सामान्य विज्ञान 107 प्रश्नावली

(1) 100%  शुध्द सोने म्हणजे किती कॅरेट असते ?

उत्तर -- 24 कॅरेट 

----------------------

(2) दागिने तयार करण्यासाठी किती कॅरेट सोने वापरतात  ?

उत्तर -- 22 कॅरेट 

-----------------------

(3) जस्त आणि तांबे यांच्या मिश्रणापासून कोणते संमिश्र तयार करतात ?

उत्तर -- पितळ 

----------------------------------------------

(4) गढूळ पाणी निवळण्यासाठी काय वापरतात ?

उत्तर -- तुरटी 

----------------------------------------------

(5) कोणते पाणी हे बहुतांशी शुध्द पाणी असते ?

उत्तर -- पावसाचे 

----------------------------------------------

(6) कोणता रोग हा प्रदूषित पाण्यापासून होतो ?

उत्तर -- कावीळ 

----------------------------------------------

(7) कोणत्या क्रियेने द्रवाचे रूपांतर वायूत होते ?

उत्तर -- बाष्पीभवन क्रिया 

----------------------------------------------

(8) कोणत्या क्रियेने द्रव पदार्थाचे रूपांतर स्थायूत होते ?

उत्तर -- गोठण क्रिया 

----------------------------------------------

(9) कोणत्या क्रियेने वायुरूप पदार्थाचे रूपांतर द्रवरूप पदार्थात होते ?

उत्तर -- संघनन क्रिया 

----------------------------------------------

(10) पदार्थाच्या वितळण्याच्या तापमानास काय म्हणतात ?

उत्तर -- संघनन 

----------------------------------------------

(11) बाष्पीभवन क्रियेचा वेग कशावर अवलंबून असतो ?

उत्तर -- उच्च तापमान / वा-याची गती / पसरटपणा.

----------------------------------------------

(12) एकमेकांशी संबंध दाखवणारा विभिन्न जातीसमूहास काय म्हणतात ?

उत्तर -- प्रजाती 

----------------------------------------------

(13) जवळचे संबंध दर्शविणा-या प्रजातींच्या समूहास कोणत्या नावाने संबोधतात ?

उत्तर -- कुल 

----------------------------------------------

(14) विषमज्वर हा रोग कोणत्या कारणामुळे होतो ?

उत्तर -- दूषित पाणी 

----------------------------------------------

(15) काॅलरा हा रोग कोणत्या कारणामुळे होतो ?

उत्तर -- साथीचे रोग 

----------------------------------------------

(16) क्षय रोगाचा प्रसार कशाद्वारे होतो ?

उत्तर -- दूषित हवा 

----------------------------------------------

(17) कोणत्या रोगामध्ये त्वचेवर लहान लहान फोड येऊन ते पाण्याच्या फोडासारखे दिसतात व काही दिवसात त्यावर खपली धरते ?

उत्तर -- कांजिण्या 

----------------------------------------------

(18) कोणत्या रोगाचा प्रसार घरमाश्यांमुळे दूषित झालेले अन्न आणि पाणी यामुळे होतो ?

उत्तर -- काॅलरा 

----------------------------------------------

(19) कोणता पिसाळलेला प्राणी चालल्यास रेबीज रोज होऊ शकतो ?

उत्तर -- कुत्रा / मांजर / माकड 

----------------------------------------------

(20) ठराविक मुदतीचा ताप येणे हे लक्षण कोणत्या रोगाचे आहे ?

उत्तर -- विषमज्वर 

----------------------------------------------

(21) बारीक ताप येणे आणि थुंकीतून रक्त पडणे ही लक्षणे कोणत्या रोगाची आहेत ?

उत्तर -- क्षय 

----------------------------------------------

(22) निरोगी व्यक्तीला लस दिल्याने काय होते ? ( कशासाठी देतात ? )

उत्तर -- व्यक्तीच्या शरीराची रोगप्रतिकार शक्ती वाढते.

----------------------------------------------

(23) कोणत्या रोग्यास जलसंजीवनी द्यावी लागते ?

उत्तर -- हगवण 

----------------------------------------------

(24) हिमोग्लोबीनचा रंग कोणता आहे ?

उत्तर -- तांबडा 

----------------------------------------------

(25) रक्तगटाचे मुख्य प्रकार किती आहेत ?

उत्तर -- चार 

----------------------------------------------

(26) कोणता रक्तगट असलेल्या व्यक्तीस ' सर्व योग्य ग्राहीता ' म्हणतात ?

उत्तर -- AB 

----------------------------------------------

(27) रक्ताभिसरण संस्थेचे सर्वात महत्त्वाचे इंद्रिय कोणते आहे ?

उत्तर -- हृदय 

----------------------------------------------

(28) मानवी हृदय किती कप्प्यांमध्ये विभागलेले आहे ?

उत्तर -- चार 

----------------------------------------------

(29) निरोगी माणसाच्या हृदयाचे ठोके प्रती मिनिटास किती असतात ?

उत्तर -- 72

----------------------------------------------

(30) हिरड्या सुजणे व त्यातून रक्त येणे ही कोणत्या रोगाची लक्षणे आहेत ?

उत्तर -- स्कव्र्ही

----------------------------------------------

(31) लठ्ठ व्यक्तींना कोणता रोग होण्याचा संभव अधिक असतो.

उत्तर -- मधुमेह 

----------------------------------------------

(32) मेंदूला रक्त पुरवठा करणारी धमनी बंद झाली, तर व्यक्तीला कशाचा झटका येतो ?

उत्तर -- अर्धांगाचा 

----------------------------------------------

(33) कोणत्या ग्रंथीमध्ये इन्सुलिन स्त्रवते.

उत्तर -- स्वादुपिंड 

----------------------------------------------

(34) कमी तापमानात साठलेली कोणती फळे काळी पडतात ?

उत्तर -- केळी 

----------------------------------------------

(35) साठवणीच्या काळात कोणत्या पदार्थांना कोंब फुटतात ?

उत्तर -- बटाटे 

----------------------------------------------

(36) कोणता अन्नपदार्थ शीत कपाटात ठेवतात ?

उत्तर -- दूध 

----------------------------------------------

(37) कोणत्या धातूच्या वा मिश्रधातूच्या भांड्यात ठेवलेले दूध हिरवट होते ?

उत्तर -- तांबे 

----------------------------------------------

(38) कोणता प्राणी जेवढे खातो त्याच्या कितीतरी पटीने अधिक तो धान्याची नासाडी करतो ?

उत्तर -- उंदीर 

----------------------------------------------

(39) साठवणीतील बटाट्यांना मोड येऊ नयेत म्हणून त्यांवर कोणत्या प्रारणाचा मारा करतात ?

उत्तर -- गॅमा 

----------------------------------------------

(40) कोणत्या भांड्यात ठेवलेले ताक खराब होते ?

उत्तर -- पितळेचे भांडे 

----------------------------------------------

(41) शेंगदाणे जास्त दिवस संग्रही केले तर काय होते ?

उत्तर -- शेंगदाणे खवट होतात.

----------------------------------------------

(42) टेलिफोनचा शोध कोणी लावला ?

उत्तर -- ग्राहम बेल 

----------------------------------------------

(43) वाफेच्या इंजिनाचा शोध कोणी लावला ?

उत्तर -- जेम्स वॅट 

----------------------------------------------

(44) कोणत्या दोन तंत्रज्ञानाच्या एकत्र उपयोगाची परिणती ई - मेल ( ई - पत्र ) ही आहे ?

उत्तर -- संगणक आणि संचारण तंत्रज्ञान 

----------------------------------------------

(45) अवकाशात जाणारा पहिला मनुष्य कोण होता ?

उत्तर -- युरी गागारीन 

----------------------------------------------

(46) सर्वप्रथम चंद्रावर उतरणारा, पाय ठेवणारा मानव कोणता ?

उत्तर -- नील आर्मस्ट्राँग 

----------------------------------------------

(47) भारतीय अवकाश संशोधन संस्था ( ISRO ) केव्हा स्थापन करण्यात आली ?

उत्तर -- 1969

----------------------------------------------

(48) भारताचा पहिला उपग्रह कोणता आहे ?

उत्तर -- आर्यभट्ट 

----------------------------------------------

(49) सजीव पेशीमध्ये बदल घडवून आणणा-या कार्याचा अभ्यास कोणत्या तंत्रज्ञानात होतो ?

उत्तर -- जैव 

----------------------------------------------

(50) संगणकात माहिती साठविणा-या घटकास काय म्हणतात ?

उत्तर -- चीप 

----------------------------------------------

(51) अनेक वायूंपासून बनलेल्या हवेला काय म्हणतात ?

उत्तर -- वातावरण 

----------------------------------------------

(52) जे प्राणी दुसऱ्या प्राण्यांना मारून अन्न मिळवतात, त्यांना काय म्हणतात ?

उत्तर -- मांसाहारी 

----------------------------------------------

(53) सूर्यापासून सर्वांत जवळ असणारा ग्रह कोणता आहे ?

उत्तर -- बुध 

----------------------------------------------

(54) पृथ्वी हा एक ....... आहे ?

उत्तर -- ग्रह 

----------------------------------------------

(55) आकाशातील मोठी अंतरे मोजण्यासाठी खगोलशास्त्रज्ञ कोणत्या एककाचा उपयोग करतात ?

उत्तर -- प्रकाशवर्ष 

----------------------------------------------

(56) आम्ल पदार्थाची चव कशी असते ?

उत्तर -- आंबट 

----------------------------------------------

(57) लोखंडाचे क्षरण कोणत्या जिल्ह्यात उपायाने थांबतात ?

उत्तर -- जस्ताचा मुलामा 

----------------------------------------------

(58) धातू ओढून तार काढता येणा-या गुणधर्मास काय म्हणतात ?

उत्तर -- तन्यता

----------------------------------------------

(59) धातू विद्युतसुवाहक असतात. विद्युतवाहक तारा कोणत्या धातूपासून बनवतात ?

उत्तर -- तांबे 

----------------------------------------------

(60) हवेच्या प्रदूषणात कोणत्या घटकामुळे वाढ झाली आहे ?

उत्तर -- आधुनिकीकरण 

----------------------------------------------

(61) ग्रामीण भागात प्रदूषण कोणत्या घटकामुळे घडून येते ?

उत्तर -- गोव-यांचे ज्वलन 

----------------------------------------------

(62) भाताचा पेंढा उघड्यावर जाळल्यामुळे कोणता वायू तयार होतो ?

उत्तर -- कार्बन डायऑक्साइड 

----------------------------------------------

(63) वणव्यामुळे कोणते प्रदूषण घडून येते ?

उत्तर -- हवेचे प्रदुषण 

----------------------------------------------

(64) हवेच्या प्रदूषणाचा वनस्पतीवर काय परिणाम होतो ?

उत्तर -- पाने पिवळी किंवा रंगहीन होतात.

----------------------------------------------

(65) जंगलतोड आणि इंधनाच्या ज्वलनातून कोणत्या वायूचे प्रमाण वाढत आहे ?

उत्तर -- कार्बनडायऑक्साइड 

----------------------------------------------

(66) पृथ्वीवरील जागतिक तापमान वाढ होण्याचे मुख्य कारण कोणते आहे ?

उत्तर -- CO2 ची वाढ 

----------------------------------------------

(67) दूरदर्शन संचामध्ये कोणत्या पदार्थाचा उपयोग करतात ?

उत्तर -- किर्णोत्सारी 

----------------------------------------------

(68) क्षेत्रफळ, अंतर, घनफळ, वजन, वेळ यामुळे कोणता संबोध स्पष्ट होतो ?

उत्तर -- मापन 

----------------------------------------------

(69) लांबी मोजण्याचे प्रमाणित एकक कोणते ?

उत्तर -- मीटर 

----------------------------------------------

(70) कांजण्या या रोगाचे प्रमुख लक्षण कोणते ?

उत्तर --ताप व पुरळ पडणे.

----------------------------------------------

(71) ब्लिचिंग पावडर कशासाठी वापरली जाते ?

उत्तर -- पाण्याचे निर्जंतुकीकरण, दुर्गंधीनाशक म्हणून.

----------------------------------------------

(72) झाडाचे वय कशावरून ठरवितात ?

उत्तर -- झाडाच्या खोडावरील वर्तुळे 

----------------------------------------------

(73) डेंग्यू रोग कशामुळे प्रसारित होतो ?

उत्तर -- मच्छर चावणे 

----------------------------------------------

(74) रेफ्रिजेटर कोणत्या डिग्री अंशाच्या रेंजमध्ये कार्य करते ?

उत्तर --  2 -- 8

----------------------------------------------

(75) कोणते आजार रक्तामधून प्रसारित होतात ?

उत्तर -- हिपॅटिटीस B / हिपॅटिटीस C / HIV 

----------------------------------------------

(76) संगणकाचा वेग व क्षमता कशावर अवलंबून असते ?

उत्तर -- रॅम 

----------------------------------------------

(77) मज्जासंस्था व त्याच्या विकाराच्या अभ्यासास काय म्हणतात ?

उत्तर -- न्यूराॅलाॅजी

 ----------------------------------------------

(78) एकपेशीय प्राण्यास काय म्हणतात ?

उत्तर -- आदिजीव 

----------------------------------------------

(79) फुफ्फुसाचे मुख्य कार्य कोणते ?

उत्तर -- रक्ताचे शुद्धीकरण 

----------------------------------------------

(80) सूर्यमालेतील सर्वात मोठा ग्रह कोणता ?

उत्तर -- गुरू 

----------------------------------------------

(81) ' ऑक्सिजन ' वायूचा शोध कोणी लावला ?

उत्तर -- जोसेफ प्रिस्टले 

----------------------------------------------

(82) आकाशातील सर्व गोलांना काय म्हणतात ?

उत्तर -- खगोल 

----------------------------------------------

(83) सूर्यमालेत एकूण किती ग्रह आहेत ?

उत्तर -- आठ 

----------------------------------------------

(84) तापमान ........ मध्ये मोजतात.

उत्तर -- अंश सेल्सिअस 

----------------------------------------------

(85) नैसर्गिक पर्यावरणाचे घटक कोणते ?

उत्तर -- हवामान, वनस्पती, प्राणी.

----------------------------------------------

(86) पृथ्वीच्या पृष्ठभागापैकी सुमारे ...... भाग जलाशयाची व्यापलेला आहे.

उत्तर -- 71 %

----------------------------------------------

(87) जगातील सर्वात मोठा व खोल महासागर कोणता आहे ?

उत्तर -- पॅसिफिक 

----------------------------------------------

(88) जगातील सर्वात लहान महासागर कोणता आहे ?

उत्तर -- आर्क्टिक 

----------------------------------------------

(89) पृथ्वीच्या पृष्ठभागापैकी सुमारे ...... भाग हा जमिनीने व्यापलेला आहे.

उत्तर -- 29 %

----------------------------------------------

(90) पृथ्वीवरील पाण्याने व्यापलेल्या विशाल क्षेत्रामुळे पृथ्वीला ........ म्हणतात.

उत्तर -- जलग्रह 

----------------------------------------------

(91) सागरतळात भूकंप झाल्याने काय घडते ?

उत्तर -- त्सुनामी लाटा 

----------------------------------------------

(92) बालकाचा समावेश असणारा वयोगट कोणता आहे ?

उत्तर -- 14 वर्षांखालील वयोगट 

----------------------------------------------

(93) बी उगवण्याच्या प्रक्रियेस काय म्हणतात ?

उत्तर -- अंकुरण 

----------------------------------------------

(94) स्वतःचे अन्न तयार करणाऱ्या सजीवांना काय म्हणतात ?

उत्तर -- स्वयंपोषी 

----------------------------------------------

(95) वाळवंटी क्षेत्रात भूगर्भातील पाण्याची पातळी .... असते ?

उत्तर -- सर्वात खाली 

----------------------------------------------

(96) वाहनांमुळे होणारे प्रदुषण कमी करण्याचा उपाय काय आहे ?

उत्तर -- वायूरूप इंधनाचा वापर 

----------------------------------------------

(97)  मानवी पेशीत किती गुणसूत्रे असतात ?

उत्तर -- 46 (23 जोड्या)

----------------------------------------------

(98) मानवी शरीराचे सर्वसामान्य तापमान किती असते ?  

उत्तर -- 37° सेल्सिअस (98.4 फॅरनहाईट)

----------------------------------------------

(99) अजिबात प्रदूषण न करणारा स्वच्छ स्त्रोत कोणता ?

उत्तर -- सौर ऊर्जा 

----------------------------------------------

(100) भूपृष्ठावरील ऊर्जाचा सर्वात मोठा स्त्रोत कोणता ?

उत्तर -- सूर्य

----------------------------------------------

(101) पाण्याचे आकारमान वाढते जेव्हा ते ...... रूपात असते ?

उत्तर -- स्थायू 

----------------------------------------------

(102) वातावरणातील पाण्याच्या वाफेस ..... म्हणतात.

उत्तर -- आर्द्रता 

----------------------------------------------

(103) समुद्राची खोली कशाच्या साह्याने मोजतात ?

उत्तर -- फॅदोमीटर 

----------------------------------------------

(104) कुत्रे चावल्यावर देण्यात येणारी लस कोणी शोधून काढली ?

उत्तर -- लुई पाश्चर 

----------------------------------------------

(105) काळे सोने कशास म्हणतात ?

उत्तर -- पेट्रोलियम 

----------------------------------------------

(106) विद्युत दिव्यात कोणता वायू वापरला जातो ?

उत्तर -- नायट्रोजन 

----------------------------------------------

(107) माणसाच्या पाठीच्या कण्यात किती मणके असतात ?

उत्तर -- 24

 ============================

संकलन / लेखन :-

शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )

जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा जामनेपाडा 

केंद्र -- रोहोड  ता. साक्री  जि. धुळे 

9422736775 / 7721941496