भूमिती मुलभूत संबोध (भौमितिक माहिती)

(१)  बिंदू  :-

--  अतिशय अणकुचीदार, सुक्ष्म टोकाने
     कागदावर किंवा कोणत्याही पृष्ठभागावर
     काढलेल्या टिंबाला बिंदू म्हणतात.
-------------------------------------------------
(२) रेषा  :-

--- ● दोन टोकाकडे अमर्याद असणाऱ्या
       आकृतीला रेषा म्हणतात.
    ●  रेषा हा बिंदूंचा एक समूह आहे.
------------------------------------------------
(३) किरण :-

--● एका बिंदूतून निघून दुसरीकडे अमर्याद
     असणाऱ्या रेषेला किरण असे म्हणतात.
  ● किरणाचे नाव लिहिताना आरंभ
     बिंदूकडून बाणाच्या दिशेने लिहितात.
------------------------------------------------
(४) रेषाखंड  :-

-- दोन बिंदू जोडून तयार होणाऱ्या आकृतीला
    रेषाखंड म्हणतात.
---------------------------------------------------
(५) कोन :-

--- एकाच आरंभबिंदू असणाऱ्या परंतू एकाच
     रेषेत नसणाऱ्या दोन भिन्न किरणांमुळे जी
     आकृती तयार होते त्या आकृतीला कोन
     म्हणतात.
---------------------------------------------------
(६) काटकोन :-

-  ९० अंशाच्या कोनाला काटकोन असे म्हणतात.
--------------------------------------------------
(७) लघुकोन  :-

-- काटकोनापेक्षा लहान असणाऱ्या कोनाला
   लघुकोन म्हणतात.
--------------------------------------------------
(८)  विशालनोन  :-

--- काटकोनापेक्षा मोठ्या असणाऱ्या कोनाला
     विशालकोन म्हणतात.
---------------------------------------------------
(९) त्रिकोण :-

-- तिन्ही बाजूंनी बंदिस्त असलेल्या तीन बाजू
   व तीन कोन असणाऱ्या आकृतीला त्रिकोण
   म्हणतात.
--------------------------------------------------
(१०) चौकोन :-

-- चारही बाजूंनी बंदिस्त असलेल्या चार बाजू
   व चार कोन असणाऱ्या आकृतीस चौकोन
   म्हणतात.
--------------------------------------------------
(११) चौरस :-

--- ज्या चौकोनाच्या सर्व बाजू एकरूप व प्रत्येक
     कोन काटकोन असतो. त्या चौकोनास
     चौरस म्हणतात.
--------------------------------------------------
(१२) आयत :-

--- ज्या चौकोनाच्या समोरासमोरील बाजू
    समान लांबीच्या व सर्व कोन काटकोन
    असतात. त्या चौकोनास आयत म्हणतात.
--------------------------------------------------
(१३) वर्तूळ  :-

- ● एका स्थिर बिंदूपासून स्थिर अंतरावरील
     बिंदूसंचास वर्तुळ म्हणतात.

 ● भूमितीनुसार एका बिंदूपासून समान अंतरावर
     असणाऱ्या व एकाच प्रतलावर असणाऱ्या
     सर्व बिंदूच्या संचाला वर्तुळ असे म्हणतात.
   
===========================
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे(प्रा. शिक्षक)
                 पिंपळनेर, ता. साक्री, जि. धुळे
               📞९४२२७३६७७५