =     काका

(२४) वडीलांची बहिण =     आत्या
============================
(२५) ज्वारी =      भाकरी

(२६) गहू =        चपाती

(२७) तांदूळ =      भात

(२८) डाळ =       वरण

(२९) मटकी =      उसळ
============================
(३०) साखर =     गोड

(३१) मीठ =      खारट

(३२) चिंच =      आंबट

(३३) तुरटी =     तुरट

(३४) कारले =     कडू
============================
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा शिक्षक)
जि. प. प्रा. शाळा - जामनेपाडा, केंद्र रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
९४२२७३६७७५



Friday 4 September 2020

शब्द सोबती (समानार्थी शब्द ) भाग -- १०

 
गुरूजी मास्तर शिक्षक 
प्रशंसा स्तुती कौतुक 

माथा शिर मस्तक
सुवर्ण सोने कनक

गौरव अभिनंदन सन्मान
महा मोठा महान
आकाश नभ गगन
वंदन प्रणाम अभिवादन

आपुलकी आस्था आदर
सुरेख रम्य सुंदर
सेवक दास नोकर
शहाणा प्रगल्भ गंभीर

ख्याती प्रसिद्धी कीर्ती
भान शुद्ध जागृती
उत्कर्ष समृद्धी प्रगती
सेनानायक सेनानी सेनापती

कल्याण क्षेम हित
सखा मित्र दोस्त
धन संपत्ती दौलत
जनता प्रजा रयत

हुशार चाणाक्ष चतुर
खजिना कोश भांडार
तन देह शरीर
अंत:करण हृदय अंतर

मेहनत धडपड प्रयत्न
गृह निवास सदन
जल नीर जीवन
आनंद संतोष समाधान

प्रात:काळ सकाळ पहाट
कठीण अवघड बिकट
पथ मार्ग वाट
डौल रूबाब ऐट

माया प्रेम ममता
बंधू भाऊ भ्राता
काळजी आस्था चिंता
सुज्ञ ज्ञानी ज्ञाता
==============================
लेखन :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा शिक्षक )
जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा, केंद्र रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
९४२२७३६७७५

विषय -- मराठी ( जोडाक्षरी शब्द )


● जोडाक्षरी शब्द वाचा व लिहा.

अक्कल     नक्कल   टक्कल  


धक्का         बुक्का      मुक्का
फक्त           भक्त          रक्त
सख्य          मुख्य       असंख्य
शक्ती          भक्ती         सक्ती
वाक्य          शक्य        ऐक्य
लग्न           भग्न           मग्न
भाज्या        ताज्या        राज्या
कच्चा         सच्चा          लुच्चा
कट्टा           पट्टा           चट्टा
काठ्या     मोठ्या        कोठ्या
अरण्य         पुण्य      लावण्य
साड्या        काड्य      नाड्या
पत्ता           सत्ता         इयत्ता
आत्या      पणत्या     चकत्या
काथ्या       पोथ्या       पालथ्या
गद्य            पद्य         खाद्य
गाद्या          विद्या      फांद्या
वन्य           धान्य       मान्य
सुप्त          लुप्त         तप्त
गप्पा        टप्पा          पप्पा
गब्बर       जब्बर       बब्बर
तर्क          अर्क          सतर्क
वर्ग           मार्ग           विसर्ग
खर्च          चर्च           मार्च
अर्थ           सार्थ         पार्थ
कर्ण          वर्ण          पर्ण
सर्दी          गर्दी         वर्दी
कर्म          धर्म           वर्म
सूर्य         आर्य        कार्य
गर्व            पूर्व        पर्व
दिल्ली        किल्ली     पिल्ली
केव्हा        जेव्हा         तेव्हा
कष्ट           स्पष्ट       नष्ट
सृष्टी          दृष्टी        पृष्टी
ज्येष्ठ          श्रेष्ठ       वरिष्ठ
मस्त         अस्त       जास्त
सळ्या       नळ्या      कळ्या
मोळ्या      गोळ्या      पोळ्या
सह्या          वह्या         लाह्या
==============================
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा शिक्षक )
जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा, केंद्र रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
९४२२७३६७७५

Tuesday 1 September 2020

मराठी भाषा -- ध्वनिदर्शक शब्द


● खालील ध्वनिदर्शक शब्द वाचा व लिहा.

(१) विजांचा -- कडकडाट



(२) घटांचा -- घणघणाट

(३) अश्रूंची -- घळघळ

(४) पंखांचा -- फडफडाट

(५) ढगांचा -- गडगडाट

(६) डासांची -- भुणभुण

(७) नाण्यांचा -- छनछनाट

(८) तलवारीचा -- खणखणाट

(९) पैंजणांची -- छुमछुम

(१०) पक्ष्यांचा -- किलबिलाट

(११) पाण्याचा -- खळखळाट

(१२) पावसाची -- रिपरिप

(१३) घुंगरूंची -- छुमछुम

(१४) पानांची -- सळसळ

(१५) सापाची -- फुसफुस

(१६) बेडकांची -- डराॅव डराॅव

(१७) कोकीळेचे -- कुहूकुहू

(१८) मांजरीचे -- म्यॅव म्यॅव
===============================
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक )
जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा, केंद्र - रोहोड
ता. साक्री, जि .धुळे
९४२२७३६७७५