महाराष्ट्र दिन --- विशेष (सामान्यज्ञान )

(१) महाराष्ट्र राज्याची निर्मिती केव्हा झाली  

-----  १ मे १९६०

------------------------------

(२) महाराष्ट्र राज्याची राजधानी कोणती आहे  ?

------  मुंबई

-------------------------------

(३) महाराष्ट्र राज्याची उपराजधानी कोणती  ?

------  नागपूर

----------------------------------------------------------

(४) महाराष्ट्र राज्याच्या पश्चिमेला कोणता समुद्र आहे  ?

------  अरबी

----------------------------------------------------------

(५) महाराष्ट्रात एकूण किती जिल्हे आहेत  ?

------   ३६

----------------------------------------------------------

(६) क्षेत्रफळाच्या दृष्टीने महाराष्ट्रातील सर्वात मोठा जिल्हा कोणता  ?

------  अहमदनगर

----------------------------------------------------------

(७) महाराष्ट्रातील सर्वांत उंच शिखर कोणते  ?

------  कळसूबाई

----------------------------------------------------------

(८) महाराष्ट्रातील पश्चिम वाहिनी नदी कोणती  ?

------  तापी / नर्मदा  इ.

----------------------------------------------------------

(९) महाराष्ट्रातील सर्वांत लांब नदी कोणती  ?

-------     गोदावरी

----------------------------------------------------------

(१०) कळसूबाई शिखराची उंची किती आहे ?

------   १६४६  मीटर

----------------------------------------------------------

(११) गोदावरी नदीचा उगम कोठे झाला आहे  ?

-------   त्र्यंबकेश्वर (नाशिक)

----------------------------------------------------------

(१२) कोकणातील नद्या कोणत्या समुद्रास मिळतात  ?

--------  अरबी 

----------------------------------------------------------

(१३) कृष्णा नदीचा उगम कोठे झाला आहे  ?

-------  महाबळेश्वर ( सातारा )

----------------------------------------------------------

(१४) महाराष्ट्राचा राज्यवृक्ष कोणता आहे  ?

-------   आंबा 

----------------------------------------------------------

(१५) महाराष्ट्राचा राज्यपक्षी कोणता आहे  ?

--------    हरियाल

----------------------------------------------------------

(१६) महाराष्ट्राचा राज्यप्राणी कोणता आहे  ?

--------    शेकरू  

----------------------------------------------------------

(१७) भीमा नदीचा उगम कोठे झाला आहे  ?

---------    भीमाशंकर  ( पुणे )

----------------------------------------------------------

(१८) महाराष्ट्र दिन कोणत्या दिवशी साजरा करतो ? 

------- १ मे 

----------------------------------------------------------

(१९) भारताच्या कोणत्या भागात महाराष्ट्र राज्य आहे ?

--------  पश्चिम 

----------------------------------------------------------

(२०) महाराष्ट्र राज्याचे किती प्रशासकीय विभाग पाडले आहेत ?

 --------- सहा

----------------------------------------------------------

(२१) क्षेत्रफळाच्या दृष्टीने महाराष्ट्रातील सर्वात लहान जिल्हा कोणता ? 

-------- मुंबई शहर

----------------------------------------------------------

(२२) महाराष्ट्राची राज्यभाषा कोणती ? 

-------- मराठी

----------------------------------------------------------

(२३) महाराष्ट्राचे पहिले मुख्यमंत्री कोण ? 

-------- यशवंतराव चव्हाण

----------------------------------------------------------

(२४) महाराष्ट्र राज्याचा राज्यफूल कोणता ? 

--------- ताम्हन / मोठा बोंडारा

----------------------------------------------------------

(२५) महाराष्ट्रातील पहिले मातीचे धरण कोणते ? 

-------- गंगापूर (नाशिक)

----------------------------------------------------------

(२६) महाराष्ट्रातील पहिली स्त्री शिक्षिका कोण ? 

-------- सावित्रीबाई फुले

===========================

संकलक :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक )

जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा - जामनेपाडा

ता. साक्री, जि. धुळे

९४२२७३६७७५

दुय्यम न्यायालयाचे पुढील प्रकार

दुय्यम न्यायालयाचे पुढील प्रकार 

(१) दिवाणी न्यायालय 

(२) फौजदारी न्यायालय

 (३) महसूल न्यायालय

(४) ग्राहक न्यायालय

 (५) बालगुन्हेगार न्यायालय.

  (१) दिवाणी न्यायालय :--

 ----- संपत्ती व आर्थिक बाबींशी निगडित बाबींची सुनावणी ज्या न्यायालयात केली जाते, त्यास दिवाणी न्यायालय असे म्हणतात. जिल्हा आणि त्यापेक्षा कनिष्ठ स्तरावरील दिवाणी न्यायालयात असे खटले चालवले जातात, जिल्हा स्तरावरील दिवाणी खटले चालवणाऱ्या न्यायाधीशास जिल्हा न्यायाधीश असे म्हणतात.

----------------------------------------------------------

(२) फौजदारी न्यायालय :--

 ----- खून, दरोड, बलात्कार इत्यादी स्वरूपाच्या गंभीर गुन्ह्यांची सुनावणी ज्या न्यायालयात केली जाते, त्यास फौजदारी न्यायालय असे म्हणतात जिल्हा स्तरावरील फौजदारी न्यायालयास सत्र न्यायाधीश असे म्हणतात. कनिष्ठ स्तरावरील फौजदारी न्यायालये स्थापन केली जातात. कायद्यातील तरतुदीनुसार गुन्हेगारांना शिक्षा फर्मावण्याचा अधिकार या न्यायालयांना असतो.

----------------------------------------------------------

(३) महसूल न्यायालय :--

 ----- भूधारणा आणि जमीन महसूलविषयक वादांची सुनावणी करण्यासाठी आणि त्या बाबतीत न्यायनिवाडा करण्यासाठी ब्रिटिश राजवटीत महसूल न्यायालय स्थापन करण्यात आली. त्या विषयाचे अधिकार जिल्हाधिकारी, तहसीलदार आणि मंडल अधीक्षक या महसूल खात्यातील अधिकाऱ्यांना देण्यात आले आहेत. कनिष्ठ महसूल न्यायालयां निर्णयांचा फेरविचार करण्याचा अधिकार जिल्हा स्तरावरील महसूल न्यायालयास असतो.

----------------------------------------------------------

(४) ग्राहक न्यायालय : --

----- ग्राहक संरक्षण कायदयातील नागरिकांच्या तक्रारींची सुनावणी करण्यासाठी ग्राहक न्यायालयांची स्थापना करण्यात आली आहे. जिल्हा, राज्य आणि अखिल भारतीय स्तरावर अशी न्यायालये कार्यरत आहेत. ज्या व्यक्ती/संस्थेच्या विरुद्ध तक्रार दाखल करण्यात आली असेल, त्यास आरोप सिद्ध झाल्यास, नुकसानभरपाई किंवा/आणि दंड ठोठावल्याचा अधिकार या न्यायालयांना देण्यात आला आहे.

----------------------------------------------------------

(५) बालगुन्हेगार न्यायालय :--

 सन २००० च्या बाल न्याय कायद्यातील तरतुदीनुसार वयाची ७ ते १७ या वयोगटातील गुन्हेगारी कृत्ये करणाऱ्या व्यक्तींवरील खटले हे न्यायालय चालवते. या बालगुन्हेगारांना सुरक्षा, काळजी व पुनर्वसनाची गरज असते, त्यांची बालसुधारगृहात रवानगी करण्यात येते.

==================================

संकलन :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक )

जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा -- जामनेपाडा

केंद्र - रोहोड, ता‌. साक्री, जि. धुळे

९४२२७३६७७५

भाषा ज्ञान ( इंग्रजी -- मराठी भाषाज्ञान )

(1)  ' मुझिक ' या शब्दाचा मराठी भाषेतील अर्थ कोणता ?

उत्तर -- संगीत

(2) ' कॅप्टन ' या शब्दाचा मराठी भाषेतील अर्थ कोणता ?

उत्तर -- कर्णधार

(3) ' कंप्युटर ' या शब्दाचा मराठी भाषेतील अर्थ कोणता ?

उत्तर -- संगणक

(4)  ' नर्स ' या शब्दाचा मराठी भाषेतील अर्थ कोणता ?

उत्तर -- परिचारिका

(5) ' हाॅस्पिटल ' या शब्दाचा मराठी भाषेतील अर्थ कोणता ?

उत्तर -- रुग्णालय

(6) " डाॅक्टर ' या शब्दाचा मराठी भाषेतील अर्थ कोणता ?

उत्तर -- वैद्य

(7) ' मोबाईल ' या शब्दाचा मराठी भाषेतील अर्थ कोणता ?

उत्तर -- भ्रमणध्वनी

(8) ' मेसेज ' या शब्दाचा मराठी भाषेतील अर्थ कोणता ?

उत्तर -- संदेश

(9) ' वेबसाइट ' या शब्दाचा मराठी भाषेतील अर्थ कोणता ?

उत्तर -- संकेतस्थळ

(10) ' टेक्नॉलॉजी ' या शब्दाचा मराठी भाषेतील अर्थ कोणता ?

उत्तर -- तंत्रज्ञान

(11) ' ग्राउंड ' या शब्दाचा मराठी भाषेतील अर्थ कोणता  ?

उत्तर -- मैदान

(12) ' पेशंट ' या शब्दाचा मराठी भाषेतील अर्थ कोणता ?

उत्तर -- रूग्ण

==================================

संकलक :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक )

जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा - जामनेपाडा

केंद्र - रोहोड, ता. साक्री, जि. धुळे

9422736775

भौगोलिक सामान्यज्ञान (प्रश्नावली)

(१) सूर्यमालेत किती ग्रह आहेत ?

उत्तर -- आठ

(२) सूर्यमालेतील सगळ्यात मोठा ग्रह कोणता ?

उत्तर -- गुरू

(३) भारताचा पहिला कृत्रिम उपग्रह कोणता ?

उत्तर -- आर्यभट्ट

(४) आपण कोणत्या ग्रहावर राहतो ?

उत्तर -- पृथ्वी

(५) लालसर रंगाचा ग्रह कोणता ?

उत्तर -- मंगळ

(६) कडीवाला ग्रह कोणत्या ग्रहास म्हणतात ?

उत्तर -- शनी

(७) सजीव सृष्टी असलेला ग्रह कोणता ?

उत्तर -- पृथ्वी

(८) सूर्यमालेतील एकमेव तारा कोणता ?

उत्तर -- सूर्य

(९)  पृथ्वी कशी आहे ?

उत्तर -- गोल

(१०) सूर्यापासून आपणांस कोणत्या दोन गोष्टी मिळतात ?

उत्तर -- प्रकाश व उष्णता

(११) पहाटेचा तारा असे कोणत्या ग्रहास म्हणतात ?

उत्तर -- शुक्र

(१२) सूर्यप्रकाश पृथ्वीच्या किती भागावर पडतो ?

उत्तर -- निम्म्या

==============================

संकलक :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक )

जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा - जामनेपाडा

केंद्र -- रोहोड, ता. साक्री, जि. धुळे

९४२२७३६७७५

सामान्यज्ञान (प्रश्नावली )

(१) महाराष्ट्राचे उच्च न्यायालय कोठे आहे ?

उत्तर -- मुंबई

(२) भारताचे सर्वोच्च न्यायालय कोठे आहे ?

उत्तर -- दिल्ली

(३) घटक राज्याचा घटनात्मक प्रमुख कोण असतो ?

उत्तर -- राज्यपाल

(४) भारताचा घटनात्मक प्रमुख कोण आहे ?

उत्तर -- राष्ट्रपती

(५) राज्यपालाची नेमणूक कोणाकडून केली जाते ?

उत्तर -- राष्ट्रपती

(६) भारताच्या केंद्रीय कायदेमंडळाचे नाव काय ?

उत्तर -- संसद

(७) भारतामध्ये किती वर्षे वय पूर्ण झाल्यावर मतदानाचा अधिकार मिळतो ?

उत्तर -- १८ वर्षे

(८) महाराष्ट्राची राजधानी कोणती ?

उत्तर --  मुंबई

(९) महाराष्ट्राची उपराजधानी कोणती ?

उत्तर -- नागपूर

(१०) भारत देशाची राजधानी कोणती ?

उत्तर -- दिल्ली

(११) लोकसभेत महाराष्ट्रातून किती सदस्य निवडून जातात ?

उत्तर -- ४८

(१२) भारताच्या राष्ट्रपतीला गोपनीयतेची शपथ कोण देतात ?

उत्तर -- भारताचे सरन्यायाधीश

===============================

संकलक :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक )

जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा - जामनेपाडा

केंद्र - रोहोड, ता. साक्री, जि. धुळे

९४२२७३६७७५

जागतिक सामान्यज्ञान ( प्रश्नावली )

(१) जगातील सर्वांत उंच पर्वत कोणते ?

उत्तर -- हिमालय

(२) जगातील सर्वांत उंच शिखर कोणते ?

उत्तर -- माउंट एव्हरेस्ट

(३) जगातील सर्वांत उंच प्राणी कोणता ?

उत्तर -- जिराफ

(४) जगातील सर्वांत लांब नदी कोणती ?

उत्तर -- नाईल (आफ्रिका ) ६६७० किमी

(५) जगातील सर्वांत लांब भिंत कोणती ?

उत्तर -- चीनची भिंत

(६) जगातील सर्वांत मोठी नदी कोणती ?

उत्तर -- अमेझाॅन

(७) जगातील सर्वांत मोठे वाळवंट कोणते ?

उत्तर -- सहारा ( आफ्रिका )

(८) जगातील सर्वांत मोठा पक्षी कोणता ?

उत्तर -- शहामृग

(९) जगातील सर्वांत मोठा देश कोणता ?

उत्तर -- रशिया

(१०) जगातील सर्वांत मोठा (वजनदार) प्राणी कोणता ?

उत्तर -- निळा देवमासा

(११) जगातील सर्वांत मोठा प्राणी (जमिनीवरील) कोणता ?

उत्तर --- हत्ती

(१२) जगातील सर्वांत लांब प्लॅटफॉर्म कोणते ?

उत्तर -- गोरखपूर (भारत, उत्तरप्रदेश )

================================

संकलक :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक)

जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा - जामनेपाडा

ता. साक्री, जि. धुळे

९४२२७३६७७५

सामान्यज्ञान प्रश्नावली

(१) आंब्याच्या बीला काय म्हणतात ?

उत्तर -- कोय

(२) फणसाच्या बीला काय म्हणतात ?

उत्तर -- आठळी

(३) चिंचेच्या बीला काय म्हणतात.

उत्तर -- चिंचोका

( ४) कापसाच्या बीला काय म्हणतात ?

उत्तर -- सरकी

(५) अन्नाची चव घेण्यासाठी शरीराचा अवयव वापरला जातो ?

उत्तर -- जीभ

(६)  टीव्ही पाहताना शरीराच्या कोणत्या भागाचा प्रामुख्याने उपयोग होतो ?

उत्तर -- डोळे

(७) सिंहाच्या पिल्लाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- छावा

(८) बैलाच्या मादीला काय म्हणतात ?

उत्तर -- गाय

(९) गाईच्या पिल्लाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- वासरू

(१०) पिकलेल्या केळ्यांचा रंग कोणता ?

उत्तर -- पिवळा

(११) लिंब या फळाची चव कशी असते  ?

उत्तर -- आंबट

(१२) टेलिफोन या शब्दासाठी पर्यायी मराठी शब्द कोणता ?

उत्तर --  दूरध्वनी

=============================

संकलक :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक)

जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा - जामनेपाडा

केंद्र - रोहोड, ता. साक्री, जि. धुळे

९४२२७३६७७५

कठं काय ?

पाणीमं मासा

जंगलमं ससा

शाळमं पोसा

हांडीमं रसा

शाळमं पोशी

घरमं डोशी

कपमं बशी

गादीवर उशी

वसरीमं उखळ

हातमं मुसळ

पायमं साकळ

चिखल्यामं कमळ

भोगनीमं डाळ

गळामं माळ

हिरमं  गाळ

बागमं केळं

रानमं वाघ

नाळमं नाग

जगलमं साग

मनमं राग

वावरमं खळा

डालखीमं ईळा

निढाळला टिळा

शाळमं फळा

डबामं पीठ

भाजीमं मीठ

खोलीमं खाट

वावरमं वाट

देव्हारामं दिवा

चुल्हावर तवा

कडाईमं रवा

देऊळमं बोवा

=======================

लिखणार :- शंकर सिताराम चौरे

काकरपाडा (चौपाळे ) ता. साक्री, जि. धुळे

९४२२७३६७७५

=====================

मार्गदर्शक :-

श्री. महारू सिताराम चौरे (पिंपळनेर)

सामान्यज्ञान प्रश्नावली

(१) विमान चालकाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- पायलट

(२) रेल्वे चालकाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- मोटरमन

(३) साडीसाठी महाराष्ट्रातील प्रसिद्ध शहर कोणते ?

उत्तर -- येवला

(४) चादरीसाठी महाराष्ट्रातील प्रसिद्ध शहर कोणते ?

उत्तर -- सोलापूर

(५) शेळीच्या पिल्लाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- करडू

(६) वाघाच्या पिल्लाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- बछडा

(७) रेड्याच्या ओरडण्याला काय म्हणतात ?

उत्तर -- रेकणे

(८) हत्तीच्या ओरडण्याला काय म्हणतात ?

उत्तर -- चित्कारणे

(९) घोड्याच्या घरास काय म्हणतात ?

उत्तर -- तबेला

(१०) सुगरणीच्या घरट्यास काय म्हणतात ?

उत्तर -- खोपा

(११) संत्री फळासाठी प्रसिद्ध जिल्हा कोणता ?

उत्तर -- नागपूर

(१२) महाराष्ट्राची राजभाषा कोणती ?

उत्तर -- मराठी

===========================

संकलक :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक )

जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा जामनेपाडा

केंद्र - रोहोड, ता. साक्री, जि. धुळे

९४२२७३६७७५

सामान्यज्ञान प्रश्नावली

(१) महाबळेश्वर हे थंड हवेचे ठिकाण कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?

उत्तर -- सातारा

------------------------------

(२) माथेरान हे थंड हवेचे ठिकाण कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?

उत्तर -- रायगड

--------------------------------------

(३) तोरणमाळ हे थंड हवेचे ठिकाण कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?

उत्तर -- नंदुरबार

--------------------------------------------------

(४) अलिबाग शहर  कोणत्या जिल्ह्याचे मुख्यालय आहे ?

उत्तर -- रायगड

--------------------------------------------------

(५) क्षेत्रफळाच्या दृष्टीने महाराष्ट्रातील सर्वांत लहान जिल्हा कोणता ?

उत्तर -- मुंबई शहर

--------------------------------------------------

(६) क्षेत्रफळाच्या दृष्टीने महाराष्ट्रातील सर्वांत मोठा जिल्हा कोणता ?

उत्तर -- अहमदनगर

--------------------------------------------------

(७) समुद्रसपाटीपासून उंच गेल्यास हवा अशी होते ?

उत्तर -- थंड

--------------------------------------------------

(८) संजय गांधी राष्ट्रीय उद्यान कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?

उत्तर -- मुंबई उपनगर

--------------------------------------------------

(९)बिबी का मकबरा , पाणचक्की ही प्रेक्षणीय स्थळे कोणत्या

शहरात आहेत ?

उत्तर -- औरंगाबाद

--------------------------------------------------

(१०)  नांदूर मधमेश्वर हे पक्षी अभयारण्य कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?

उत्तर -- नाशिक

===============================

संकलक :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक )

जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा - जामनेपाडा

ता. साक्री, जि. धुळे

९४२२७३६७७५

कै. पिताबाई रूस्तम कोकणी (भोये ) -- "पिताई " यांच्या प्रथम पुण्यतिथी निमित्त ' विशेष सामान्यज्ञान प्रश्नावली

(१) आपले राष्ट्रगीत कोणते ?

उत्तर -- जनगणमन

---------------------------------------------

(२) आपला राष्ट्रीय पक्षी कोणता ?

उत्तर -- मोर

------------------------------------------------

(३) आपला राष्ट्रीय प्राणी कोणता ?

उत्तर -- वाघ

------------------------------------------------------

(४) आपले राष्ट्रीय फूल कोणते ?

उत्तर -- कमळ

------------------------------------------------------

(५)  आपले राष्ट्रीय फळ कोणते ?

उत्तर -- आंबा

------------------------------------------------------

(६) आपला राष्ट्रध्वज कोणता ?

उत्तर -- तिरंगा

------------------------------------------------------

(७) आपला राष्ट्रीय खेळ कोणता ?

उत्तर -- हाॅकी

------------------------------------------------------

(८) भारताच्या राष्ट्रध्वजाच्या मध्यभागी काय असते ?

उत्तर -- अशोकचक्र

------------------------------------------------------

(९) प्राण्यांचा राजा कोणला म्हणतात ?

उत्तर -- सिंह

------------------------------------------------------

(१०) फुलांचा राजा कोणला म्हणतात ?

उत्तर -- गुलाब

------------------------------------------------------

(११) पक्ष्यांचा राजा कोणाला म्हणतात ?

उत्तर -- गरूड

------------------------------------------------------

(१२) जगातील सर्वांत उंच प्राणी कोणता ?

उत्तर -- जिराफ

------------------------------------------------------

(१३) महाराष्ट्राची राजधानी कोणती ?

उत्तर -- मुंबई

------------------------------------------------------

(१४) भारत देशाची राजधानी कोणती ?

उत्तर -- दिल्ली

------------------------------------------------------

(१५) भारताचे राष्ट्रीय गीत कोणते ?

उत्तर -- वंदे मातरम्

------------------------------------------------------

(१६) भारताच्या राजमुद्रेवर कोणते वचन लिहिले आहे ?

उत्तर -- सत्यमेव जयते.

------------------------------------------------------

(१७) महाराष्ट्र राज्यात किती जिल्हे आहेत ?

उत्तर -- ३६

------------------------------------------------------

(१८) इंद्रधनुष्यात किती रंग असतात ?

उत्तर -- सात

------------------------------------------------------

(१९) आपण कोणत्या देशात राहतो ?

उत्तर -- भारत

------------------------------------------------------

(२०) जगातील सर्वांत मोठा पक्षी कोणता ?

उत्तर -- शहामृग

------------------------------------------------------

(२१) भारताच्या शेजारी किती देश आहेत ?

उत्तर -- ७ ( सात )

------------------------------------------------------

(२२) भारताची पहिली महिला पंतप्रधान कोण ?

उत्तर -- इंदिरा गांधी

------------------------------------------------------

(२३) एक दिवस म्हणजे किती तास ?

उत्तर -- २४ तास

------------------------------------------------------

(२४) एका वर्षात किती महिने असतात ?

उत्तर -- १२ (बारा )

------------------------------------------------------

(२५) महाराष्ट्र हे भारतातील काय आहे ?

उत्तर -- राज्य

------------------------------------------------------

(२६) महाराष्ट्राची उपराजधानी कोणती ?

उत्तर -- नागपूर

------------------------------------------------------

(२७) गोदावरी नदी कोठे उगम पावते ‌?

उत्तर -- त्र्यंबकेश्वर

------------------------------------------------------

(२८) महाराष्ट्र राज्याचा राज्यवृक्ष कोणता ?

उत्तर -- आंबा

------------------------------------------------------

(२९) महाराष्ट्र राज्याचा राज्यप्राणी कोणता ?

उत्तर -- शेकरू

------------------------------------------------------

(३०) महाराष्ट्र राज्याचा राज्यपक्षी कोणता ?

उत्तर -- हरियाल

------------------------------------------------------

(३१) महाराष्ट्रातील सर्वांत ‌उंच शिखर कोणते ?

उत्तर -- कळसूबाई

------------------------------------------------------

(३२) महाराष्ट्रातील सर्वांत लांब नदी कोणती ‌?

उत्तर -- गोदावरी

------------------------------------------------------

(३३) साल्हेर शिखर कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?

उत्तर --- ‌नाशिक

------------------------------------------------------

(३४) झुरळाला किती पाय असतात ?

उत्तर -- सहा

------------------------------------------------------

(३५ ) कोळी किड्याला किती पाय असतात ?

उत्तर -- आठ

------------------------------------------------------

(४०) मुंगी या किटकाला किती पाय असतात ?

उत्तर -- सहा

------------------------------------------------------

(४१) वेगाने धावणारा पक्षी कोणता ?

उत्तर -- शहामृग

------------------------------------------------------

(४२ ) घरमाशी या किटकाला किती पाय असतात ?

उत्तर -- सहा

------------------------------------------------------

(४३) सापाला किती पाय असतात ?

उत्तर -- पाय नसतात.

------------------------------------------------------

(४४) माशाला किती पाय अस्तात ?

उत्तर -- पाय नसतात.

------------------------------------------------------

(४५)आंबा या फळात किती बिया असतात ?

उत्तर -- एक बी

(४६) पेरू या फळात किती बिया असतात ?

उत्तर -- अनेक बिया

--------------------------------------------------

४७)  जांभूळ या फळात किती बिया असतात ?

उत्तर -- एक बी

--------------------------------------------------

(४८) सिताफळात किती बिया असतात ?

उत्तर -- अनेक बिया

--------------------------------------------------

(४९) आवळा या फळात किती बिया असतात ?

उत्तर -- एक बी

--------------------------------------------------

(५०) कोणत्या प्राण्याला कान  नसतात ?

उत्तर -- गांडूळ

--------------------------------------------------

(५१) सूर्य कोणत्या दिशेला उगवतो ?

उत्तर -- पूर्व

--------------------------------------------------

(५२) सूर्य कोणत्या दिशेला मावळतो ?

उत्तर -- पश्चिम

--------------------------------------------------

(५३) ज्ञानेंद्रिये किती आहेत ?

उत्तर -- पाच

-------------------------------------------------------

(५४) मुख्य दिशा किती ?

उत्तर -- चार

-------------------------------------------------------

(५५) उपदिशा किती ?

उत्तर -- चार

-------------------------------------------------------

(५६) आठवड्याचे वार किती ?

उत्तर -- सात

-------------------------------------------------------

(५७) आकाशाचा रंग कोणता आहे ?

उत्तर -- निळा

-------------------------------------------------------

(५८) हत्तीच्या नाकाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- सोंड

-------------------------------------------------------

(५९) आईच्या आईला काय म्हणतात ?

उत्तर -- आजी

-------------------------------------------------------

(६०) महाराष्ट्राचा राज्यफूल कोणता ?

उत्तर -- जारूळ

-------------------------------------------------------

(६१) महाराष्ट्राच्या पश्चिमेस कोणता समुद्र आहे ?

उत्तर -- अरबी

-------------------------------------------------------

(६२) कल्पवृक्ष कोणत्या झाडाला म्हणतात ?

उत्तर -- नारळ ( माड )

-------------------------------------------------------

(६३) महाराष्ट्राची राजभाषा कोणती ?

उत्तर -- मराठी

-------------------------------------------------------

(६४) प्रतापगड किल्ला कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?

उत्तर -- सातारा

-------------------------------------------------------

(६५) कच्च्या कैरीचा रंग कोणता ?

उत्तर -- हिरवा

-------------------------------------------------------

(६६) महाराष्ट्रातील सर्वात लांब धरण कोणते ?

उत्तर -- जायकवाडी

-------------------------------------------------------

(६७) भारताचे राष्ट्रीय वॄक्ष कोणते ?

उत्तर -- वड

-------------------------------------------------------

(६८) भारताचे राष्ट्रीय चलन कोणते ?

उत्तर -- रूपया

-------------------------------------------------------

(६९) मोराच्या डोक्यावर काय असते ?

उत्तर -- तुरा

------------------------------------------------------

(७०) पृथ्वीचा आकार कसा आहे ?

उत्तर -- गोल

-------------------------------------------------------

(७१) चंद्राच्या प्रकाशाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- चांदणे

-------------------------------------------------------

(७२) ज्या रात्री चंद्र पूर्ण गोल दिसतो, त्या रात्रीला कोणती रात्र म्हणतात ?

उत्तर -- पौर्णिमेची रात्र

-------------------------------------------------------

(७३) भारतीय सौर वर्षाचे महिने किती ?

उत्तर -- बारा महिने

-------------------------------------------------------

(७४) ग्रेगरियन वर्षाचे महिने किती ?

उत्तर -- बारा महिने

-------------------------------------------------------

(७५) आपण कोणत्या ग्रहावर राहतो ?

उत्तर -- पृथ्वी

--------------------------------------------------------

(७६) पृथ्वीला प्रकाश कोठून मिळतो ?

उत्तर -- सूर्यापासून

--------------------------------------------------------

(७७) सजीव सृष्टी असलेला सूर्यमालेतील एकमेव ग्रह कोणता ?

उत्तर -- पृथ्वी

--------------------------------------------------------

(७८) पूर्व दिशेच्या समोर कोणती दिशा येते ?

उत्तर -- पश्चिम

-------------------------------------------------------

(७९) दक्षिण दिशेच्या समोर कोणती दिशा येते ?

उत्तर -- उत्तर

-------------------------------------------------------

(८०) सूर्य ज्या दिशेला उगवतो ती दिशा कोणती ?

उत्तर -- पूर्व

-------------------------------------------------------

(८१) सूर्य ज्या दिशेला मावळतो ती दिशा कोणती ?

उत्तर -- पश्चिम

-------------------------------------------------------

(८२) सूर्योदयापासून सूर्यास्तापर्य॓तच्या काळाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- दिन

-------------------------------------------------------

(८३) सूर्योस्तापासून सूर्यादयापर्यंतच्या काळाला काय म्हणतात ?

उत्तर -- रात्र

-------------------------------------------------------

(८४) दिन व रात्र मिळून एक पूर्ण काय होतो ?

उत्तर -- पूर्ण दिवस

----------------------------------------------------------

(८५) मराठी वर्षांची सुरूवात कोणत्या महिन्याने होते ?

उत्तर -- चैत्र

-------------------------------------------------------

(८६) आंब्याच्या बीला काय म्हणतात ?

उत्तर -- कोय

-----------------------------------------------

(८७) फणसाच्या बीला काय म्हणतात ?

उत्तर -- आठळी

------------------------------------------------

(८८) कापसाच्या बीला काय म्हणतात ?

उत्तर -- सरकी

-------------------------------------------------------

(८९) चिंचेच्या बीला काय म्हणतात ?

उत्तर -- चिंचोका

-------------------------------------------------------

(९०) कोणत्या फळापासून आमरस तयार होतो ?

उत्तर -- आंबा

-------------------------------------------------------

(९१) कोंबड्याच्या डोक्यावर काय असते ?

उत्तर -- तुरा

-------------------------------------------------------

(९२) चिंचेची चव कशी असते ?

उत्तर -- आंबट

-------------------------------------------------------

(९३) आवळ्याची चव कशी असते ?

उत्तर -- तुरट

-------------------------------------------------------

(९४) कारल्याची चव कशी असते ?

उत्तर -- कडू

-------------------------------------------------------

(९५) मीठाची चव कशी असते ?

उत्तर -- खारट

-------------------------------------------------------

(९६) साखरेची चव कशी असते ?

उत्तर -- गोड

-------------------------------------------------------

(९७) पारंब्या कोणत्या झाडाला असतात ?

उत्तर -- वड

-------------------------------------------------------

(९८) पोळा सणाला कोणत्या प्राण्याची पूजा करतात ?

उत्तर -- बैल

-------------------------------------------------------

(९९) जिभेचा कोणता रंग चांगल्या आरोग्याचे लक्षण आहे ?

उत्तर -- गुलाबी

--------------------------------------------------

(१००)श्वसन करताना सजीव कोणता वायू शरीरात घेतात?

उत्तर -- आॅक्सिजन वायू

-----------------------------------------------------

(१०१) जिल्हयाचा सर्वोच्च अधिकारी कोण असतो ?

उत्तर -- जिल्हा अधिकारी (कलेक्टर )

-------------------------------------------------------

(१०२) पन्हाळा गड किल्ला कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?

उत्तर -- कोल्हापूर

-------------------------------------------------------

(१०३) रायगड किल्ला कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?

उत्तर -- रायगड

-------------------------------------------------------

(१०४)बालक्रांतीकारक शिरीषकुमार यांचे स्मारक कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?

उत्तर -- नंदुरबार

---------------------------------------------------------

(१०५) शुन्याचा शोध कोणत्या देशात लागला ?

उत्तर -- भारत

------------------------------------------------------------

(१०६) २६ जानेवारी हा दिवस आपण कोणता दिन म्हणून साजरा करतो ?

उत्तर -- प्रजासत्ताक दिन

------------------------------------------------------------

(१०७) १५ आॅगस्ट हा दिवस आपण कोणता दिन म्हणून साजरा करतो ?

उत्तर -- स्वातंत्र्य दिन

--------------------------------------------------------------

(१०८)समुद्राच्या पाण्याची चव कशी असते ?

उत्तर -- खारट

---------------------------------------------------------------

(१०९) ' लाल किल्ला ' कोणत्या शहरात आहे ?

उत्तर -- दिल्ली

--------------------------------------------------------

(११०) ' ताजमहल ' कोणत्या शहरात आहे ?

उत्तर -- आग्रा

--------------------------------------------------------

(१११) ' सावरपाडा एक्सप्रेस ' कोणाला म्हणतात ?

उत्तर -- कविता राऊत

--------------------------------------------------

(११२) भारताचे पहिले राष्ट्रपती कोण होते ?

उत्तर -- डाॅ. राजेंद्रप्रसाद

----------------------------------------------------

(११३) भारताचे पहिले पंतप्रधान कोण होते ?

उत्तर -- जवाहरलाल नेहरू

-------------------------------------------------------

११४) तोरणमाळ थंड हवेचे ठिकाण कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?

उत्तर -- नंदुरबार

--------------------------------------------------------

(११५) सर्वात जास्त बुध्दिमान प्राणी कोणता ?

उत्तर -- मनुष्य

-----------------------------------------------------------

(११६) दगडावर कोरलेल्या लेखास काय म्हणतात ?

उत्तर -- शिलालेख

--------------------------------------------------

(११७) महाराष्ट्र राज्याची निर्मिती कधी झाली ?

उत्तर -- १ मे १९६०

-------------------------------------------------------

(११८) महाराष्ट्र राज्याच्या पश्चिमेला कोणता समुद्र आहे ?

उत्तर -- अरबी

-------------------------------------------------------

(११९) महाराष्ट्राची राजभाषा कोणती ?

उत्तर -- मराठी

-------------------------------------------------------

(१२०) महाराष्ट्रातील पहिले मातीचे धरण कोणते ?

उत्तर -- गंगापूर ( नाशिक )

-------------------------------------------------------

(१२१) महाराष्ट्रातील पहिली स्त्री शिक्षिका कोण ?

उत्तर -- सावित्रीबाई फुले

-------------------------------------------------------

(१२२) महाराष्ट्राच्या समुद्र किना-याची लांबी किती किलोमीटर आहे ?

उत्तर -- ७२० किलोमीटर

-----------------------------------------------------

(१२३) समुद्राच्या पाण्यापासून काय तयार करतात ?

उत्तर -- मीठ

-------------------------------------------------------

(१२४) चंद्र अजिबात दिसत नाही, त्या रात्रीला कोणती रात्र म्हणतात ?

उत्तर -- अमावास्येची रात्र

-------------------------------------------------------

(१२५) एक डझनमध्ये किती वस्तू असतात ?

उत्तर -- १२

============================

लेखन / संकलक :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक)

जि. प. प्रा. शाळा जामनेपाडा, केंद्र रोहोड

ता. साक्री, जि. धुळे

९४२२७३६७७५

==========================

कै. पिताबाई कोकणी (भोये ) यांना भावपूर्ण आदरांजली

प्रश्नों के उत्तर एक-एक शब्द में लिखिए ।

(१) इंद्रधनुष मे कितने रंग होते है ?

उत्तर -- सात

(२) तिरंगे मे कितने रंग होते हैं ?

उत्तर -- तीन 

(३) सप्ताह कितने दिन होते हैं ?

उत्तर -- सात

(४)एक हाथ में कितनी‌ उॅंगलीया होती हैं ?

उत्तर -- पाच

(५) मुख्य दिशाएँ कितनी हैं ?

उत्तर -- चार

(६) सात दिनों के समय को क्या कहते हैं ?

उत्तर -- सप्ताह

(७) पंचायत के मुखिया को क्या कहते है ?

उत्तर -- सरपंच

(८) ‌महाराष्ट की राजधानी कौन - सी हैं ?

उत्तर -- मुंबई

(९) फलो का राजा कौन है ?

उत्तर -- आम

=============================

संकलक :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक )

जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा जामनेपाडा

केंद्र - रोहोड, ता. साक्री, जि. धुळे

९४२२७३६७७५

ऐकूया, सांगूया. (उपक्रम )

(१) सूर्य सकाळी उगवतो.

सूर्य संध्याकाळी मावळतो.

(२) बदक पाण्यात पोहते.

घार आकाशात उंच उडते.

(३) उन्हाळ्यात कडक ऊन असते.

हिवाळ्यात थंडी वाजते.

(४) ऊस गोड असतो.

कारले कडू असते.

(५) चिंचेचे पान छोटे असते. 

वडाचे पान मोठे असते.

(६) कापसापासून कापड बनते.

ऊसापासून साखर बनते..

(७) मेथी, शेप, पालक या पालेभाज्या आहेत.

 शेपू, पालेभाज्या नेहमी खाव्यात.

(८) सायकलला दोन चाके असतात.

सायकल रस्त्यावरून पळते.

==========================

संकलक :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक )

जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा जामनेपाडा

केंद्र - रोहोड, ता. साक्री, जि. धुळे

९४२२७३६७७५

English word's Marathi meaning (इंग्रजी शब्दांचे, मराठी अर्थ )

cow ( काऊ ) -- गाय

leg ( लेग ) -- पाय

ear ( इअर ) -- कान

neck ( नेक ) -- मान

hand ( हॅड ) -- हात

teeth ( टीथ ) -- दात

rice  ( राईस ) -- भात

seven ( सेव्हन ) -- सात

mother (मदर ) -- आई

ink ( इंक ) --  शाई

game (गेम ) -- खेळ

time (टाईम ) -- वेळ

head ( हेड ) -- डोके

box (बाॉक्स ) -- खोके

cheek ( चीक ) - गाल

red ( रेड ) -- लाल

finger ( फिंगर ) -- बोट

stomach ( स्टमक ) - पोट

fish ( फिश ) -- मासा

rabbit (रॅबीट ) -- ससा

snake ( स्नेक ) -- साप

fever  (फेव्हर ) -- ताप

water ( वाॅटर ) -- पाणी

queen ( क्वीन ) -- राणी

notebook ( नोटबुक ) - वही

curd ( कर्ड ) -- दही

ten ( टेन ) -- दहा

six ( सिक्स ) -- सहा

boat ( बोट ) -- नाव

village (व्हिलेज) - गाव

  

blue  ( ब्लू ) -- निळा

black ( ब्लॅक ) -- काळा

deer (डिअर ) -- हरिण

dam ( डॅम ) -- धरण

rat (रॅट ) -- उंदीर

temple ( टेंपल ) -- मंदिर

five (फाइव्ह ) - पाच

heel ( हिल ) -- टाच

=====================

Shankar Chaure

z p. school - Jamnepada

tal. sakri dist - dhule

9422736775

गणितीय प्रश्नावली

(१) चौकोनाला बाजू किती असतात ?

उत्तर -- चार

(२) आयताला बाजू किती असतात ?

उत्तर -- चार

(३) चौरसाला बाजू किती असतात ?

उत्तर -- चार

(४) त्रिकोणाला बाजू किती असतात ?

उत्तर -- तीन

(५) वर्तूळाचा आकार कसा असतो ?

उत्तर -- गोल

(६) १ मीटर म्हणजे किती सेंटिमीटर ?

उत्तर -- १०० सेंटिमीटर

(७)  १ किलोमीटर म्हणजे किती मीटर ?

उत्तर -- १००० मीटर

(८) १ किलोग्रॅम म्हणजे किती ग्रॅम ?

उत्तर -- १००० ग्रॅम

(९) १ लीटर म्हणजे किती मिलिलीटर ?

उत्तर -- १००० मिली

(१०) एका वर्षाचे महिने किती ?

उत्तर -- बारा

============================

लेखन :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )

जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा जामनेपाडा

केंद्र - रोहोड, ता. साक्री, जि. धुळे

९४२२७३६७७५

वजाबाकीची कहाणी (तोंडी सराव )

२० -- १०  = १०

३० -- १०  = २०

३० -- २०  = १०

४० -- १०  = ३०

४० -- २०  = २०

४० -- ३०  = १०

५० -- १०  = ४०

५० -- २०  = ३०

५० -- ३०  = २०

५० -- ४०  = १०

६० --१०  = ५०

६० -- २०  = ४०

६० -- ३०  = ३०

६० -- ४०  = २०

६० -- ५०  = १०

७० -- १० = ६०

७०  -- २० = ५०

७० -- ३०  = ४०

७० -- ४०  = ३०

७० -- ५०  = २०

८० -- १०  = ७०

८० -- २०  = ६०

८० -- ३०  = ५०

८० -- ४० =  ४०

८० -- ५० = ३०

८० -- ६० = २०

८० -- ७० = १०

९० -- १० = ८०

९०  -- २० = ७०

९० -- ३० = ६०

९० -- ४० = ५०

९० -- ५० = ४०

९० -- ६० = ३०

९० -- ७० = २०

९० -- ८० = १०

१००  -- ५० = ५०

=========================

लेखन :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक )

    जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा जामनेपाडा

   केंद्र - रोहोड, ता. साक्री, जि. धुळे

   ९४२२७३६७७५

Rhyming words ( Look, say and copy )

pen -- ten -- hen --  den 

cat -- rat -- mat --  bat

man --  fan -- van --  pan

cot -- pot -- not -- dot 

hut  -- cut -- nut -- but

pin -- tin  -- win -- sin

net -- pet  -- wet -- met

mug -- jug  -- bug -- rug

day -- may -- way -- pay

sun -- gun -- run -- fun

cry  --  fry --  try --  dry

bed -- red -- wed -- sed

car --  jar -- war  -- bar

boy -- toy -- joy -- soy

==========================

SHANKAR  SITARAM. CHAURE

z. p. school - Jamnepada, 

tal. Sakri , dist - dhule

9422736775

दिवस, आठवडा, महिने व वर्ष (सामान्यज्ञान )

(१) दिवस : 

--- सूर्य उगवल्यापासून मावळेपर्यंतचा जो काळ

 त्याला दिवस म्हणतात.

(२) रात्र : 

---- सूर्य मावळल्यापासून तो पुन्हा उगवेपर्यंतचा जो 

काळ त्याला रात्र म्हणतात.

(३) पूर्ण दिवस : 

----  सूर्य उगवून मावळतो आणि पुन्हा उगवतो या 

संपूर्ण काळाला पूर्ण दिवस समजतात. दिवस आणि रात्र 

मिळून २४ तासांचा पूर्ण दिवस होतो.

(४) आठवडा : 

---- सात दिवसांचा (वारांचा) आठवडा होतो. 

आठवड्यातील वार : रविवार, सोमवार, मंगळवार,

 बुधवार, गुरुवार, शुक्रवार, शनिवार.

=============================

संकलन :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक )

     जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा जामनेपाडा

   केंद्र - रोहोड, ता. साक्री, जि. धुळे

   ९४२२७३६७७५

नवी दिशा, नवे उपक्रम समूह (माझी विचारधाराशुभेच्छा... )

 नवी दिशा, नवे उपक्रम समूह

 वर्धापनदिनी उधळू रंग 

सप्तरंगी उपक्रम, ज्ञानसागरात 

पाच वर्षे होतो दंग

नवी दिशा, नवे उपक्रम समूहाला 

ताई भाऊंची जोड 

चव्हाण सरांच्या मार्गदर्शनाने

 समूह झाला गोड

नवी दिशा, नवे उपक्रम समूहाचे 

गुणगाऊ मनोभाव

देवराव चव्हाण सर सर्वांना 

मार्गदर्शन करतात प्रेमभाव

नवी दिशा, नवे उपक्रम समूहाला 

उच्च परंपरा लाभली

सप्तरंगी उपक्रम, 

कलाकृतीच्या जगात गुरूजनं रमली

नवी दिशा, नवे उपक्रम समूहात 

ज्ञानाची वाटते गमंत

भाषा, गणित, विज्ञान आणि 

सामान्यज्ञानाची संगत

नवी दिशा, नवे उपक्रम समूहात

 चालत नाही हेवे दावे

चव्हाण सरांचे विचार हेच की सारे 

 शिक्षक उपक्रमशील व्हावे

देवराव चव्हाण सरांच्या मनात

 सोज्वळतेचा दिवा

नवी दिशा, नवे उपक्रम समूह परिवार 

रूपाने लाभला ठेवा.

नवी दिशा, नवे उपक्रम समूह

घराला ज्ञानरूपी दर्पण.

आपण सर्व उपक्रमशील शिक्षकांनी 

ज्ञान केलं अर्पण.

नवी दिशा, नवे उपक्रम समूहाला

 ज्ञानसागराची किनार

आपण सर्व देतात एकमेकांना

 सुख दुःखात आधार

नवी दिशा, नवे उपक्रम समूहाला 

आज आली शोभा

 देवराव चव्हाण सरांच्या रूपाने 

मार्गदर्शक उभा.

नवी दिशा, नवे उपक्रम समूह 

ज्ञानरूपी सोनेरी कळस

 या परिवारात राहयचं तर, 

चालत नाही आळस.

नवी दिशा, नवे उपक्रम समूह 

अप्रतिम सुंदर 

कर्तृत्ववान भाऊ - ताईंची

 येथे होते कदर.

नवी दिशा, नवे उपक्रम समूहात

 गुरूजनं कुशल

 उपक्रम, सामान्यज्ञान व 

कोडी देतात स्पेशल.

नवी दिशा, नवे उपक्रम समूह 

आहे पवित्र 

या समूहाचे उपक्रम 

सादर होतात सर्वत्र

इंग्रजी भाषेत चंद्रला 

म्हणतात मून

नवी दिशा, नवे उपक्रम समूहात 

सप्तरंगी गुण

============================

लेखन :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक)

जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा जामनेपाडा

केंद्र - रोहोड, ता. साक्री, जि. धुळे

९४२२७३६७७५