(1) 100% शुध्द सोने म्हणजे किती कॅरेट असते ?
उत्तर -- 24 कॅरेट
----------------------
(2) दागिने तयार करण्यासाठी किती कॅरेट सोने वापरतात ?
उत्तर -- 22 कॅरेट
-----------------------
(3) जस्त आणि तांबे यांच्या मिश्रणापासून कोणते संमिश्र तयार करतात ?
उत्तर -- पितळ
----------------------------------------------
(4) गढूळ पाणी निवळण्यासाठी काय वापरतात ?
उत्तर -- तुरटी
----------------------------------------------
(5) कोणते पाणी हे बहुतांशी शुध्द पाणी असते ?
उत्तर -- पावसाचे
----------------------------------------------
(6) कोणता रोग हा प्रदूषित पाण्यापासून होतो ?
उत्तर -- कावीळ
----------------------------------------------
(7) कोणत्या क्रियेने द्रवाचे रूपांतर वायूत होते ?
उत्तर -- बाष्पीभवन क्रिया
----------------------------------------------
(8) कोणत्या क्रियेने द्रव पदार्थाचे रूपांतर स्थायूत होते ?
उत्तर -- गोठण क्रिया
----------------------------------------------
(9) कोणत्या क्रियेने वायुरूप पदार्थाचे रूपांतर द्रवरूप पदार्थात होते ?
उत्तर -- संघनन क्रिया
----------------------------------------------
(10) पदार्थाच्या वितळण्याच्या तापमानास काय म्हणतात ?
उत्तर -- संघनन
----------------------------------------------
(11) बाष्पीभवन क्रियेचा वेग कशावर अवलंबून असतो ?
उत्तर -- उच्च तापमान / वा-याची गती / पसरटपणा.
----------------------------------------------
(12) एकमेकांशी संबंध दाखवणारा विभिन्न जातीसमूहास काय म्हणतात ?
उत्तर -- प्रजाती
----------------------------------------------
(13) जवळचे संबंध दर्शविणा-या प्रजातींच्या समूहास कोणत्या नावाने संबोधतात ?
उत्तर -- कुल
----------------------------------------------
(14) विषमज्वर हा रोग कोणत्या कारणामुळे होतो ?
उत्तर -- दूषित पाणी
----------------------------------------------
(15) काॅलरा हा रोग कोणत्या कारणामुळे होतो ?
उत्तर -- साथीचे रोग
----------------------------------------------
(16) क्षय रोगाचा प्रसार कशाद्वारे होतो ?
उत्तर -- दूषित हवा
----------------------------------------------
(17) कोणत्या रोगामध्ये त्वचेवर लहान लहान फोड येऊन ते पाण्याच्या फोडासारखे दिसतात व काही दिवसात त्यावर खपली धरते ?
उत्तर -- कांजिण्या
----------------------------------------------
(18) कोणत्या रोगाचा प्रसार घरमाश्यांमुळे दूषित झालेले अन्न आणि पाणी यामुळे होतो ?
उत्तर -- काॅलरा
----------------------------------------------
(19) कोणता पिसाळलेला प्राणी चालल्यास रेबीज रोज होऊ शकतो ?
उत्तर -- कुत्रा / मांजर / माकड
----------------------------------------------
(20) ठराविक मुदतीचा ताप येणे हे लक्षण कोणत्या रोगाचे आहे ?
उत्तर -- विषमज्वर
----------------------------------------------
(21) बारीक ताप येणे आणि थुंकीतून रक्त पडणे ही लक्षणे कोणत्या रोगाची आहेत ?
उत्तर -- क्षय
----------------------------------------------
(22) निरोगी व्यक्तीला लस दिल्याने काय होते ? ( कशासाठी देतात ? )
उत्तर -- व्यक्तीच्या शरीराची रोगप्रतिकार शक्ती वाढते.
----------------------------------------------
(23) कोणत्या रोग्यास जलसंजीवनी द्यावी लागते ?
उत्तर -- हगवण
----------------------------------------------
(24) हिमोग्लोबीनचा रंग कोणता आहे ?
उत्तर -- तांबडा
----------------------------------------------
(25) रक्तगटाचे मुख्य प्रकार किती आहेत ?
उत्तर -- चार
----------------------------------------------
(26) कोणता रक्तगट असलेल्या व्यक्तीस ' सर्व योग्य ग्राहीता ' म्हणतात ?
उत्तर -- AB
----------------------------------------------
(27) रक्ताभिसरण संस्थेचे सर्वात महत्त्वाचे इंद्रिय कोणते आहे ?
उत्तर -- हृदय
----------------------------------------------
(28) मानवी हृदय किती कप्प्यांमध्ये विभागलेले आहे ?
उत्तर -- चार
----------------------------------------------
(29) निरोगी माणसाच्या हृदयाचे ठोके प्रती मिनिटास किती असतात ?
उत्तर -- 72
----------------------------------------------
(30) हिरड्या सुजणे व त्यातून रक्त येणे ही कोणत्या रोगाची लक्षणे आहेत ?
उत्तर -- स्कव्र्ही
----------------------------------------------
(31) लठ्ठ व्यक्तींना कोणता रोग होण्याचा संभव अधिक असतो.
उत्तर -- मधुमेह
----------------------------------------------
(32) मेंदूला रक्त पुरवठा करणारी धमनी बंद झाली, तर व्यक्तीला कशाचा झटका येतो ?
उत्तर -- अर्धांगाचा
----------------------------------------------
(33) कोणत्या ग्रंथीमध्ये इन्सुलिन स्त्रवते.
उत्तर -- स्वादुपिंड
----------------------------------------------
(34) कमी तापमानात साठलेली कोणती फळे काळी पडतात ?
उत्तर -- केळी
----------------------------------------------
(35) साठवणीच्या काळात कोणत्या पदार्थांना कोंब फुटतात ?
उत्तर -- बटाटे
----------------------------------------------
(36) कोणता अन्नपदार्थ शीत कपाटात ठेवतात ?
उत्तर -- दूध
----------------------------------------------
(37) कोणत्या धातूच्या वा मिश्रधातूच्या भांड्यात ठेवलेले दूध हिरवट होते ?
उत्तर -- तांबे
----------------------------------------------
(38) कोणता प्राणी जेवढे खातो त्याच्या कितीतरी पटीने अधिक तो धान्याची नासाडी करतो ?
उत्तर -- उंदीर
----------------------------------------------
(39) साठवणीतील बटाट्यांना मोड येऊ नयेत म्हणून त्यांवर कोणत्या प्रारणाचा मारा करतात ?
उत्तर -- गॅमा
----------------------------------------------
(40) कोणत्या भांड्यात ठेवलेले ताक खराब होते ?
उत्तर -- पितळेचे भांडे
----------------------------------------------
(41) शेंगदाणे जास्त दिवस संग्रही केले तर काय होते ?
उत्तर -- शेंगदाणे खवट होतात.
----------------------------------------------
(42) टेलिफोनचा शोध कोणी लावला ?
उत्तर -- ग्राहम बेल
----------------------------------------------
(43) वाफेच्या इंजिनाचा शोध कोणी लावला ?
उत्तर -- जेम्स वॅट
----------------------------------------------
(44) कोणत्या दोन तंत्रज्ञानाच्या एकत्र उपयोगाची परिणती ई - मेल ( ई - पत्र ) ही आहे ?
उत्तर -- संगणक आणि संचारण तंत्रज्ञान
----------------------------------------------
(45) अवकाशात जाणारा पहिला मनुष्य कोण होता ?
उत्तर -- युरी गागारीन
----------------------------------------------
(46) सर्वप्रथम चंद्रावर उतरणारा, पाय ठेवणारा मानव कोणता ?
उत्तर -- नील आर्मस्ट्राँग
----------------------------------------------
(47) भारतीय अवकाश संशोधन संस्था ( ISRO ) केव्हा स्थापन करण्यात आली ?
उत्तर -- 1969
----------------------------------------------
(48) भारताचा पहिला उपग्रह कोणता आहे ?
उत्तर -- आर्यभट्ट
----------------------------------------------
(49) सजीव पेशीमध्ये बदल घडवून आणणा-या कार्याचा अभ्यास कोणत्या तंत्रज्ञानात होतो ?
उत्तर -- जैव
----------------------------------------------
(50) संगणकात माहिती साठविणा-या घटकास काय म्हणतात ?
उत्तर -- चीप
----------------------------------------------
(51) अनेक वायूंपासून बनलेल्या हवेला काय म्हणतात ?
उत्तर -- वातावरण
----------------------------------------------
(52) जे प्राणी दुसऱ्या प्राण्यांना मारून अन्न मिळवतात, त्यांना काय म्हणतात ?
उत्तर -- मांसाहारी
----------------------------------------------
(53) सूर्यापासून सर्वांत जवळ असणारा ग्रह कोणता आहे ?
उत्तर -- बुध
----------------------------------------------
(54) पृथ्वी हा एक ....... आहे ?
उत्तर -- ग्रह
----------------------------------------------
(55) आकाशातील मोठी अंतरे मोजण्यासाठी खगोलशास्त्रज्ञ कोणत्या एककाचा उपयोग करतात ?
उत्तर -- प्रकाशवर्ष
----------------------------------------------
(56) आम्ल पदार्थाची चव कशी असते ?
उत्तर -- आंबट
----------------------------------------------
(57) लोखंडाचे क्षरण कोणत्या जिल्ह्यात उपायाने थांबतात ?
उत्तर -- जस्ताचा मुलामा
----------------------------------------------
(58) धातू ओढून तार काढता येणा-या गुणधर्मास काय म्हणतात ?
उत्तर -- तन्यता
----------------------------------------------
(59) धातू विद्युतसुवाहक असतात. विद्युतवाहक तारा कोणत्या धातूपासून बनवतात ?
उत्तर -- तांबे
----------------------------------------------
(60) हवेच्या प्रदूषणात कोणत्या घटकामुळे वाढ झाली आहे ?
उत्तर -- आधुनिकीकरण
----------------------------------------------
(61) ग्रामीण भागात प्रदूषण कोणत्या घटकामुळे घडून येते ?
उत्तर -- गोव-यांचे ज्वलन
----------------------------------------------
(62) भाताचा पेंढा उघड्यावर जाळल्यामुळे कोणता वायू तयार होतो ?
उत्तर -- कार्बन डायऑक्साइड
----------------------------------------------
(63) वणव्यामुळे कोणते प्रदूषण घडून येते ?
उत्तर -- हवेचे प्रदुषण
----------------------------------------------
(64) हवेच्या प्रदूषणाचा वनस्पतीवर काय परिणाम होतो ?
उत्तर -- पाने पिवळी किंवा रंगहीन होतात.
----------------------------------------------
(65) जंगलतोड आणि इंधनाच्या ज्वलनातून कोणत्या वायूचे प्रमाण वाढत आहे ?
उत्तर -- कार्बनडायऑक्साइड
----------------------------------------------
(66) पृथ्वीवरील जागतिक तापमान वाढ होण्याचे मुख्य कारण कोणते आहे ?
उत्तर -- CO2 ची वाढ
----------------------------------------------
(67) दूरदर्शन संचामध्ये कोणत्या पदार्थाचा उपयोग करतात ?
उत्तर -- किर्णोत्सारी
----------------------------------------------
(68) क्षेत्रफळ, अंतर, घनफळ, वजन, वेळ यामुळे कोणता संबोध स्पष्ट होतो ?
उत्तर -- मापन
----------------------------------------------
(69) लांबी मोजण्याचे प्रमाणित एकक कोणते ?
उत्तर -- मीटर
----------------------------------------------
(70) कांजण्या या रोगाचे प्रमुख लक्षण कोणते ?
उत्तर --ताप व पुरळ पडणे.
----------------------------------------------
(71) ब्लिचिंग पावडर कशासाठी वापरली जाते ?
उत्तर -- पाण्याचे निर्जंतुकीकरण, दुर्गंधीनाशक म्हणून.
----------------------------------------------
(72) झाडाचे वय कशावरून ठरवितात ?
उत्तर -- झाडाच्या खोडावरील वर्तुळे
----------------------------------------------
(73) डेंग्यू रोग कशामुळे प्रसारित होतो ?
उत्तर -- मच्छर चावणे
----------------------------------------------
(74) रेफ्रिजेटर कोणत्या डिग्री अंशाच्या रेंजमध्ये कार्य करते ?
उत्तर -- 2 -- 8
----------------------------------------------
(75) कोणते आजार रक्तामधून प्रसारित होतात ?
उत्तर -- हिपॅटिटीस B / हिपॅटिटीस C / HIV
----------------------------------------------
(76) संगणकाचा वेग व क्षमता कशावर अवलंबून असते ?
उत्तर -- रॅम
----------------------------------------------
(77) मज्जासंस्था व त्याच्या विकाराच्या अभ्यासास काय म्हणतात ?
उत्तर -- न्यूराॅलाॅजी
----------------------------------------------
(78) एकपेशीय प्राण्यास काय म्हणतात ?
उत्तर -- आदिजीव
----------------------------------------------
(79) फुफ्फुसाचे मुख्य कार्य कोणते ?
उत्तर -- रक्ताचे शुद्धीकरण
----------------------------------------------
(80) सूर्यमालेतील सर्वात मोठा ग्रह कोणता ?
उत्तर -- गुरू
----------------------------------------------
(81) ' ऑक्सिजन ' वायूचा शोध कोणी लावला ?
उत्तर -- जोसेफ प्रिस्टले
----------------------------------------------
(82) आकाशातील सर्व गोलांना काय म्हणतात ?
उत्तर -- खगोल
----------------------------------------------
(83) सूर्यमालेत एकूण किती ग्रह आहेत ?
उत्तर -- आठ
----------------------------------------------
(84) तापमान ........ मध्ये मोजतात.
उत्तर -- अंश सेल्सिअस
----------------------------------------------
(85) नैसर्गिक पर्यावरणाचे घटक कोणते ?
उत्तर -- हवामान, वनस्पती, प्राणी.
----------------------------------------------
(86) पृथ्वीच्या पृष्ठभागापैकी सुमारे ...... भाग जलाशयाची व्यापलेला आहे.
उत्तर -- 71 %
----------------------------------------------
(87) जगातील सर्वात मोठा व खोल महासागर कोणता आहे ?
उत्तर -- पॅसिफिक
----------------------------------------------
(88) जगातील सर्वात लहान महासागर कोणता आहे ?
उत्तर -- आर्क्टिक
----------------------------------------------
(89) पृथ्वीच्या पृष्ठभागापैकी सुमारे ...... भाग हा जमिनीने व्यापलेला आहे.
उत्तर -- 29 %
----------------------------------------------
(90) पृथ्वीवरील पाण्याने व्यापलेल्या विशाल क्षेत्रामुळे पृथ्वीला ........ म्हणतात.
उत्तर -- जलग्रह
----------------------------------------------
(91) सागरतळात भूकंप झाल्याने काय घडते ?
उत्तर -- त्सुनामी लाटा
----------------------------------------------
(92) बालकाचा समावेश असणारा वयोगट कोणता आहे ?
उत्तर -- 14 वर्षांखालील वयोगट
----------------------------------------------
(93) बी उगवण्याच्या प्रक्रियेस काय म्हणतात ?
उत्तर -- अंकुरण
----------------------------------------------
(94) स्वतःचे अन्न तयार करणाऱ्या सजीवांना काय म्हणतात ?
उत्तर -- स्वयंपोषी
----------------------------------------------
(95) वाळवंटी क्षेत्रात भूगर्भातील पाण्याची पातळी .... असते ?
उत्तर -- सर्वात खाली
----------------------------------------------
(96) वाहनांमुळे होणारे प्रदुषण कमी करण्याचा उपाय काय आहे ?
उत्तर -- वायूरूप इंधनाचा वापर
----------------------------------------------
(97) मानवी पेशीत किती गुणसूत्रे असतात ?
उत्तर -- 46 (23 जोड्या)
----------------------------------------------
(98) मानवी शरीराचे सर्वसामान्य तापमान किती असते ?
उत्तर -- 37° सेल्सिअस (98.4 फॅरनहाईट)
----------------------------------------------
(99) अजिबात प्रदूषण न करणारा स्वच्छ स्त्रोत कोणता ?
उत्तर -- सौर ऊर्जा
----------------------------------------------
(100) भूपृष्ठावरील ऊर्जाचा सर्वात मोठा स्त्रोत कोणता ?
उत्तर -- सूर्य
----------------------------------------------
(101) पाण्याचे आकारमान वाढते जेव्हा ते ...... रूपात असते ?
उत्तर -- स्थायू
----------------------------------------------
(102) वातावरणातील पाण्याच्या वाफेस ..... म्हणतात.
उत्तर -- आर्द्रता
----------------------------------------------
(103) समुद्राची खोली कशाच्या साह्याने मोजतात ?
उत्तर -- फॅदोमीटर
----------------------------------------------
(104) कुत्रे चावल्यावर देण्यात येणारी लस कोणी शोधून काढली ?
उत्तर -- लुई पाश्चर
----------------------------------------------
(105) काळे सोने कशास म्हणतात ?
उत्तर -- पेट्रोलियम
----------------------------------------------
(106) विद्युत दिव्यात कोणता वायू वापरला जातो ?
उत्तर -- नायट्रोजन
----------------------------------------------
(107) माणसाच्या पाठीच्या कण्यात किती मणके असतात ?
उत्तर -- 24
============================
संकलन / लेखन :-
शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )
जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा जामनेपाडा
केंद्र -- रोहोड ता. साक्री जि. धुळे
9422736775 / 7721941496
