माझ्या ब्लॉगवर मी श्री.शंकर चौरे आपले स्वागत करत आहे,ब्लॉग अपडेट करण्याचे काम चालू आहे..

ब्लॉग भेटी.

Tuesday, 21 October 2025

भारत विशेष (सामान्यज्ञान ) २१४

(१) भारताचा स्वातंत्र्यदिन कोणता ?
उत्तर -- १५ ऑगस्ट
----------------------------
(२) भारताचा प्रजासत्ताक दिन कोण़ता ?
उत्तर -- २६ जानेवारी
----------------------------
(३) भारताचा राष्ट्रध्वज कोणता ?
उत्तर -- तिरंगा
----------------------------
(४) भारताचे राष्ट्रगीत कोणते ?
उत्तर -- जनगणमन
----------------------------
(५) भारताचा राष्ट्रीय खेळ कोणता ?
उत्तर -- हॉकी
----------------------------
(६) भारताचा राष्ट्रीय प्राणी कोणता ?
उत्तर -- वाघ
----------------------------
(७) भारताचा राष्ट्रीय पक्षी कोणता ?
उत्तर -- मोर
----------------------------
(८) भारताचे राष्ट्रीय वृक्ष कोणते ?
उत्तर -- वड
----------------------------
(९) भारताचे राष्ट्रीय फळ कोणते ?
उत्तर -- आंबा
----------------------------
(१०) भारताचे राष्ट्रीय फूल कोणते ?
उत्तर -- कमळ
----------------------------
(११) भारताची राष्ट्रीय नदी कोणती ?
उत्तर -- गंगा
----------------------------
(१२) भारताचे राष्ट्रीय स्मारक कोणते ?
उत्तर -- ताजमहल
----------------------------
(१३) भारताचे राष्ट्रीयगीत कोणते ?
उत्तर --  वंदेमातरम्
----------------------------
(१४) भारताचा राष्ट्रीय जलचर प्राणी कोणता ?
उत्तर -- डॉल्फिन मासा 
----------------------------
(१५) भारताची राष्ट्रभाषा कोणती ?
उत्तर -- हिंदी
----------------------------
(१६) भारतातील सर्वात लांब नदी कोणती ?
उत्तर --- गंगा 
---------------------------------
(१७) भारतात सर्वात जास्त पाऊस कोठे पडतो ?
उत्तर --- मौसिनराम 
---------------------------------
(१७) माऊंटअबू हे थंड हवेचे ठिकाण कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर --- राजस्थान 
---------------------------------
(१८) मसुरी हे थंड हवेचे ठिकाण कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर --- उत्तराखंड 
---------------------------------
(१९) आकारमाने भारतातील सर्वात मोठे राज्य कोणते ?
उत्तर --- राजस्थान 
---------------------------------
(२०) गुलाबी शहर या नावाने ओळखले जाणारे शहर कोणते ?
उत्तर --- जयपूर 
---------------------------------
(२१) भारतातील सर्वात उत्तरेकडील राज्य कोणते ?
उत्तर --- जम्मू काश्मिर 
---------------------------------
(२२) उटी हे थंड हवेचे ठिकाण कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर --- तामिळनाडू 
---------------------------------
(२३) ज्वारी उत्पादनात भारतात प्रथम क्रमांकाचे राज्य कोणते आहे ?
उत्तर --- महाराष्ट्र 
---------------------------------
(२४) भारतातील सर्वात मोठा गिरसप्पा धबधबा कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर --- कर्नाटक 
---------------------------------
(२५) विशाखापट्टणम हे बंदर कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर --- आंध्रप्रदेश 
---------------------------------
(२६) महाराष्ट्राचे लोकनृत्य कोणते आहे ?
उत्तर --- लावणी 
---------------------------------
(२७) भारताची आर्थिक राजधानी म्हणून कोणते शहर मानले जाते ?
उत्तर --- मुंबई 
---------------------------------
(२८) भारतातील सर्वात लांब पश्चिमवाहीनी नदी कोणती ?
उत्तर --- नर्मदा 
---------------------------------
(२९) दिल्ली शहर कोणत्या नदीकाठी वसले आहे ?
उत्तर --- यमुना 
---------------------------------
(३०) गरबानृत्य ही कोणत्या राज्यातील सांस्कृतिक कला आहे ?
उत्तर --- गुजरात 
---------------------------------
(३१) भारतातील क्षेत्रफळाने सर्वात लहान राज्य कोणते ?
उत्तर --- गोवा 
---------------------------------
(३२) चेरापुंजी हे ठिकाण कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर --- मेघालय 
---------------------------------
(३३) भारतातील किती राज्यांना समुद्रकिनारा लाभलेला आहे ?
उत्तर --- नऊ
---------------------------------
(३४) श्रीनगर हे शहर कोणत्या नदीकाठी वसलेले आहेत ?
उत्तर --- झेलम 
---------------------------------
(३५) भारतातील कोणत्या राज्याला सर्वाधिक लांबीचा समुद्रकिनारा लाभला आहे ?
उत्तर --- गुजरात 
---------------------------------
(३६) कांचनगंगा हे शिखर कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर --- सिक्कीम 
---------------------------------
(३७) राजस्थानच्या वाळवंटातून वाहणारी एकमेव नदी कोणती ?
उत्तर --- लुनी 
---------------------------------
(३८) तापी नदीचा उगम स्थान कोणत्या ठिकाणी आहे ?
उत्तर --- मुलताई ( बैतुल जिल्हा - मध्यप्रदेश )
---------------------------------
(३९) भारतातील सर्वात लांब धरण कोणते आहे ?
उत्तर --- हिराकूड 
---------------------------------
(४०) नर्मदा नदीचा उगम कोठे आहे ?
उत्तर --- अमरकंटक ( मध्यप्रदेश )
---------------------------------
(४१) यमुना आणि गंगा या दोन नद्यांचा संगम कोठे होतो ?
उत्तर --- प्रयागराज 
---------------------------------
(४२) कोणार्क सूर्यमंदिर हे भारतातील कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर --- ओडिशा 
---------------------------------
(४३) भारतातील सर्वात पूर्वेकडील राज्य कोणते ?
उत्तर --- अरूणाचल प्रदेश 
---------------------------------
(४४) भारताच्या सर्वात दक्षिणेकडील भाग कोणता ?
उत्तर --- अंदमान - निकोबार 
---------------------------------
(४५) आग्रा हे शहर कोणत्या नदीकाठी वसले आहे ?
उत्तर --- यमुना 
---------------------------------
(४६) भारतात एकूण किती राज्ये आहेत ?
उत्तर --- २८
---------------------------------
(४७) भारतात एकूण किती केंद्रशासित प्रदेश आहेत ?
उत्तर --- ८
---------------------------------
(४८) ताजमहाल कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर --- उत्तरप्रदेश 
---------------------------------
(४९) भारताचे मध्यवर्ती ठिकाण ( झिरो माईल) कोठे आहे ?
उत्तर --- नागपूर 
---------------------------------
(५०) भारतातील सर्वोत्कृष्ट नैसर्गिक बंदर कोणते ?
उत्तर --- मुंबई 
---------------------------------
(५१) भारतीय अंतराळ संशोधन कार्यक्रमाचे शिल्पकार कोण ?
उत्तर -- विक्रम साराभाई
---------------------------------
(५२) सरदार सरोवर हा प्रकल्प कोणत्या नदीवर बांधण्यात आला आहे ?
उत्तर --- नर्मदा 
---------------------------------
(५३) नर्मदा नदी कोणत्या समुद्रात जाऊन मिळते ‌?
उत्तर --- अरबी समुद्र 
---------------------------------
(५४) भारतातील १०० % साक्षर असणारे राज्य कोणते ?
उत्तर --- केरळ 

(५५) गुलाबी शहर या नावाने ओळखले जाणारे शहर कोणते ?
उत्तर  --- जयपूर 
---------------------------------
(५६) भारतातील सर्वात लांब नदी कोणती ?
उत्तर  -- गंगा 
-----------------------------------
(५७) माऊंटअबू  हे थंड हवेचे ठिकाण कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर -- राजस्थान 
-----------------------------------
(५८) शंभर रूपयांच्या नोटेवर कोणाची सही असते ?
उत्तर -- आरबीआय गव्हर्नर 
-----------------------------------
(५९) सापुतारा हे थंड हवेचे ठिकाण कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर -- गुजरात 
-----------------------------------
(६०) दिल्ली हे शहर कोणत्या नदीकाठी वसले आहे ?
उत्तर -- यमुना 
-----------------------------------
(६१) गरबानृत्य ही कोणत्या राज्यांतील सांस्कृतिक कला आहे ?
उत्तर -- गुजरात 
-----------------------------------
(६२) महाराष्ट्राचे लोकनृत्य कोणते आहे ?
उत्तर -- लावणी 
-----------------------------------
(६३) सुवर्ण मंदिर कोणत्या शहरात आहे ?
उत्तर -- अमृतसर 
-----------------------------------
(६४)  भारताला सुमारे किती किलोमीटर समुद्र किनारपट्टी मिळाली आहे ?
उत्तर --- ७५१७ किलोमीटर 
-----------------------------------
(६५) भारताच्या शेजारी किती राष्ट्रे आहेत ?
उत्तर --- ७
---------------------------------
(६६) भारत सरकारने कोणत्या नदीस राष्ट्रीय नदीचा दर्जा दिला आहे ?
उत्तर --- गंगा 
----------------------------------
(६७) भारतातील सर्वात लांब पश्चिमवाहिनी नदी कोणती ?
उत्तर --- नर्मदा 
----------------------------------------
(६८) लोकसंख्येने जगातील प्रथम क्रमांकाचा देश कोणता ?
उत्तर --- भारत 
----------------------------------------
(६९) डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांनी धर्मांतराची घोषणा कोठे केली ?
उत्तर --- येवला 
----------------------------------------
(७०) महाराष्ट्रातील पहिली कापड गिरणी कोठे सुरू करण्यात आली ?
उत्तर --- मुंबई 
----------------------------------------
(७१) सरदार सरोवर प्रकल्प कोणत्या नदीवर आहे ?
उत्तर --- नर्मदा 
----------------------------------------
(७२) भारताचे राष्ट्रपिता कोणाला म्हणतात ?
उत्तर --- महात्मा गांधी 
----------------------------------------
(७३) पंडित जवाहरलाल नेहरू यांना कोणत्या टोपणनावाने ओळखतात ?
उत्तर --- चाचा 
----------------------------------------
(७४) भारत देशाला स्वातंत्र्य कधी मिळाले ?
उत्तर --- १५ आॅगस्ट १९४७
----------------------------------------
(७५) भारतीय रिझर्व्ह बँकेचे मुख्यालय कोठे आहे ?
उत्तर --- मुंबई 
----------------------------------------
(७६) भारतातील सर्वांत लांब धरण कोणते आहे ?
उत्तर -- हिराकूड 
----------------------
(७७) स्वतंत्र भारताचे पहिले कायदामंत्री कोण होते ?
उत्तर -- डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर 
------------------------
(७८) भारतातील सर्वाधिक स्त्रीयांचे प्रमाण असणारे राज्य कोणते ?
उत्तर -- केरळ 
----------------------------------------------
(७९) लालबहादूर शास्त्री यांचे समाधी स्थळास काय म्हणतात ?
उत्तर -- विजयघाट 
----------------------------------------------
(८०) देशातील १००% साक्षर असलेला पहिला जिल्हा कोणता ?
उत्तर -- एर्नाकुलम 
----------------------------------------------
(८१) माऊन्ट अबु हे थंड हवेचे ठिकाण कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर -- राजस्थान 
----------------------------------------------
(८२) दार्जिलिंग हे थंड हवेचे ठिकाण कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर -- पश्चिम बंगाल 
----------------------------------------------
(८३) बिहु हा सण कोणत्या राज्यात साजरा केला जातो ?
उत्तर -- आसाम 
----------------------------------------------
(८४) भरतनाट्यम हा कोणत्या राज्याचा नृत्यप्रकार आहे ?
उत्तर -- तामिळनाडू 
----------------------------------------------
(८५) वारली ही चित्रकला शैली कोणत्या राज्याची आहे ?
उत्तर -- महाराष्ट्र 
----------------------------------------------
(८६)  ' भांगडा ' हे कोणत्या राज्याचे नृत्य आहे ?
उत्तर -- पंजाब 
----------------------------------------------
(८७) भारतातील कोणत्या राज्यात सर्वांत जास्त रबराचे उत्पादन होते ?
उत्तर -- केरळ 
----------------------------------------------
(८८) सरदार वल्लभभाई पटेल राष्ट्रीय पोलीस अकादमी कोठे आहे ?
उत्तर -- हैदराबाद 
----------------------------------------------
(८९) मधुबनी चित्रकला प्रकार कोणत्या राज्यात प्रसिद्ध आहे ?
उत्तर -- बिहार 
----------------------------------------------
(९०) भारताची आर्थिक राजधानी कोणती आहे ?
उत्तर -- मुंबई 
----------------------------------------------
(९१) भारताचे पहिले उपपंतप्रधान कोण होते ?
उत्तर -- सरदार वल्लभभाई पटेल 
----------------------------------------------
(९२) हरिप्रसाद चौरसिया हे कोणत्या वादनप्रकाराशी संबंधित आहेत ?
उत्तर -- बासरी 
----------------------------------------------
(९३)  ' मुंडा ' ही आदिवासी जमात मुख्यत्वे कोणत्या राज्यात आढळते ?
उत्तर -- झारखंड 
----------------------------------------------
(९४) कोणत्या शहरास भारतातील इलेक्ट्रॉनिक उद्योगांची राजधानी गणले जाते ?
उत्तर -- बंगळूरु 
----------------------------------------------
(९५) पश्चिम बंगाल या राज्याची राजधानी कोणती ?
उत्तर -- कोलकाता 
----------------------------------------------
(९६) भारतातील लोकसंख्येच्या दृष्टीने सर्वांत मोठे राज्य कोणते ?
उत्तर -- उत्तर प्रदेश 
----------------------------------------------
(९७) भारतात कोणते राज्य भाषिक तत्वावर सर्वप्रथम अस्तित्वात आले ?
उत्तर -- आंध्रप्रदेश 
----------------------------------------------
(९८) तापी नदी कोणत्या समुद्राला मिळते ?
उत्तर -- अरबी समुद्र 
----------------------------------------------
(९९) भारतातील पहिला लोहमार्ग कोणता आहे ?
उत्तर -- मुंबई -- ठाणे 
----------------------------------------------
(१००) भारताच्या तिरंगी राष्ट्रध्वजात कोणत्या रंगाचा पट्टा वरच्या बाजूस असतो ?
उत्तर -- केशरी 
----------------------------------------------
(१०१) भारताच्या राष्ट्रध्वजाची उंची व लांबी यांचे प्रमाण कसे आहे ?
उत्तर --  २ : ३
----------------------------------------------
(१०२) स्वतंत्र भारताचे पहिले शिक्षणमंत्री कोण होते ?
उत्तर -- मौलाना अबुल कलाम आझाद 
----------------------------------------------
(१०३) भारतातील दक्षिण रेल्वेचे मुख्यालय कोठे आहे ?
उत्तर -- चेन्नई 
--------------------------------------------
(१०४) ' राजघाट ' हे कोणाचे समाधीस्थळ म्हणून प्रसिद्ध आहे ?
उत्तर -- महात्मा गांधी 
----------------------------------------------
(१०५) भारत व चीन या दोन देशाच्या दरम्यान असलेल्या सिमा रेषेला काय म्हणतात ?
उत्तर -- मॅकमोहन सीमारेषा 
----------------------------------------------
(१०६) भारतात सर्वात पहिल्यांदा सूर्य कोणत्या राज्यात दिसतो ?
उत्तर -- अरूणाचल प्रदेश 
----------------------------------------------
(१०७) आग्रा हे शहर कोणत्या नदीकाठी वसले आहे ?
उत्तर -- यमुना 
----------------------------------------------
(१०८)  डॉ बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या समाधी स्थळाचे नाव काय आहे ?
उत्तर -- चैत्यभूमी 
---------------------------------------
(१०९) कोणत्या देशाला भारताची सर्वात जास्त सीमा आहे ?
उत्तर -- बांग्लादेश 
----------------------------------------
(१०९) भारताची पूर्व - पश्चिम लांबी किती आहे ?
उत्तर -- २९३३  किलोमीटर 
----------------------------------------
(११०) भारताची दक्षिण - उत्तर लांबी किती आहे ?
उत्तर -- ३२१४ किलोमीटर 
----------------------------------------
(१११) भारतातील कोणत्या राज्यास सर्वाधिक लांबीचा समुद्रकिनारा लाभला आहे ?
उत्तर -- गुजरात ( १६०० कि. मी. )
----------------------------------------
(११२) आधार क्रमांकामध्ये किती अंक आहेत ?
उत्तर -- १२ ( बारा )
----------------------------------------
(११३) १ रूपयाच्या नोटांवर कोणाची सही असते ?
उत्तर -- वित्त सचिव भारत सरकार 
----------------------------------------
(११४) भारतातील सार्वजनिक क्षेत्रातील सर्वात मोठी बँक कोणती ?
उत्तर -- स्टेट बँक ऑफ इंडिया 
----------------------------------------
(११५) कोणत्या बॅंकेच्या शाखा देशात सर्वाधिक आहेत ?
उत्तर -- स्टेट बँक ऑफ इंडिया 
----------------------------------------
(११६) भारतात  'बॅकांची बॅक ' म्हणून कोणती बँक ओळखली जाते ?
उत्तर -- आर. बी. आय.
----------------------------------------
(११७) आपल्या देशाची राजधानी कोणती ?
उत्तर -- दिल्ली 
----------------------------------------------
(११८) महाराष्ट्राच्या पश्चिमेला कोणता समुद्र आहे ?
उत्तर -- अरबी समुद्र 
----------------------------------------------
(११९) भारताच्या पहिल्या महिला पंतप्रधान कोण ?
उत्तर -- इंदिरा गांधी
----------------------------------------
(१२०) भारतरत्न मिळविणारी पहिली भारतीय महिला कोण ?
उत्तर -- इंदिरा गांधी 
---------------------------------------
(१२१) स्वतंत्र भारताचे पहिले राष्ट्रपती कोण ?
उत्तर --- डॉ. राजेंद्र प्रसाद 
----------------------------------------------
(१२२) स्वतंत्र भारताचे पहिले पंतप्रधान कोण ?
उत्तर --- पंडित जवाहरलाल नेहरू
----------------------------------------------
(१२३) भारताच्या पहिल्या महिला राष्ट्रपती कोण ?
उत्तर --- प्रतिभाताई पाटील
----------------------------------------------
(१२४) भारतीय वंशाची पहिली महिला अंतराळविरांगणा कोण ?
उत्तर --- कल्पना चावला
----------------------------------------------
(१२५) एव्हरेस्टवर सर्वप्रथम चढाई करणारा भारतीय पुरूष कोण ?
उत्तर --- शेरपा  तेनसिंग  नोर्के (१९५३ )
----------------------------------------------
(१२६) लोकसंख्येच्या दृष्टीने भारतातील सर्वात मोठे राज्य कोणते ?
उत्तर --- उत्तरप्रदेश
----------------------------------------------
(१२७) भारतातील सर्वात मोठे वाळवंट कोणते ?
उत्तर --- थरचे वाळवंट
----------------------------------------------
(१२८) भारतातील सर्वात मोठी मशीद कोणती ?
उत्तर --- जामा मशिद ( दिल्ली )
----------------------------------------------
(१२९) भारतातील (पात्राने) सर्वात मोठी नदी कोणती ?
उत्तर --- ब्रम्हपूत्रा
----------------------------------------------
(१३०) भारतातील सर्वात मोठे वस्तुसंग्रहालय कोणते ?
उत्तर --- इंडिया म्युझियम, कोलकाता
----------------------------------------------
(१३१) भारतातील सर्वाधिक उष्ण ठिकाण कोणते ?
उत्तर --- गंगानगर ( राजस्थान )
----------------------------------------------
(१३२) भारतातील सर्वात उंच धरण कोणते ?
उत्तर --- तिहरी (भागीरथी नदी, उत्तराखंड )
----------------------------------------------
(१३३) क्षेत्रफळाच्या दृष्टीने भारतातील सर्वात लहान राज्य कोणते ?
उत्तर --- गोवा
----------------------------------------------
(१३४) लोकसंख्येच्या दृष्टीने भारतातील सर्वात लहान राज्य कोणते ?
उत्तर --- सिक्कीम 
---------------------------------------------
(१३५) स्वतंत्र भारताचे पहिले कायदामंत्री कोण ?
उत्तर --- डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर
----------------------------------------------
(१३६) जगातील सर्वाधिक पावसाचे ठिकाण कोणते ?
उत्तर --- मौसिनराम ( मेघालय, भारत )
----------------------------------------------
(१३७) जगातील सर्वात लांब प्लॅटफॉर्म कोणते ?
उत्तर -- गोरखपूर (उत्तरप्रदेश )
----------------------------------------------
(१३८) जगातील सर्वात मोठी राज्यघटना कोणती ?
उत्तर -- भारताची
----------------------------------------------
(१३९) जगातील सर्वात लांब धरण कोणते ?
उत्तर -- हिराकूड ( भारत)
----------------------------------------------
(१४०) भारतीय राष्ट्रध्वजाच्या डिझाईनचे श्रेय कोणाला दिले जाते ?
उत्तर -- पिंगली वेंकय्या 
------------------------------------
(१४१) भारताच्या तिरंगी राष्ट्रध्वजात कोणत्या रंगाचा पट्टा वरच्या बाजूस असतो ?
उत्तर -- केशरी 
------------------------------------
(१४२) आपल्या देशाच्या राष्ट्रध्वजावरील अशोक चक्राचा रंग कोणता आहे ?
उत्तर -- निळा 
---------------------------------------
(१४३) भारताच्या तिरंगी राष्ट्रध्वजात कोणत्या रंगाचा पट्टा खालच्या बाजूस असतो ?
उत्तर -- हिरव्या 
---------------------------------------
(१४४) भारताच्या राष्ट्रचिन्ह / राजमुद्रा कोणत्या ठिकाणच्या अशोक स्तंभावरून स्विकारण्यात आले आहे ?
उत्तर -- सारनाथ 
---------------------------------------
(१४५) भारतीय राजमुद्रेवर कोणते प्राणी आहेत ?
उत्तर -- सिंह, घोडा, बैल.
---------------------------------------
(१४६) भारतीय राष्ट्रीय चिन्हाखाली कोणते वाक्य छापले आहे ?
उत्तर -- सत्यमेव जयते.
---------------------------------------
(१४७) सारनाथ येथील स्तंभावर एकूण किती सिंह आहेत.
उत्तर -- ४ ( चार )
---------------------------------------
(१४८) घटना समितीने ' जन - गण - मन ' या गीतास राष्ट्रगीत म्हणून केव्हा मान्यता दिली ?
उत्तर -- २४ जानेवारी १९५०
---------------------------------------
(१४९)  ' जन गण मन ' हे भारतीय राष्ट्रगीत कोणी लिहिले ?
उत्तर -- रविंद्रनाथ टागोर 
---------------------------------------
(१५०) ' वंदे मातरम् ' हे गीत कोणाच्या आनंदमठ या कांदबरीतून घेण्यात आले ?
उत्तर -- बंकिमचंद्र चटर्जी 
---------------------------------------
(१५१) भारतामध्ये मतदान करण्यासाठी कमीतकमी वयाची अट काय आहे ?
उत्तर -- १८ वर्षे 
---------------------------------------
(१५२) भारताचे सर्वोच्च न्यायालय कोठे आहे ?
उत्तर -- दिल्ली 
---------------------------------------
(१५३) विधानसभा सदस्यत्वाकरिता (आमदार) वयाची किमान पात्रता किती आहे ?
उत्तर -- २५ वर्षे 
---------------------------------------
(१५४) लोकसभा खासदार / सदस्य होण्यासाठी किमान वय किती असावे ?
उत्तर -- २५ वर्षे 
---------------------------------------
(१५५) चवदार तळे सत्याग्रह कोणी केला ?
उत्तर -- डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर 
---------------------------------------
(१५६) राष्ट्रध्वजावरील अशोकचक्रात किती आ-या‌ आहेत ?
उत्तर -- २४
---------------------------------------
(१५७) महाराष्ट्रातील सर्वांत मोठी ( लांब) नदी कोणती ?
उत्तर -- गोदावरी 
---------------------------------------
(१५८) भारतातील पहिली कापड गिरणी कोणत्या ठिकाणी सुरू झाली ?
उत्तर -- मुंबई 
---------------------------------------
(१५९) भारतातील पहिली प्रवाशी रेल्वे कोठून कोठे धावली ?
उत्तर -- मुंबई -- ठाणे 
---------------------------------------
(१६०) डॉ बाबासाहेब आंबेडकर यांचे मूळगाव कोणते ?
उत्तर -- आंबवडे ( दापोली - रत्नागिरी )
---------------------------------------
(१६१)  डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचा जन्म कोणत्या ठिकाणी झाला ?
उत्तर -- महू (मध्यप्रदेश )
---------------------------------------
(१६२) महात्मा गांधींनी मिठाच्या सत्याग्रहाला कोठून प्रारंभ केला ?
उत्तर -- साबरमती ( गुजरात )
---------------------------------------
(१६३) ताजमहाल हे कोणत्या नदीच्या काठावर आहे ?
उत्तर -- यमुना 
---------------------------------------
(१६४) पणजी हे शहर कोणत्या राज्याची राजधानी आहे ?
उत्तर -- गोवा 
---------------------------------------
(१६५) सापूतारा हे थंड हवेचे ठिकाण कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर -- गुजरात 
---------------------------------------
(१६६) ' मसूरी ' हे थंड हवेचे ठिकाण कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर -- उत्तराखंड 
---------------------------------------
(१६७) अंकलेश्वर खनिजतेल क्षेत्र कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर -- गुजरात 
---------------------------------------
(१६८) मुंडा ही आदिवासी जमात मुख्यत्वे कोणत्या राज्यात आढळणे ?
उत्तर -- झारखंड 
---------------------------------------
(१६९) इंडिया गेट कोठे आहे ?
उत्तर -- दिल्ली 
---------------------------------------
(१७०) भारतातील सर्वोच्च नागरी पुरस्कार कोणता ?
उत्तर -- भारतरत्न 
--------------------------------
(१७१) भारतीय चित्रपटसृष्टीचे जनक म्हणून कोणास ओळखले जाते ?
उत्तर -- दादासाहेब फाळके 
--------------------------------
(१७२) जालियनवाला बाग हत्याकांड कोणत्या शहरात घडले ?
उत्तर -- अमृतसर 
--------------------------------
(१७३) भारतरत्न मिळालेली पहिली भारतीय महिला कोण ?
उत्तर -- इंदिरा गांधी 
--------------------------------
(१७४) भारतीय लोकसभेचा कार्यकाळ किती वर्षांचा असतो ?
उत्तर -- ५ ( पाच )
--------------------------------
(१७५) ' तिहार जेल ' कोणत्या शहरात आहे ?
उत्तर -- दिल्ली 
--------------------------------
(१७६) भारतातील पहिले इलेक्ट्रॉनिक शहर कोणते‌ ?
उत्तर -- बंगलोर 
--------------------------------
(१७७) ' खजुराहो लेणी ' कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर -- मध्यप्रदेश 
--------------------------------
(१७८) ' कोलार ' सोन्याची खाण असणारे राज्य कोणते ?
उत्तर -- कर्नाटक 
--------------------------------
(१८०) चारमिनार, सालारजंग म्युझियम असणारे शहर कोणते ?
उत्तर -- हैदराबाद 
--------------------------------
(१८१) भारतातील कोणत्या शहराला ' गुलाबी शहर ' म्हटले जाते ?
उत्तर -- जयपूर 
--------------------------------
(१८२) नॅशनल पोलिस अकॅडमी कोणत्या ठिकाणी आहे ?
उत्तर -- हैदराबाद 
--------------------------------
(१८३) भारतातील सर्वाधिक स्त्रीयांचे प्रमाण असणारे राज्य कोणते‌ ?
उत्तर -- केरळ 
---------------------------------------
(१८४) भारताच्या उत्तरेस कोणते देश आहेत ?
उत्तर -- चीन, नेपाळ, भूतान.
----------------------------------------
(१८५) भारतात सर्वाधिक साखर कारखाने कोणत्या राज्यात आहेत ?
उत्तर -- महाराष्ट्र 
----------------------------------------
(१८६) भारतातील कोणत्या शहराला ‌' गुलाबी शहर ' म्हटले जाते ?
उत्तर -- जयपूर 
----------------------------------------
(१८७) ' सापुतारा ' हे थंड हवेचे ठिकाण कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर -- गुजरात 
----------------------------------------
(१८८) ' तिहार ' जेल कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर -- दिल्ली 
----------------------------------------
(१८९) भारतात सध्या किती घटक राज्य आहेत ?
उत्तर -- २८
----------------------------------------
(१९०) भारतात सागरी मासेमारीत कोणते राज्य अग्रेसर आहे ?
उत्तर -- महाराष्ट्र 
----------------------------------------
(१९१) क्षेत्रफळाच्या दृष्टीने भारताचा जगात कितवा क्रमांक लागतो ?
उत्तर -- सातवा 
----------------------------------------
(१९२) भारतात सर्वाधिक शेंगदाणा पिकविणारे राज्य कोणते ?
उत्तर -- गुजरात 
----------------------------------------
(१९३) भारतातील सर्वाधिक जिल्हे असणारे राज्य कोणते ?
उत्तर -- उत्तर प्रदेश 
---------------------------------------
(१९४) ' राजघाट ' हे कोणाचे समाधीस्थळ म्हणून प्रसिद्ध आहे ?
उत्तर -- महात्मा गांधी 
--------------------------------
(१९५) भारतातील पहिले नियोजित शहर कोणते ?
उत्तर -- चंदिगड 
---------------------------------------
(१९६)भारताच्या केंद्रीय कायदेमंडळाचे नाव काय आहे ?
उत्तर --- संसद
---------------------------------------
(१९७) भारताचा घटनात्मक प्रमुख कोण आहे ?
उत्तर --- राष्ट्रपती
---------------------------------------
(१९८) भारताच्या सरन्यायाधीशाची नेमणूक कोण करतात ?
उत्तर --- राष्ट्रपती 
---------------------------------------
(१९९) भारताच्या राष्ट्रपतीला गोपनीयतेची शपथ कोण देतात ?
उत्तर -- भारताचे सरन्यायाधीश 
---------------------------------------
(२००)  भारताने कोणत्या शासनपध्दतीचा स्विकार केला आहे ?
उत्तर -- लोकशाही 
---------------------------------------
(२०१) भारतातील पहिल्या आधार कार्ड धारक महिलेचे नाव सांगा ?
उत्तर --- रंजना सोनवणे‌ (नंदुरबार, महाराष्ट्र)
---------------------------------------
(२०२) भारताचे प्रवेशद्वार म्हणून कोणत्या शहराची ओळख आहे ?
उत्तर --- मुंबई
---------------------------------------
(२०३) भारताचा पहिला अवकाश वीर कोण आहे ?
उत्तर --- राकेश शर्मा
---------------------------------------
(२०४) भारतातील सर्वात मोठा लष्करी सन्मान कोणता आहे ?
उत्तर --- परमवीर चक्र
---------------------------------------
(२०५) भारताचे तिन्ही सेनादलाचे प्रमुख कोण असतात ?
उत्तर --- राष्ट्रपती

(२०६) भारतीय अर्थशास्राचे जनक कोण ?
उत्तर -- दादाभाई नौरोजी
----------------------------------------------
(२०७) वास्को - द - गामा पोर्तुगीज खलाशी कोणत्या बंदरावर उतरून भारतात आला ?
उत्तर -- कालिकत 
----------------------------------------------
(२०८) टपाल व तारपध्दतीचा जनक कोणाला म्हणतात ?
उत्तर -- लाॅर्ड डलहौसी 
----------------------------------------------
(२०९)  ' दांडी यात्रा ' कशाशी संबंधित होती ?
उत्तर -- मिठाचा कायदा मोडणे.
----------------------------------------------
(२१०) भारताची गानकोकिळा कोणाला म्हणतात ?
उत्तर -- सरोजिनी नायडू 
----------------------------------------------
(२११) ' सारे जहाँ से अच्छा ' हे गीत कोणी लिहिले ?
उत्तर -- महम्मद इक्बाल 
----------------------------------------------
(२१२)  ' दि डिस्कव्हरी ऑफ इंडिया ' हे पुस्तक कोणी लिहिले ?
उत्तर -- जवाहरलाल नेहरू 
----------------------------------------------
(२१३ ) जगप्रसिद्ध कैलास मंदिर हे कोणत्या लेण्यांमध्ये आहे ?
उत्तर -- वेरूळ  (महाराष्ट्र )
--------------------------------------------
(२१४) भारतीय अंतराळ संशोधन कार्यक्रमाचे शिल्पकार कोण ?
उत्तर -- विक्रम साराभाई
==========================
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )
जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा गरताड (गावठाण )
केंद्र - रोहोड, ता. साक्री, जि. धुळे 
९४२२७३६७७५ / ७७२१९४१४९६

Thursday, 16 October 2025

महाराष्ट्र (किल्ला, लेणी, धरण, थंड हवेची ठिकाणे)

✓ महाराष्ट्रातील किल्ले आणि जिल्हे

साल्हेर किल्ला --- नाशिक जिल्हा 
थाळनेर किल्ला --- धुळे जिल्हा 
जंजिरा किल्ला --- रायगड जिल्हा 
पन्हाळा किल्ला --- कोल्हापूर जिल्हा 
अजिंक्यतारा किल्ला --- सातारा जिल्हा 
विशाळगड किल्ला --- कोल्हापूर जिल्हा 
अर्नाळा किल्ला --- पालघर जिल्हा 
शिवनेरी किल्ला --- पुणे जिल्हा 
दौलताबाद किल्ला --- छ. संभाजीनगर जिल्हा 
सिंहगड किल्ला --- पुणे जिल्हा 
नर्नाळा किल्ला --- अकोला जिल्हा 
पुरंदर किल्ला --- पुणे जिल्हा 
मुल्हेर किल्ला --- नाशिक जिल्हा 
तोरणा किल्ला --- पुणे जिल्हा 
अंकाई - टंकाई किल्ला --- नाशिक जिल्हा 
राजगड किल्ला --- पुणे जिल्हा 
हरिश्चंद्रगड किल्ला --- अहिल्यानगर जिल्हा 
रायगड किल्ला --- रायगड जिल्हा 
रतनगड किल्ला --- अहिल्यानगर जिल्हा 
कर्नाळा किल्ला --- रायगड जिल्हा 
सुवर्णदुर्ग किल्ला --- रत्नागिरी जिल्हा 
प्रतापगड किल्ला --- सातारा जिल्हा 
लोहगड किल्ला --- पुणे जिल्हा 
सज्जनगड किल्ला --- सातारा जिल्हा 
वसई किल्ला --- पालघर जिल्हा 
विजयदुर्ग किल्ला --- सिंधुदुर्ग जिल्हा 
माहुली किल्ला --- ठाणे जिल्हा 
कुलाबा किल्ला --- रायगड जिल्हा 
अंबागड किल्ला --- भंडारा जिल्हा 
वैरागड किल्ला ---- गडचिरोली जिल्हा 
पारोळा किल्ला ---- जळगाव जिल्हा 
नळदुर्ग किल्ला ---- धाराशिव जिल्हा 
परांडा किल्ला ---- धाराशिव जिल्हा 
गाविलगड किल्ला ---- अमरावती जिल्हा 
धारूर किल्ला ---- बीड जिल्हा 
औसा किल्ला ---- लातूर जिल्हा 
उदगीर किल्ला ---- लातूर जिल्हा 
रोहिलागड, मंठा किल्ला --- जालना जिल्हा 
करमाळा किल्ला ---- सोलापूर जिल्हा 
अक्कलकोट किल्ला --- सोलापूर जिल्हा 
माणीकगड किल्ला --- चंद्रपूर जिल्हा 
माहूर, कंधार किल्ला ---- नांदेड जिल्हा 
गाळणा किल्ला ---- नाशिक जिल्हा 
सोनगीर किल्ला ---- धुळे जिल्हा 
खर्डा किल्ला ---- अहिल्यानगर जिल्हा 
मलकापूर किल्ला ---- बुलढाणा जिल्हा 
देवगड किल्ला ---- सिंधुदुर्ग जिल्हा 
धर्मापूरी किल्ला ---- बीड जिल्हा 
प्रतापगड २ ( वनदुर्ग ) किल्ला --- जालना जिल्हा 
भिवगड किल्ला ---- नागपूर जिल्हा 
कोळदुर्ग किल्ला ---- सांगली जिल्हा 
वैरागड किल्ला ---- गडचिरोली जिल्हा 

========================

✓ महाराष्ट्र थंड हवेची ठिकाणे 

महाबळेश्वर  --- सातारा जिल्हा 
तोरणमाळ ---- नंदुरबार जिल्हा 
चिखलदरा ---- अमरावती जिल्हा 
म्हैसमाळ ----- छ. संभाजीनगर जिल्हा 
माथेरान ----- रायगड जिल्हा 
लोणावळा खंडाळा --- पुणे जिल्हा 
आंबोली ----- सिंधुदुर्ग जिल्हा 
जव्हार, सूर्यमाळ ------- पालघर जिल्हा 
पन्हाळा ----- कोल्हापूर जिल्हा 
पाचगणी ----- सातारा जिल्हा 
रामटेक ------ नागपूर जिल्हा 
भंडारदरा ----- अहिल्यानगर जिल्हा 
===========================

✓ महाराष्ट्र लेण्या आणि जिल्हे 

कार्ला लेणी ---- पुणे जिल्हा 
वेरूळ लेणी ---- छ. संभाजीनगर जिल्हा 
एलिफंटा (घारापुरी) लेणी ---- रायगड जिल्हा 
अजिंठा लेणी ---- छ. संभाजीनगर जिल्हा 
आगाशीव लेणी ---- सातारा जिल्हा 
पांडव लेणी ----- नाशिक जिल्हा 
पितळखोरा लेणी ---- छ. संभाजीनगर जिल्हा 
=========================

✓ महाराष्ट्र - धरणे आणि जिल्हे 

जायकवाडी धरण --- छ. संभाजीनगर जिल्हा 
भाटघर धरण --- पुणे जिल्हा 
पानशेत धरण --- पुणे जिल्हा 
उजनी धरण --- सोलापूर जिल्हा 
कोयना धरण --- सातारा जिल्हा 
राधानगरी धरण --- कोल्हापूर जिल्हा 
गंगापूर धरण --- नाशिक जिल्हा 
बिंदुसरा धरण --- बीड जिल्हा 
नळगंगा धरण --- बुलढाणा जिल्हा 
अडाण धरण ---- वाशिम जिल्हा 
अनेर धरण ---- धुळे जिल्हा 
============================
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक)
जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा गरताड (गावठाण)
केंद्र --- रोहोड, ता. साक्री, जि. धुळे 
9422736775  / 7721941496

Tuesday, 14 October 2025

मिसाईल मॅन ( डॉ. ए. पी.जे अब्दुल कलाम )

देशाचे झाले तुम्ही मिसाईल मॅन 
नाही विसरणार आम्ही तुमचे बलिदान
रामेश्वरम गावातून जन्मलेले भारतरत्न 
सूर्य होऊन जळत राहिले तुमचे कठोर प्रयत्न

आकाशी उड्डाणाचा धरूनी तुम्ही ध्यास 
अग्नीबाणाच्या रूपाने बनले तुम्ही व्यास
अग्नीबाणाच्या निर्मितीने जग चकीत झाले 
तुमच्या कार्याचा डंका जगभर गेले

पृथ्वी,अग्नी,नाग अशी क्षेपणास्त्रे तुम्ही निर्मिली
 शक्तिशाली देशाची कीर्ती जगभर नेली
स्वप्न क्षेपणास्त्रे तयार करण्याचे पाहत होते 
देशाच्या भविष्यासाठी कधी तुम्ही थकले नव्हते

देशाला उंच शिखरावर नेण्यासाठी केली आण 
तन-मन अर्पण करूनी देशाची उंचावली मान
दूरदृष्टी अन् कार्य थोर, अलौकिक हे असे 
तुमच्या कार्याने आपला देश जगात उठून दिसे

धन्य कलाम चाचा देशप्रेमाची तुमची महती 
भारतासाठी आयुष्य वेचले, पावन झाली भरती
आपल्या विचाराने आम्ही देश घडविणार 
देशाला महासत्ता बनविण्याचे स्वप्न साकार करणार

लेखक / कवी :- शंकर चौरे सर 
जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा गरताड ( गाव.)
केंद्र - रोहोड, ता. साक्री जि. धुळे 
9422736775  / 7721941496

Monday, 13 October 2025

गणित ( घड्याळ ) प्रश्नावली

(1) दिवसातून किती वेळा मिनिट काटा व तास काटा एकमेकांवर येतात ?

उत्तर --- 22 वेळा 
--------------
(2) 12 :15 मिनिटांनी जर घड्याळाचा तास काटा पूर्व दिशा दर्शवत असेल तर मिनिट काटा कोणती दिशा दर्शविते ?

उत्तर --- दक्षिण 
----------------
(3) पावणे तीन वाजता घड्याळातील काट्यांची स्थिती कशी असणार ?

उत्तर --- तास काटा 3 च्या जवळ व मिनिट काटा 9 वर.
--------------------------------
(4) 2 तास 5 मिनिटे म्हणजे किती मिनिटे ?

उत्तर --- 125 मिनिटे.
--------------------------------
(5) साडेचार वाजता तास काटा व मिनिट काटा यात किती अंशाचा कोन असतो ?

उत्तर --- 45 ° 
--------------------------------
(6) दोन तास 45 मिनिटात किती सेकंद आहेत ?

उत्तर --- 9900 सेकंद 
--------------------------------
(7) दुपारी 12 वाजल्यापासून त्याच दिवशी सायंकाळी 6 वाजेपर्यंत मिनिट काटा व तास काटा यामध्ये किती वेळा काटकोन होईल ?

उत्तर --- 11 वेळा 
--------------------------------
(8) सकाळी 10 वाजल्यापासून दुपारी 2 वाजेपर्यंत मिनिट काटा तास काट्याला किती वेळा ओलांडेल ?

उत्तर ---  3 वेळा 
--------------------------------
(9) एक डाॅक्टर एका गंभीर रूग्णाची तपासणी प्रथम 
8 : 30 वाजता. नंतर  9 : 20 वाजता करतात. तिसऱ्या वेळी 10 : 30 वाजता. चौथ्या वेळी 12 वाजता करतात या हिशेबाने नंतरची तपासणी केव्हा करतील ?

उत्तर ---  1 : 50 वाजता 
--------------------------------
(10) 24 तासांमध्ये घड्याळाचे तिन्ही काटे ( सेकंद, मिनिट, तास ) एकमेकांना किती वेळा भेटतील ?

उत्तर --- 24 वेळा 
--------------------------------
(11) 24 ताशी कालमापन पध्दतीने रात्रीचे 10 वाजले असतील तर त्यास किती वाजले असे म्हणतात ?

उत्तर --- 22 वाजले.
--------------------------------
(12) एका दिवसाचे एकूण किती सेकंद होतात ?

उत्तर --- 86400 सेकंद 
--------------------------------
(13) घड्याळात दुपार 3 : 30 वाजल्यापासून रात्री 
9 : 30 पर्यंत किती वेळा मिनिट काटा तास काट्याला ओलांडतो ?

उत्तर --- 5 वेळा 
--------------------------------
(14) संध्याकाळी 5 वाजून 30 मिनिटांनी सुरू झालेले नाटक पावणेचार तासांनी संपले, तर नाटक किती वाजता संपेल ?

उत्तर --- 9 : 15 वाजता 
--------------------------------
(15) भिंतीवरील एका 12 ताशी घड्याळामध्ये तास काटा व मिनिट काटा दोन्ही काटे एकमेकांवर येण्याची स्थिती किती वेळा घडते ?

उत्तर --- 11 वेळा 
--------------------------------
(16) एक तास बारा मिनिटे तेवीस सेकंदाचे एकूण सेकंद किती ?

उत्तर --- 4343 सेकंद 
--------------------------------
(17) सकाळी 7 वाजल्यापासून रात्री 8 वाजेपर्यंत किती वाजता तास काटा व मिनिट काटा एकमेकांवर असतील ?

उत्तर -- 12 वेळा 
--------------------------------
(18) घडाळ्याचा तास काटा एका तासात किती अंश फिरतो ?

उत्तर --- 30° 
--------------------------------
(19) घड्याळात 9 वाजता तास व मिनिट काट्यात कोनाचे अंश किती ?

उत्तर --- 90 
--------------------------------
(20) एका घड्याळात सकाळी  6 : 30 वाजल्यापासून 
सायंकाळी 6 : 30 वाजेपर्यंत तासकाटा व मिनिटकाटा 
यात 180  अंशाचा कोन किती वेळा तयार होतो ?

उत्तर --- 11 वेळा 
===========================
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )
जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा गरताड गावठाण 
केंद्र - रोहोड, ता. साक्री, जि. धुळे 
9422736775 / 7721941496

Sunday, 12 October 2025

सामान्य विज्ञान प्रश्नावली

(1) रक्ताचे एकूण किती गट आहेत ?
उत्तर --- 4
---------------------------
(2) विजेच्या दिव्याचा शोध कोणी लावला ?
उत्तर --- थाॅमस एडिसन 
---------------------------
(3) विमानाचा शोध कोणी लावला ?
उत्तर --- राईट बंधू 
--------------------------------
(4) कागदाचा शोध कोणत्या देशाने लावला ?
उत्तर --- चीन 
--------------------------------
(5) वाफेच्या इंजिनाचा शोध कोणी लावला ?
उत्तर --- जेम्स वॅट 
--------------------------------
(6) आल्फ्रेड नोबेल यांनी कशाचा शोध लावला ?
उत्तर --- डायनामाईट 
--------------------------------
(7) कोणत्या साधनाने मानवी हृदयाची डोके मोजले जातात ?
उत्तर --- स्टेथोस्कोप 
--------------------------------
(8) सामान्यपणे निरोगी मानवाच्या हृदयाचे दर मिनिटास किती ठोके पडतात ?
उत्तर --- 72
--------------------------------
(9) मानवी हृदयाचे साधारणपणे वजन किती असते ?
उत्तर --- 360 ग्रॅम 
--------------------------------
(10) फुफ्फुसाचे मुख्य कार्य कोणते ?
उत्तर --- रक्ताचे शुध्दीकरण 
--------------------------------
(11) मानवी शरीरातील सर्वात मोठी ग्रंथी कोणती आहे ?
उत्तर --- यकृत 
--------------------------------
(12) मानवी शरीरातील सर्वात लांब हाड कोणते आहे ?
उत्तर -- फिमर ( Femur ) / मांडीचे हाड 
--------------------------------
(13) भटनागर पुरस्कार हा कोणत्या क्षेत्रात दिला जातो ?
उत्तर --- विज्ञान 
--------------------------------
(14) थर्मामीटरचा शोध कोणी लावला ?
उत्तर --- गॅलिलिओ 
--------------------------------
(15) सूक्ष्मदर्शकचे इंग्रजी नाव काय आहे ?
उत्तर --- मायक्रोस्कोप 
--------------------------------
(16) रक्तगटाचा शोध कोणी लावला ‌?
उत्तर --- लॅडस्टायनर 
--------------------------------
(17) वनस्पतींमधील जीवाचा शोध कोणी लावला ?
उत्तर --- जगदीशचंद्र बोस 
--------------------------------
(18) टेलिफोनचा शोध कोणी लावला ?
उत्तर --- अलेक्झांडर ग्रॅहम बेल 
--------------------------------
(19) गुरूत्वाकर्षणाचा सिध्दांत कोणी मांडला ?
उत्तर --- न्यूटन 
--------------------------------
(20) लांबी मोजण्यासाठी कोणते एकक वापरतात ?
उत्तर --- मीटर 
--------------------------------
(21) वस्तूमान मोजण्यासाठी कोणते एकक वापरतात ?
उत्तर --- किलोग्रॅम 
--------------------------------
(22) हवेचा दाब मोजण्यासाठी कोणते उपकरणं वापरले जाते ?
उत्तर --- बॅरोमीटर 
--------------------------------
(23) विद्युत प्रवाह मोजण्याचे एकक कोणते ?
उत्तर --- अॅम्पीअर 
--------------------------------
(24) ' रिश्टर स्केल ' कशाची तीव्रता मोजण्याचे एकक आहे ?
उत्तर --- भूकंप 
--------------------------------
(25) डेसीबल हे काय मोजण्याचे एकक आहे ?
उत्तर --- आवाजाची तीव्रता 
--------------------------------
(26) ध्वनीची तीव्रता कशात मोजली जाते ?
उत्तर --- डेसीबल ( ध्वनीचे एकक )
--------------------------------
(27) समुद्राची खोली मोजण्याच्या साधनाला काय म्हणतात ?
उत्तर --- फॅदोमीटर 
--------------------------------
(28) बॅरोमीटर हे वैज्ञानिक उपकरण काय मोजण्यासाठी वापरतात ?
उत्तर --- वातावरणातील हवेचा दाब 
--------------------------------
(29) रक्तदाब कोणत्या साधनाच्या सहाय्याने मोजला जातो ?
उत्तर --- स्पीग्मोमॅनोमीटर 
--------------------------------
(30) तापमान मोजण्यासाठी कशाचा वापर करतात ?
उत्तर --- थर्मामीटर 
--------------------------------
(31) दूधाची सापेक्ष घनता मोजण्यासाठी कशाचा वापर करतात ?
उत्तर --- लॅक्टोमीटर 
--------------------------------
(32) पृथ्वीवर 90 किलोग्रॅम वजन असणा-या व्यक्तींचे वजन चंद्रावर किती असेल ‌?
उत्तर --- 15 किलोग्रॅम 
--------------------------------
(33) समुद्राची खोली मोजण्यासाठी कोणत्या तंत्रज्ञानाचा वापर करतात ?
उत्तर --- सोनार तंत्रज्ञान 
--------------------------------
(34) प्रकाश प्रदूषण म्हणजे काय ?
उत्तर --- रात्रीच्या आकाशात जास्त कृत्रिम प्रकाश 
--------------------------------
(35) आवाजाची तीव्रता किती डेसिबल ही अधिकतम पातळी मनुष्य सहन करू शकतो ?
उत्तर --- 85 डेसिबल 
--------------------------------
(36) ध्वनीचा वेग सर्वात जास्त कोठे आढळतो ?
उत्तर --- पोलाद 
--------------------------------
(37) इंद्रधनुष्यातील सप्तरंग एकत्र आल्यास कोणत्या रंगाचा प्रकाश मिळेल ?
उत्तर --- पांढरा 
--------------------------------
(38) सोलर कुकरची पेटी आतील बाजूस कोणत्या रंगाने रंगवलेली असते ?
उत्तर --- काळ्या 
--------------------------------
(39) इंद्रधनुष्यात शेवटचा रंग कोणता ?
उत्तर --- जांभळा 
--------------------------------
(40) लाल काचेतून पाहिल्यास झाडाची हिरवी पाने कोणत्या रंगाची दिसतात ?
उत्तर --- काळ्या 
--------------------------------
(41) सूर्यप्रकाशात एकूण किती रंग समाविष्ट असतात ?
उत्तर --- 7
--------------------------------
(42) वाहनाच्या बाजूचा आरसा तयार करण्यासाठी कोणती ( भिंग) काच वापरतात ?
उत्तर --- बहिर्वक्र 
--------------------------------
(43) दूरदृष्टी दोष दूर करण्यासाठी कोणते भिंग वापरतात ?
उत्तर --- बहिर्वक्र भिंग 
--------------------------------
(44) निकट दृष्टीता हा दृष्टीदोष कोणत्या भिंगाच्या सहाय्याने सुधारता येतो ?
उत्तर --- अंतर्वक्र 
--------------------------------
(45) विजेच्या दिव्यात कोणत्या धातूची तार वापरतात ?
उत्तर --- टंगस्टन 
--------------------------------
(46) गोळी सुटल्यानंतर तिच्यात कोणती ऊर्जा असते ?
उत्तर --- गतिज ऊर्जा 
--------------------------------
(47) कोणता पदार्थ विजेचा सुवाहक नाही ?
उत्तर --- रबर 
--------------------------------
(48) जे उपकरण यांत्रिक उर्जेचे रूपांतरण विद्युत ऊर्जेत करते त्यास काय म्हणतात ?
उत्तर --- जनरेटर 
--------------------------------
(49) इलेक्ट्रिक बल्बमध्ये कोणता वायू भरलेला असतो ?
उत्तर --- नायट्रोजन 
--------------------------------
(50) विश्वातील सर्व वस्तूंवर कार्य करणारे बल म्हणजे.
उत्तर --- गुरूत्व 
--------------------------------
(51) गुरूत्वाकर्षणाचा सिध्दांत कोणी मांडला ?
उत्तर --- न्यूटन 
--------------------------------
(52) डोंगरावर अन्न शिजवण्यासाठी जास्त वेळ लागतो, कारण -
उत्तर --- डोंगरावर वातावरणाचा दाब कमी असतो.
--------------------------------
(53) समुद्रातील त्सुनामी लाटा कशामुळे निर्माण होतात ?
उत्तर --- पाण्यातील भूकंप 
--------------------------------
(54) कोणताही पदार्थ द्रवात बुडविला असता त्याचे काय कमी होते ?
उत्तर --- वजन 
--------------------------------
(55) कोणत्या पदार्थावर चुंबकीय परिणाम होत नाही ?
उत्तर --- रबर 
--------------------------------
(56) पितळ हे संमिश्र कोणत्या धातूचे बनलेले आहे ?
उत्तर --- तांबे आणि जस्त 
--------------------------------
(57) कोणता धातू लोखंडाचे गंजणे रोखतो ?
उत्तर --- जस्त 
--------------------------------
(58) कार्बनचे सर्वात कठीण रूप कोणते ?
उत्तर --- हिरा 
--------------------------------
(59) अॅल्युमिनियम हे कोणत्या खनिजापासून बनविले जाते ?
उत्तर --- बाॅक्साईट 
--------------------------------
(60) कोणता धातू उष्णतेस सर्वाधिक संवेदनशील आहे ?
उत्तर --- पारा 
--------------------------------
(61) कोणत्या धातूपासून बनविलेल्या वस्तू चुंबकाला आकर्षिल्या जातात ?
उत्तर --- लोखंड , निकेल, कोबाल्ट 
--------------------------------
(62) चांदी हा नरम धातू आहे. त्याचा संयोग केल्यास तो दागिने अथवा नाणी बनविण्यास मदत करतो ?
उत्तर --- तांब्याबरोबर 
--------------------------------
(63) हवेमध्ये आॅक्सिजनचे प्रमाण किती आहे ?
उत्तर --- 21 %
--------------------------------
(64) सजीवांना जिवंत राहण्यासाठी हवेतील कोणत्या वायुचा उपयोग होतो ?
उत्तर --- आॅक्सिजन 
--------------------------------
(65) पृथ्वीवर सर्वाधिक प्रमाणात असणारे मूलद्रव्ये कोणते ?
उत्तर --- आॅक्सिजन 
--------------------------------
(66) सर्वात हलका वायू कोणता ?
उत्तर --- हेलियम 
--------------------------------
(67) पदार्थाच्या लहानात लहान कणाला काय म्हणतात ?
उत्तर --- अणू 
--------------------------------
(68) लिंबाच्या रसामध्ये कोणते आम्ल असते ?
उत्तर --- सायट्रिक आम्ल 
--------------------------------
(69) आम्ल पदार्थाची चव कशी असते ?
उत्तर --- आंबट 
--------------------------------
(70) गोबर गॅस सयंत्रातून कोणता वायू तयार होतो ?
उत्तर --- मिथेन 
===========================
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )
जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा गरताड गावठाण 
केंद्र - रोहोड, ता. साक्री, जि. धुळे 
9422736775  / 7721941496

Saturday, 11 October 2025

सामान्यज्ञान ( भारत देश )

(१) भारतातील सर्वात लांब नदी कोणती ?
उत्तर --- गंगा 
---------------------------------
(२) भारतात सर्वात जास्त पाऊस कोठे पडतो ?
उत्तर --- मौसिनराम 
---------------------------------
(३) माऊंटअबू हे थंड हवेचे ठिकाण कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर --- राजस्थान 
---------------------------------
(३) मसुरी हे थंड हवेचे ठिकाण कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर --- उत्तराखंड 
---------------------------------
(४) आकारमाने भारतातील सर्वात मोठे राज्य कोणते ?
उत्तर --- राजस्थान 
---------------------------------
(५) गुलाबी शहर या नावाने ओळखले जाणारे शहर कोणते ?
उत्तर --- जयपूर 
---------------------------------
(६) भारतातील सर्वात उत्तरेकडील राज्य कोणते ?
उत्तर --- जम्मू काश्मिर 
---------------------------------
(७) उटी हे थंड हवेचे ठिकाण कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर --- तामिळनाडू 
---------------------------------
(८) ज्वारी उत्पादनात भारतात प्रथम क्रमांकाचे राज्य कोणते आहे ?
उत्तर --- महाराष्ट्र 
---------------------------------
(९) भारतातील सर्वात मोठा गिरसप्पा धबधबा कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर --- कर्नाटक 
---------------------------------
(१०) विशाखापट्टणम हे बंदर कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर --- आंध्रप्रदेश 
---------------------------------
(१२) महाराष्ट्राचे लोकनृत्य कोणते आहे ?
उत्तर --- लावणी 
---------------------------------
(१३) भारताची आर्थिक राजधानी म्हणून कोणते शहर मानले जाते ?
उत्तर --- मुंबई 
---------------------------------
(१४) भारतातील सर्वात लांब पश्चिमवाहीनी नदी कोणती ?
उत्तर --- नर्मदा 
---------------------------------
(१५) दिल्ली शहर कोणत्या नदीकाठी वसले आहे ?
उत्तर --- यमुना 
---------------------------------
(१६) गरबानृत्य ही कोणत्या राज्यातील सांस्कृतिक कला आहे ?
उत्तर --- गुजरात 
---------------------------------
(१७) भारतातील क्षेत्रफळाने सर्वात लहान राज्य कोणते ?
उत्तर --- गोवा 
---------------------------------
(१८) चेरापुंजी हे ठिकाण कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर --- मेघालय 
---------------------------------
(१९) भारतातील किती राज्यांना समुद्रकिनारा लाभलेला आहे ?
उत्तर --- नऊ
---------------------------------
(२०) श्रीनगर हे शहर कोणत्या नदीकाठी वसलेले आहेत ?
उत्तर --- झेलम 
---------------------------------
(२१) भारतातील कोणत्या राज्याला सर्वाधिक लांबीचा समुद्रकिनारा लाभला आहे ?
उत्तर --- गुजरात 
---------------------------------
(२२) कांचनगंगा हे शिखर कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर --- सिक्कीम 
---------------------------------
(२३) राजस्थानच्या वाळवंटातून वाहणारी एकमेव नदी कोणती ?
उत्तर --- लुनी 
---------------------------------
(२४) तापी नदीचा उगम स्थान कोणत्या ठिकाणी आहे ?
उत्तर --- मुलताई ( बैतुल जिल्हा - मध्यप्रदेश )
---------------------------------
(२५) भारतातील सर्वात लांब धरण कोणते आहे ?
उत्तर --- हिराकूड 
---------------------------------
(२६) नर्मदा नदीचा उगम कोठे आहे ?
उत्तर --- अमरकंटक ( मध्यप्रदेश )
---------------------------------
(२७) यमुना आणि गंगा या दोन नद्यांचा संगम कोठे होतो ?
उत्तर --- प्रयागराज 
---------------------------------
(२८) कोणार्क सूर्यमंदिर हे भारतातील कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर --- ओडिशा 
---------------------------------
(२९) भारतातील सर्वात पूर्वेकडील राज्य कोणते ?
उत्तर --- अरूणाचल प्रदेश 
---------------------------------
(३०) भारताच्या सर्वात दक्षिणेकडील भाग कोणता ?
उत्तर --- अंदमान - निकोबार 
---------------------------------
(३१) आग्रा हे शहर कोणत्या नदीकाठी वसले आहे ?
उत्तर --- यमुना 
---------------------------------
(३२) भारतात एकूण किती राज्ये आहेत ?
उत्तर --- २८
---------------------------------
(३३) भारतात एकूण किती केंद्रशासित प्रदेश आहेत ?
उत्तर --- ८
---------------------------------
(३४) ताजमहाल कोणत्या राज्यात आहे ?
उत्तर --- उत्तरप्रदेश 
---------------------------------
(३५) भारताचे मध्यवर्ती ठिकाण ( झिरो माईल) कोठे आहे ?
उत्तर --- नागपूर 
---------------------------------
(३६) भारतातील सर्वोत्कृष्ट नैसर्गिक बंदर कोणते ?
उत्तर --- मुंबई 
---------------------------------
(३७) भारतातील सर्वात लहान राज्य कोणते आहे ?
उत्तर --- गोवा 
---------------------------------
(३८) सरदार सरोवर हा प्रकल्प कोणत्या नदीवर बांधण्यात आला आहे ?
उत्तर --- नर्मदा 
---------------------------------
(३९) नर्मदा नदी कोणत्या समुद्रात जाऊन मिळते ‌?
उत्तर --- अरबी समुद्र 
---------------------------------
(४०) भारतातील १०० % साक्षर असणारे राज्य कोणते ?
उत्तर --- केरळ 
==============================
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )
जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा गरताड गावठाण 
केंद्र - रोहोड, ता. साक्री, जि. धुळे 
९४२२७३६७७५ / ७७२१९४१४९६

Wednesday, 8 October 2025

सामान्यज्ञान प्रश्नावली (परिसर अभ्यास )

(१) कोंबडीच्या घराला काय म्हणतात ?
उत्तर --- खुराडे 
--------------
(२) पोपट पिंजऱ्याशिवाय आणखी कुठे राहतो ?
उत्तर --- ढोलीत 
-------------
(३) पक्ष्याच्या घराला काय म्हणतात ?
उत्तर --- घरटे 
---------------------------------
(४) गाई, म्हशी, बैल यांना राहण्यासाठी बांधलेल्या घरास काय म्हणतात ?
उत्तर --- गोठा 
---------------------------------
(५) उंदराच्या घरास काय म्हणतात ?
उत्तर --- बीळ 
---------------------------------
(६) माणूस कोठे राहतो ?
उत्तर --- घरात 
---------------------------------
(७) पोळे कोणाचे घर आहे ?
उत्तर ---मधमाश्यांचे
---------------------------------
(८) ' खुराडा ' कोणाच्या घरास म्हणतात ?
उत्तर --- कोंबडीच्या 
---------------------------------
(९) चिमणीच्या घरास काय म्हणतात ?
उत्तर --- घरटे 
---------------------------------
(१०) घोड्यांना राहण्यासाठी बांधलेल्या घरास काय म्हणतात ?
उत्तर --- तबेला, पागा 
---------------------------------
(११) मुंग्यांनी बांधलेल्या घरास काय म्हणतात ?
उत्तर --- वारुळ 
---------------------------------
(१२) हत्तींना राहण्यासाठी बांधलेल्या घरास काय म्हणतात ?
उत्तर ---  हत्तीखाना, अंबारखाना 
---------------------------------
(१३) सुगरण पक्ष्याच्या घरास काय म्हणतात ?
उत्तर --- खोपा 
---------------------------------
(१४) ' खुराडा ' कोणाच्या घरास म्हणतात ?
उत्तर --- कोंबडीच्या 
---------------------------------
(१५) वाघाच्या निवा-यास काय म्हणतात ?
उत्तर --- गुहा 
---------------------------------
(१६) सिंहाच्या निवा-यास काय म्हणतात ?
उत्तर --- गुहा 
---------------------------------
(१७) सिंहाच्या पिल्लास काय म्हणतात ?
उत्तर --- छावा 
---------------------------------
(१८) गाढवाच्या पिल्लास काय म्हणतात ?
उत्तर --- शिंगरु 
---------------------------------
(१९) मांजरीच्या पिल्लास काय म्हणतात ?
उत्तर --- पिल्लू 
---------------------------------
(२०) म्हशीच्या पिल्लास काय म्हणतात ?
उत्तर --- रेडकू 
---------------------------------
(२१) शेळीच्या पिल्लास काय म्हणतात ?
उत्तर --- करडू 
---------------------------------
(२२) मेंढीच्या पिल्लास काय म्हणतात ?
उत्तर --- कोकरू 
---------------------------------
(२३) वाघाच्या पिल्लास काय म्हणतात ?
उत्तर --- बच्चा, बछडा 
---------------------------------
(२४) हरणाच्या पिल्लास काय म्हणतात ?
उत्तर --- पाडस 
---------------------------------
(२५) गायीच्या पिल्लास काय म्हणतात ?
उत्तर --- वासरू 
---------------------------------
(२६) ' पाडस ' कोणाच्या पिल्लाला म्हणतात ?
उत्तर --- हरणाच्या 
---------------------------------
(२७) माणसाच्या पिलास काय म्हणतात ?
उत्तर --- लेकरू / बाळ
---------------------------------
(२८) ' वासरू ' कोणाच्या पिल्लाला म्हणतात ?
उत्तर --- गायीच्या 
---------------------------------
(२९) ' करडू ' कोणाच्या पिल्लाला म्हणतात ?
उत्तर --- शेळीच्या 
---------------------------------
(३०) ' छावा ' कोणाच्या पिल्लाला म्हणतात ?
उत्तर --- सिंहाच्या 
---------------------------------
(३१) ' शिंगरू ' कोणाच्या पिल्लाला म्हणतात ?
उत्तर --- गाढवाच्या / घोड्याच्या 
---------------------------------
(३२)  ' कोकरू ' कोणाच्या पिल्लाला म्हणतात ?
उत्तर --- मेंढीच्या 
---------------------------------
(३३) इंद्रधनुष्यात किती रंग असतात ?
उत्तर -- सात 
--------------------------------
(३४) आकाशाचा रंग कोणता ?
उत्तर -- निळा
--------------------------------
(३५) तीळगुळ कोणत्या सणाला वाटतात ?
उत्तर -- मकरसंक्रांत 
----------------------------
(३६) बैलांची पूजा कोणत्या सणाला करतात ?
उत्तर -- पोळा 
----------------------------
(३७) पक्ष्यांचा राजा कोणाला म्हणतात ?
उत्तर -- गरूड 
---------------------------
(३८) भारताचे राष्ट्रीय फूल कोणते ?
उत्तर  -- कमळ
-----------------------------
(३९) भारताचा राष्ट्रीय पक्षी कोणता ?
उत्तर  -- मोर
-----------------------------
(४०)भारताचा राष्ट्रीय प्राणी कोणता ?
उत्तर -- वाघ
-----------------------------
(४१) फुलांचा राजा कोणाला म्हणतात ?
उत्तर -- गुलाब
-----------------------------
(४२) फळांचा राजा कोणाला म्हणतात ?
उत्तर -- आंबा
-----------------------------
(४३) प्राण्यांचा राजा कोणाला म्हणतात ?
उत्तर -- सिंह
-----------------------------
(४४) तेलबियांचा राजा कोणाला म्हणतात ?
उत्तर -- शेंगदाणा
----------------------------------------------
(४५) महाराष्ट्रातील एकूण जिल्हे किती आहेत ?
उत्तर -- ३६
-----------------------------
(४६) महाराष्ट्र राज्याची राजधानी कोणती ?
उत्तर -- मुंबई
-----------------------------
(४७) महाराष्ट्र राज्याचा राज्यवृक्ष कोणता ?
उत्तर -- आंबा
-----------------------------
(४८) महाराष्ट्र राज्याचा राज्यप्राणी कोणता ?
उत्तर -- शेकरू
-----------------------------
(४९) महाराष्ट्र राज्याचा राज्यपक्षी कोणता ?
उत्तर -- हरियाल
-----------------------------
(५०) महाराष्ट्रातील सर्वांत उंच शिखर कोणते ?
उत्तर --- कळसुबाई
----------------------------------
(५१) हत्तीच्या नाकाला काय म्हणतात ?
उत्तर -- सोंड
--------------------------------
(५२) आकाराने सर्वात मोठा पक्षी कोणता ?
--- शहामृग
----------------------------------
(५३) एका दिवसाचे किती तास असतात ?
उत्तर -- २४ तास 
--------------------------------------------------
(५४) नाताळचा सण कोणत्या महिन्यात असतो ?
उत्तर -- डिसेंबर 
----------------------------
(५५) पक्ष्यांना किती पाय असतात ?
उत्तर -- दोन 
----------------------------
(५६) कोणता पक्षी पिसारा फुलवून नाचतो ?
उत्तर -- मोर 
----------------------------
(५७) लांब मानेचा प्राणी कोणता ?
उत्तर -- जिराफ 
----------------------------
(५८) सर्वांत मोठ्या कानांचा प्राणी कोणता ?
उत्तर -- हत्ती 
----------------------------
(५९) वाळवंटात राहणारा प्राणी कोणता ?
उत्तर -- उंट 
----------------------------
(६०) झाडावर तुरूतुरू चढणारा प्राणी कोणता ?
उत्तर -- खार 
----------------------------
(६१) लांब पिसे असलेला प्राणी कोणता ?
उत्तर -- मोर 
----------------------------
(६२) गूळ कशापासून तयार होते ?
उत्तर -- ऊस 
----------------------------
(६३) साखर कशापासून तयार होते ?
उत्तर -- ऊस 
----------------------------
(६४) हरभ-याच्या पिठाला काय म्हणतात ?
उत्तर -- बेसन 
----------------------------
(६५) पोपटाचा रंग कसा असतो ?
उत्तर -- हिरवा 
----------------------------
(६६) माणसाच्या निवा-यास  काय म्हणतात ?
उत्तर -- घर 
-----------------------------
(६७) पक्ष्यांच्या समूहाला काय म्हणतात ?
उत्तर -- थवा 
-----------------------------
(६८) फुलांच्या समूहाला काय म्हणतात ?
उत्तर -- गुच्छ 
-----------------------------
(६९) फुलझाडांच्या समूहाला काय म्हणतात ?
उत्तर -- ताटवा 
-----------------------------
(७०) बांबूच्या समूहाला काय म्हणतात ?
उत्तर -- बेट 
-----------------------------
(७१) बैलांच्या ओरडण्याला काय म्हणतात ?
उत्तर --  हंबरणे 
-----------------------------
(७२) म्हशीच्या ओरडण्याला काय म्हणतात ?
उत्तर -- रेकणे 
-----------------------------
(७३) भारताचे राष्ट्रीय फळ कोणते  ?
उत्तर -- आंबा 
-----------------------------
(७४) कोणता रंग अधिक उष्णता आकर्षित करतो ?
उत्तर -- काळा
------------------------------
(७५) सूर्याच्या उष्णतेमुळे जलाशयातील पाण्याचे  .... होते ?
उत्तर --- बाष्पीभवन
-------------------------------
(७६) ऊर्जेचा नैसर्गिक स्रोत कोणता ?
उत्तर --- सूर्य
-------------------------------
(७७) कोळी या किड्याला किती पाय असतात ?
उत्तर -- आठ
-----------------------------
(७८) ' खजूर ''  या फळात किती बिया असतात ?
उत्तर -- एक
-----------------------------
(७९) फांद्या नसलेल्या एका वनस्पतीचे नाव सांगा ?
उत्तर -- नारळ
-----------------------------
(८०) घरटी न बांधणा-या एका पक्ष्याचे नाव सांगा ?
उत्तर --  कोंबडी
-----------------------------
(८१) घरात जळमटे करणारा प्राणी कोणता ?
उत्तर --- कोळी
-----------------------------
(८२) सोंड असलेला प्राणी कोणता ?
उत्तर -- हत्ती
-----------------------------
(८३) घराची राखण करणारा प्राणी कोणता ?
उत्तर -- कुत्रा
-----------------------------
(८४) शेतीच्या कामात मदत करणारा प्राणी कोणता ?
उत्तर -- बैल
-----------------------------
(८५) पाय नसणारा प्राणी कोणता ?
उत्तर -- साप
-----------------------------
(८६) पंख असणारा पण पिल्लांना दूध पाजणारा प्राणी कोणता ?
उत्तर -- वटवाघूळ
-----------------------------
(८७) सहा पाय असणारा प्राणी कोणता ?
उत्तर -- झुरळ
-----------------------------
(८८) सजीवांचे दोन गट कोणते ?
उत्तर -- प्राणी व वनस्पती 
----------------------------
(८९) आकाशात चांदण्या केव्हा दिसतात ?
उत्तर -- रात्री 
---------------------------------
(९०) बैलाच्या मादीला काय म्हणतात ?
उत्तर -- गाय
---------------------------------
(९१) कोकिळेने केलेला आवाज कोणता ?
उत्तर --  कुहूकुहू
---------------------------------
(९२) पिकलेल्या केळ्यांचा रंग कोणता असतो ?
उत्तर -- पिवळा
---------------------------------
(९३) आवळ्याची चव कशी असते ?
उत्तर -- तुरट
---------------------------------
(९४)  लिंबाची चव कशी असते ?
उत्तर -- आंबाट
------------------------------
(९५) जगातील सर्वांत उंच प्राणी कोणता ?
उत्तर -- जिराफ
-----------------------------------
(९६) मिठाची चव कशी असते ?
उत्तर -- खारट
-----------------------------------------
(९७) गुळाची चव कशी असते ?
उत्तर -- गोड
-----------------------------------------
(९८) चिंचेची चव कशी असते ?
उत्तर -- आंबट
-----------------------------------------
(९९) कारल्याची चव कशी असते ?
उत्तर -- कडू
-----------------------------------------
(१००) कावळ्याचा रंग कसा असतो ?
उत्तर -- काळा
--------------------------
(१०१) महाराष्ट्राची राजधानी कोणती ?
उत्तर -- मुंबई
----------------------------
(१०२) भारत देशाची राजधानी कोणती ?
उत्तर -- दिल्ली
---------------------------------
(१०३) आपण कोणत्या देशात राहतो ?
उत्तर -- भारत
----------------------------
(१०४) जगातील सर्वांत मोठा पक्षी कोणता ?
उत्तर -- शहामृग
----------------------------
(१०५) भारताच्या शेजारी किती देश आहेत ?
उत्तर -- ७ ( सात )
----------------------------
(१०६) एक दिवस म्हणजे किती तास ?
उत्तर -- २४ तास
------------------------------
(१०७) एका वर्षात किती महिने असतात ?
उत्तर -- १२ (बारा )
------------------------------
(१०८) महाराष्ट्र हे भारतातील काय आहे ?
उत्तर -- राज्य
--------------------------------
(१०९) महाराष्ट्रातील सर्वांत लांब नदी कोणती ?
उत्तर -- गोदावरी
--------------------------------
(११०) वेगाने धावणारा पक्षी कोणता ?
उत्तर -- शहामृग
---------------------------------
(१११) सूर्य कोणत्या दिशेला उगवतो ?
उत्तर -- पूर्व
---------------------------------
(११२) सूर्य कोणत्या दिशेला मावळतो ?
उत्तर -- पश्चिम
---------------------------------
(११३) ज्ञानेंद्रिये किती आहेत ?
उत्तर -- पाच
----------------------------------
(११४) मुख्य दिशा किती ?
उत्तर -- चार
--------------------------------
(११५) उपदिशा किती ?
उत्तर -- चार
----------------------------
(११६) आठवड्याचे वार किती ?
उत्तर -- सात
-------------------------------
(११७) आकाशाचा रंग कोणता आहे ?
उत्तर -- निळा
-----------------------------
(११८) बी फळाच्या बाहेर असणारे कोणते फळ आहे ?
उत्तर -- काजू
--------------------------------
(११९) आईच्या आईला काय म्हणतात ?
उत्तर -- आजी
------------------------------
(१२०) महाराष्ट्राचा राज्यफूल कोणता ?
उत्तर -- जारूळ
-----------------------------------
(१२१) महाराष्ट्राच्या पश्चिमेस कोणता समुद्र आहे ?
उत्तर -- अरबी
----------------------------------
(१२२) कल्पवृक्ष कोणत्या झाडाला म्हणतात ?
उत्तर -- नारळ ( माड )
----------------------------------
(१२३) महाराष्ट्राची राजभाषा कोणती ?
उत्तर -- मराठी
-----------------------------------------
(१२४) कच्च्या कैरीचा रंग कोणता ?
उत्तर -- हिरवा
---------------------------------------
(१२५) महाराष्ट्रातील सर्वात लांब धरण कोणते ?
उत्तर -- जायकवाडी
------------------------------------
(१२६) भारताचे राष्ट्रीय वॄक्ष कोणते ?
उत्तर -- वड
---------------------------------
(१२७) पृथ्वीचा आकार कसा आहे ?
उत्तर -- गोल
------------------------------
(१२८) ज्या रात्री चंद्र पूर्ण गोल दिसतो, त्या रात्रीला कोणती रात्र म्हणतात ?
उत्तर -- पौर्णिमेची रात्र
-----------------------------
(१२९) भारतीय सौर वर्षाचे महिने किती ?
उत्तर -- बारा महिने
---------------------------
(१३०) आपण कोणत्या ग्रहावर राहतो ?
उत्तर -- पृथ्वी
-----------------------------
(१३१) पृथ्वीला प्रकाश कोठून मिळतो ?
उत्तर -- सूर्यापासून
-----------------------------
(१३२) सजीव सृष्टी असलेला सूर्यमालेतील एकमेव ग्रह कोणता ?
उत्तर -- पृथ्वी
----------------------------
(१३३) पूर्व दिशेच्या समोर कोणती दिशा येते ?
उत्तर -- पश्चिम
---------------------------
(१३४) दक्षिण दिशेच्या समोर कोणती दिशा येते ?
उत्तर -- उत्तर
-------------------------------
(१३५) सूर्य ज्या दिशेला उगवतो ती दिशा कोणती ?
उत्तर -- पूर्व
------------------------------
(१३६) सूर्य ज्या दिशेला मावळतो ती दिशा कोणती ?
उत्तर -- पश्चिम
------------------------------
(१३७) सूर्योदयापासून सूर्यास्तापर्य॓तच्या काळाला काय म्हणतात ?
उत्तर -- दिन
-----------------------------
(१३८) सूर्योस्तापासून सूर्यादयापर्यंतच्या काळाला काय म्हणतात ?
उत्तर -- रात्र
-----------------------------
(१३९) दिन व रात्र मिळून एक पूर्ण काय होतो ?
उत्तर -- पूर्ण दिवस
-----------------------------
(१४०) मराठी वर्षांची सुरूवात कोणत्या महिन्याने होते ?
उत्तर -- चैत्र
---------------------------
(१४१) आंब्याच्या बीला काय म्हणतात ?
उत्तर -- कोय
-----------------------------------------------
(१४२) फणसाच्या बीला काय म्हणतात ?
उत्तर -- आठळी
------------------------------------------------
(१४३) कापसाच्या बीला काय म्हणतात ?
उत्तर -- सरकी
-------------------------------------------------------
(१४४) चिंचेच्या बीला काय म्हणतात ?
उत्तर -- चिंचोका
-------------------------------------------------------
(१४५) कोणत्या फळापासून आमरस तयार होतो ?
उत्तर -- आंबा
------------------------------------
(१४६) पारंब्या कोणत्या झाडाला असतात ?
उत्तर -- वड
-------------------------------------------------------
(१४७) जिभेचा कोणता रंग चांगल्या आरोग्याचे लक्षण आहे ?
उत्तर -- गुलाबी
--------------------------------------------------
(१४८)श्वसन करताना सजीव कोणता वायू शरीरात घेतात?
उत्तर --ऑक्सिजन वायू
-----------------------------------------------------
(१४९)समुद्राच्या पाण्याची चव कशी असते ?
उत्तर -- खारट
---------------------------------------------------------------
(१५०) ' लाल किल्ला ' कोणत्या शहरात आहे ?
उत्तर -- दिल्ली
--------------------------------------------------------
(१५१) ' ताजमहल ' कोणत्या शहरात आहे ?
उत्तर -- आग्रा
--------------------------------------------------------
(१५२) सर्वात जास्त बुध्दिमान प्राणी कोणता ?
उत्तर -- मनुष्य
-------------------------------------------------------
(१५३) समुद्राच्या पाण्यापासून काय तयार करतात ?
उत्तर -- मीठ
-------------------------------------------------------
(१५४) चंद्र अजिबात दिसत नाही, त्या रात्रीला कोणती रात्र म्हणतात ?
उत्तर -- अमावास्येची रात्र
-----------------------------------
(१५५) आपण कोणत्या देशात राहतो ?
उत्तर -- भारत 
-----------------------------------
(१५६) आपण कोणत्या राज्यात राहतो ?
उत्तर -- महाराष्ट्र 
----------------------------
(१५७) हत्तीच्या नाकाला काय म्हणतात ?
उत्तर -- सोंड 
----------------------------
(१५८) मुख्य ऋतू किती ?
उत्तर -- तीन 
----------------------------
(१५९) ' मुंगी ' या किटकाला किती पाय असतात ?
उत्तर -- सहा 
----------------------------
(१६०) एका वर्षात एकूण किती दिवस असतात ?
उत्तर -- ३६५
----------------------------
(१६१) चवीचे प्रकार किती ?
उत्तर -- चार 
----------------------------
(१६२) झुरळाला किती पाय असतात ?
उत्तर -- सहा 
----------------------------
(१६३) ज्ञानेंद्रिये किती आहेत ?
उत्तर -- पाच 
----------------------------
(१६४) नारळाच्या झाडाला काय म्हणतात ?
उत्तर -- माड
----------------------------
(१६५) समुद्राच्या पाण्यापासून काय तयार करतात ?
उत्तर -- मीठ
----------------------------
(१६६) आंब्याच्या बीला काय म्हणतात ?
उत्तर -- कोय 
----------------------------
(१६७) पिकलेल्या केळ्याचा रंग कोणता ?
उत्तर -- पिवळा 
---------------------------------
(१६८)भुईमुगाच्या बियाणाला कोणत्या नावाने ओळखतात ?
उत्तर -- शेंगदाणा
-----------------------------
(१६९) सूर्य केव्हा उगवतो ?
उत्तर -- सकाळी
-----------------------------
(१७०) सूर्य उगवण्याअगोदरची वेळ कोणती  ?
उत्तर -- पहाट
-----------------------------
(१७१) सूर्य आकाशात मध्यावर आल्याची वेळ कोणती ?
उत्तर -- दुपार
--------------------------------
(१७२) सूर्य मावळण्याची वेळ कोणती ?
उत्तर -- संध्याकाळ
-----------------------------
(१७३) उन्हाळ्यात हवा अशी असते ?
उत्तर --  गरम
-----------------------------
(१७४) हिवाळ्यात हवा कशी असते. ?
उत्तर. -- थंड
-----------------------------
(१७५) पावसाळ्यात हवा कशी असते. ?
उत्तर. --  दमट
------------------------------------------
(१७६) चवीचे प्रकार कोणते ?
उत्तर -- गोड, कडू, आंबट, खारट.
------------------------------------------
(१७७) ज्ञानेंद्रिये म्हणजे काय ?
उत्तर -- ज्ञान देणारे अवयव.
------------------------------------------
(१७८) आपल्याला किती ज्ञानेंद्रिये आहेत ?
उत्तर -- पाच
------------------------------------------
(१७९) ज्ञानेंद्रियांची नावे सांगा ?
उत्तर -- डोळे, कान, नाक, जीभ, त्वचा.
------------------------------------------
(१८०) डोळ्यांचा उपयोग कशासाठी होतो ?
उत्तर -- पाहण्यासाठी.
------------------------------------------
(१८२) कानाचा उपयोग कशासाठी होतो ?
उत्तर -- ऐकण्यासाठी
------------------------------------------
(१८३) नाकाने आपल्याला कोणते ज्ञान होते ?
उत्तर -- वास घेणे.
------------------------------------------
(१८४) शरीरावरील कातडीला काय म्हणतात ?
उत्तर -- त्वचा
------------------------------------------
(१८५) त्वचेमुळे आपल्याला कोणत्या प्रकारचे ज्ञान होते ?
उत्तर -- स्पर्शज्ञान
-------------------------------------------
(१८६) दातांचा उपयोग कोणता ?
उत्तर -- अन्न चावून खाण्यासाठी.
==========================
लेखन :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक)
जि. प. प्रा. शाळा गरताड गावठाण, केंद्र रोहोड
ता. साक्री, जि. धुळे
९४२२७३६७७५  / ७७२१९४१४९६

Tuesday, 7 October 2025

गणितीय प्रश्नावली

(1) 1 ते 100 पर्यंतच्या संख्यांमध्ये 3 हा अंक किती वेळा येतो ?
उत्तर --- 20 
--------------
(2) 1 ते 100 पर्यंतच्या सर्व संख्यांची बेरीज किती ?
उत्तर --- 5050
--------------
(3) 77 नंतर क्रमाने येणारी 9 वी विषम संख्या कोणती ?
उत्तर --- 95
---------------------------------
(4) 1 ते 1000 मधील तीन अंकी एकूण संख्या किती ?
उत्तर -- 900
---------------------------------
(5) 19 नंतर 9 वी सम संख्या कोणती ?
उत्तर -- 36
---------------------------------
(6) 61 ते 71 या संख्यामध्ये येणाऱ्या सम संख्यांची बेरीज किती ?
उत्तर --- 330
---------------------------------
(7) 1 ते 17 या सर्व संख्यांची बेरीज किती ?
उत्तर --- 153
---------------------------------
(8) पहिल्या दहा क्रमवार नैसर्गिक संख्यांची बेरीज किती ?
उत्तर --- 55
---------------------------------
(9) 1 ते 100 मध्ये किती संख्यांच्या शेवटी 2 आहे ?
उत्तर --- 10
---------------------------------
(10)  1 ते 50 पर्यतच्या सर्व सम संख्यांची एकूण किती ?
उत्तर ---  650
---------------------------------
(11) 10 ते 99 पर्यंतच्या संख्यांमध्ये 9 हा अंक किती वेळा येतो ?
उत्तर --- 19
---------------------------------
(12) 1 ते 50 पर्यतच्या संख्यात 4 हा अंक एकूण किती वेळा येतो ?
उत्तर --- 15
---------------------------------
(13) फक्त दोन अंकी संख्येत 2 हा अंक किती वेळा येतो ?
उत्तर --- 19
---------------------------------
(14) नव्वदमधून नऊ किती वेळा वजा करता येतील ?
उत्तर --- 10
---------------------------------
(15) 10 कोटी म्हणजे 1 वर किती शून्य ?
उत्तर -- 8
---------------------------------
(16) दहा कोटी ही संख्या अंकात लिहा.
उत्तर --- 100000000
---------------------------------
(17) रोमन लिपीत किती संख्याचिन्हे आहेत ?
उत्तर --- 7
---------------------------------
(18) 3 ने भाग जाणा-या एकूण दोन अंकी संख्या किती ?
उत्तर -- 30
---------------------------------
(19) 8 ने नि:शेष भाग जाणारी सर्वांत लहान तीन अंकी संख्या कोणती ?
उत्तर -- 104
---------------------------------
(20) एका संख्येला 2 ने भागण्याऐवजी 2 ने गुणले असता  8 आले तर खरे उत्तर काय आहे ?
उत्तर --- 2
---------------------------------
(21) एका पुस्तकातील 50 % पाने वाचल्यानंतर 100 पाने शिल्लक राहतात. तर पुस्तकात एकूण पाने किती ?
उत्तर -- 200
---------------------------------
(22) रोमन संख्या  ' L ' म्हणजेच किती ?
उत्तर ---  50
---------------------------------
(23) एका व्यक्तीने 25 % रक्कम खर्च केली तरीसुद्धा त्याच्याकडे 1500 रुपये शिल्लक राहतात, तर सुरूवातीला त्याच्याकडे किती रूपये होते ?
उत्तर --- 2000 रूपये 
---------------------------------
(24) 1000  चे  20% = किती ?
उत्तर --- 200
---------------------------------
(25)  500 चे 15% किती ?
उत्तर --- 75
---------------------------------
(26) एका संख्येच्या 50 टक्क्या मधून 50 वजा केले असता बाकी 50 उरले तर ती संख्या कोणती ?
उत्तर --- 200
---------------------------------
(27) 800 चे 25 % = किती ?
उत्तर --- 200
---------------------------------
(28) एका विद्यार्थ्याला परीक्षेत 400 पैकी 300  गुण मिळाल्यास त्याला किती टक्के गुण मिळाले ?
उत्तर --- 75 %
---------------------------------
(29)  200 चे 25 % किती ?
उत्तर --- 50
---------------------------------
(30) एक संख्या 50 % ने वाढविल्यास 300 होते, तर ती संख्या कोणती ?
उत्तर --- 150
---------------------------------‌
(31) 400 रूपयांच्या टेबलाची किंमत 500 रूपये झाली, तर त्याच्या मूळ किंमतीत शेकडा किती टक्के वाढ झाली ?
उत्तर --- 25 %
============================
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )
जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा गरताड गावठाण 
केंद्र - रोहोड, ता. साक्री, जि. धुळे 
9422736775  / 7721941496