माझ्या ब्लॉगवर मी श्री.शंकर चौरे आपले स्वागत करत आहे,ब्लॉग अपडेट करण्याचे काम चालू आहे..

Sunday 30 September 2018

स्वच्छता मोहीम - घोषवाक्ये


(१) स्वच्छता पाळा ,
       रोगराई टाळा.

(२) जिथे स्वच्छता असे,
      तिथे आरोग्य वसे.

(३) कचरा टाकणार नाही रस्त्यावर,
     हा नियम बिंबवू मनावर.

(४) कचरा करूनी कमी,
     आरोग्याची मिळेल हमी.

(५) गाडगेबाबांचा एकच मंत्र,
      स्वच्छतेचे जाणा तंत्र..

(६) परिसराची करू सफाई,
      आरोग्याची होईल कमाई.

(७) सांडपाणी नको रस्त्यावर,
     डासांच्या पैंदाशीला घाला आवर.
    
(८) हगवण , अतिसार रोगाचा प्रसार ,
      हे तर दूषित पाण्याचे प्रहार.

(९) उघड्यावर शौचास बसु नका,
      रोगांना आमंत्रण देऊ नका.

(१०) परिसर स्वच्छ ठेवाल,
        तर निरोगी व्हाल.

(११) स्वच्छतेचे संदेश ध्यानी धरु,
        आरोग्य आपले निरोगी बनवू.

(१२) पाण्याचे भांडे नेहमी स्वच्छ धुवा,
       डासांची अंडी पळवुन लावा.

(१३) पिण्यासाठी हवे शुध्द पाणी,
       नाहीतर होईल आरोग्याची हानी.

(१४) नका बसु उघड्यावर संडासाला ,
        संधी मिळेल रोगाराई पसरण्याला.

(१५) सांडपाण्याची योग्य विल्हेवाट,
       गावात येईल आरोग्याची पहाट.

(१६) पिण्याचे पाणी घ्या ओगराळ्याणे ,
        दूषित करू नका तुमच्या हाताने.

(१७) स्वच्छता व शुद्ध पाणी हे आहे तंत्र ,
        ग्रामीण आरोग्याचा हाच कानमंत्र.

(१८) ज्याचे घरी सदैव स्वच्छता,
       नांदेल तेथे आरोग्य सुबता.

(१९) रंग भगवा त्यागाचा,
        मार्ग स्विकारू स्वच्छतेचा.

(२०) पाणी शुद्धिकरण नियमित करू,
        सर्वांचे जीवन आरोग्य संपन्न करू.

(२१) पाण्याच्या स्वच्छेते विषयी दक्षता घेव़ू,
        सर्व रोगराईना दूर पळवू .

(२२) स्वच्छते विषयीची प्रत्येक कृती,
        देईल सामाजिक आरोग्याला गती.

(२३) वैयक्तिक स्वच्छतेची महती,
        रोगापासुन मिळेल मुक्ति.

(२४) नखे कापा बोटाची ,
        नाही होणार व्याधि पोटाची.

(२५) असेल दृष्टी ,
        तर दिसेल स्वच्छ सृष्टि.

(२६) संडास बांधा घरोघरी ,
        आरोग्य नांदेल त्याच्या दारी.

(२७) सांडपाण्याला आळा ,
        रोगाराई टाळा.

(२८) स्वच्छ सुंदर परिसर ,
        जीवन निरोगी निरंतर.     

(२९) स्वच्छ सुंदर परिसरातुच ,
        सुंदर सुसंस्कृत नागरिक घडतात.

(३०) गावकरी मिळुन एक काम करू,
        शौचालयाचा वापर करू.

(३१) शौचालय असेल जेथे ,
        खरी प्रतिष्ठा येईल तेथे.

(३२) आधी केले मग सांगितले ,
        आधी आपल्या घरी शौचालय बांधले.

(३३) स्वच्छ घर , सुंदर परिसर ,
        शोचखड्याचा करुया वापर.

(३४) कचरा कुंडीचा वापर करू ,
        सुंदर परिसर निर्माण करू

(३५) केरकचरा मुक्त गाव,
        सर्वत्र होईल नाव.

(३६) थोडी तर ठेवा जाण,
        सार्वजनिक ठिकाणी होणार नाही घाण.

(३७) स्वच्छतेचे ठेवा ध्यान.
        स्वच्छतेनेच देश बनेल महान.

(३८)  स्वच्छता हे महा अभियान,
         स्वच्छतेसाठी द्या आपला योगदान.

(३९) स्वच्छतेचे करा पालन
         स्वच्छ करा घराचे अंगण.

(४०) स्वच्छ सुंदर परिसरातुनच,
        सुंदर सुसंस्कृत नागरिक घडतात.

(४१) स्वच्छ शाळा करा हातांनी,
        सुंदर गाणी गाऊ मुखांनी.

(४२) स्वच्छ सुंदर परिसर,
        जीवन निरोगी निरंतर.

(४३) संडास बांधा घरोघरी,
        आरोग्य नांदेल त्याच्या दारी.

(४४) स्वच्छते विषयीची प्रत्येक कृती,
        देईल सामाजिक आरोग्याला गती.

=================================
संकलन :- शंकर सिताराम चौरे  (धुळे)
              ¤ ९४२२७३६७७५

Saturday 29 September 2018

वाद्यांविषयी थोडक्यात माहिती

(१) सनई :-

सनई हे वायूवाद्य आहे. मंगल प्रसंगी हे वाद्य
वाजवले जाते. सनईचे सूर गोड असतात.
------------------------------------------------ 

(२) डमरू :-

डमरू हे एक तालवाद्य आहे. ते डुम डुम
असा आवाज करते. माकडाच्या खेळात
मदारी या वाद्याचा उपयोग करतो.
--------------------------------------------------

(३)  तुतारी :-

तुतारी हे एक रणवाद्य आहे. याचा आवाज
कर्कश असतो. पूर्वी युद्धाच्या प्रारंभी हे वाद्य
वाजवले जायचे. युद्धात राजाचा विजय
झाल्यावर सनई - चौघडा यांच्यासोबत हे
 विजयी वाद्य वाजवण्यात यायचे.
--------------------------------------------------

(४) तबला - डग्गा  :-

तबला - डग्गा हे कातडी वाद्य आहे. शास्त्रीय
गायनात पेटीच्या साथीला ठेका देण्यासाठी
वाजवले जाते.
--------------------------------------------------

(५) ढोलकी :-

ढोलकी तमाशाच्या फडात लावणी व पोवाडा
या गायनप्रकारात ढोलकीची साथ आवश्यक
असते. ढोलकीच्या तालावर नृत्य केले जाते.
--------------------------------------------------

(६)  डफ किंवा हलगी :-

डफ/हलगी हे एक कातडी वाद्य आहे. पोवाडा
गाताना शाहीर हे स्वतः हाताने वाजवतात.
--------------------------------------------------

(७) खंजिरी / डफली  :-

खंजिरी/डफली हे कातडी वाद्य शाहीर गाताना
वाजवतात. याच्या कडेला बारीक झांजा असतात.
--------------------------------------------------

(८) ताशा :-

ताशा हे कोकणातील कातडी वाद्य दोन
काठ्यांनी वाजवतात. पूर्वीच्या काळी लग्नाच्या
वरातीत हे वाजवत असत.
--------------------------------------------------

(९) वीणा :-

वीणा हे एक तंतूवाद्य आहे. गायनाच्या साथीला
सूर कायम गुंजत राहण्यासाठी शास्त्रीय गायक
वापरतात.
--------------------------------------------------

(१०) तुणतुणे :-

तुणतुणे हे लावणी, पोवाडा गाताना झिलकरी
हे तंतूवाद्य साथीला घेतात.
--------------------------------------------------

(११)  बासरी :-

बासरी हे बांबूचे बनलेले वायूवाद्य आहे.
हे ओठांच्या फुंकरीने वाजवले जाते. याचा
स्वर मधुर असते.
--------------------------------------------------

(१२) झांज :-

झांज हे एक धातू वाद्य आहे. लेझीम विशेषतः
खेळताना हे वाजवले जाते. 
 
=================================

संकलक :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शि.)
                पिंपळनेर - साक्री ( धुळे )
                 ¤ ९४२२७३६७७५ ¤

Thursday 27 September 2018

शब्द ऐकूया / वाचूया , शब्द लिहूया .

                  उपक्रम
  
● खालील शब्द ऐकून  ( वाचून )  लिहा.

(१) द्विरूक्तीपूर्ण शब्द :--
    (१) कटकट चटचट   पटपट  वटवट 
    (२) भरभर   गरगर   थरथर  घरघर
    (३) सरसर   वरवर   भरभर   तरतर
    (४) टकटक   भकभक  धकधक
    (५) रिपरिप   झिमझिम   पिरपिर 
________________________________
(२) ध्वनिदर्शक  शब्द :--
    (१) कडकडाट खडखडाट   गडगडाट 
    (२) ठणठणाट  सडसडाट  फडफडाट
    (३) धडधडाट  ठणठणाट  भुणभुणाट
______________________________
(३) जोडशब्द :--
    (१)  घरदार  नफातोटा   बापलेक
    (२) काळवेळ   केरकचरा   चढउतार
    (३) चारापाणी   ताटवाटी   तिखटमीठ
    (४) धागादोरा  भाजीपाला   शेतीवाडी
________________________________
(४) जोडाक्षरी शब्द :--
  (१) त्याला  त्याच्या तुम्ही  आम्ही
  (२) माझ्या  तुझ्या  म्हणाला  म्हणाली
  (३)  तेव्हा  जेव्हा  केव्हा होत्या
  (४) द-या  खऱ्या  पु-या  कै-या
=========================     
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे(प्रा. शिक्षक)
                   पिंपळनेर - साक्री, जि. धुळे
             ९४२२७३६७७५

Wednesday 26 September 2018

Read  and  tell the first letter.

                 उपक्रम
● खालील शब्दगट वाचा आणि पहिले अक्षर सांगा.
(1) red   roses.   -----     r
     (रेड  रोझिझ )
(2) Seven  socks.  ----   s
     ( सेव्हन साॅक्स )
(3) busy  boys.   ----      b
     ( बिझि  बाॅइझ )
(4) hungry   hens.   ----   h
     ( हंग्रि  हेन्झ  )
(5) lazy  lion.         ----     l
     ( लेझि  लायन )
(6)  five fingers.    ----    f
     ( फाइव्ह  फिंगर्झ )
(7)  my  mother .    ----  m
       ( माय मदर्  )
(8) no   noise.         ----   n
    ( नो नाॅइझ )
(9)  two   tickets.    ----  t
     (  टू  टिकिटस् )
(10)   cold coffee.    ----  c
       ( कोल्ड  काॅफि  )
(11)  paper  pack.    ----   p
       ( पेपर पॅक )
(12)  dancing   doll.  ----  d
        ( डान्सिंग  डाॅल  )
(13) green  grass .   ----  g
      ( ग्रीन  ग्रास )
(14) five  fish .        -----  f
      ( फाइव्ह फीश ) 
(15) blue  bag.      -----  b
       ( ब्लू  बॅग  )
(16) red  ribbon.    -----  r
        ( रेड रिबन  )
(17) white  wall.    ----   w
       ( वाइट  वाॅल  )
=========================     
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक)
                 पिंपळनेर  - साक्री ( धुळे )
                 ९४२२७३६७७५

Tuesday 25 September 2018

म्हणी व त्यांचे अर्थ

 ------------------------------------------------
(१) रात्र थोडी, सोंगे फार.

अर्थ-- कामाच्या मानाने वेळ अगदीच कमी असणे.
------------------------------------------------
(२) पळसाला पाने तीनच.

अर्थ -- कुठेही गेले तरी परिस्थिती तीच असते.
------------------------------------------------
(३) कुंपणच  शेत खाते. 

अर्थ -- रक्षकानेच चोऱ्या करणे.
------------------------------------------------
(४) जेवीन तर तुपाशी, नाहीतर तर उपाशी.

अर्थ-- मिळाले तर चांगले पाहिजे नाहीतर मुळीच
        नको.
------------------------------------------------
(५) अडली गाय फटके खाय.

अर्थ-- अडचणीत सापडलेल्या माणसाला
       अपमानास्पद शब्द ऐकून घ्यावे लागतात.
------------------------------------------------
(६) अति तेथे माती.

अर्थ-- कोणत्याही गोष्टीचा अतिरेक वाईट असतो.
------------------------------------------------
(७) करावे तसे भरावे.

अर्थ-- आपण जशी कृती करू तसे त्याचे फळ
        मिळते.
------------------------------------------------
(८) एक ना धड, भाराभर चिंध्या.

अर्थ-- एकाच वेळी अनेक कामे स्वीकारल्यामुळे
      शेवटी कोणतेही काम पूर्ण न होणे.
------------------------------------------------
(९) काकडीची चोरी फाशीची शिक्षा.

अर्थ-- लहानशा अपराधासाठी फार मोठी
         शिक्षा होणे.
------------------------------------------------
(१०) कामापुरता मामा.

अर्थ-- गरजेपुरते गोड बोलणारा; मतलबी माणूस.
------------------------------------------------
(११) टाकीचे घाव सोसल्याशिवाय देवपण येत
       नाही.

अर्थ-- कष्ट घेतल्याशिवाय मोठेपण मिळत नाही.
------------------------------------------------
(१२) तापल्या तव्यावर पोळी भाजून घेणे.

अर्थ-- आलेल्या संधीचा फायदा घेणे.
------------------------------------------------
(१३) भटाला दिली ओसरी, भट हळूहळू
        पाय पसरी.

अर्थ -- एखाद्याला थोडीशी सवलत देताच तो
        त्याचा जास्त फायदा घेऊ लागतो.
------------------------------------------------
(१४) मुंगी होऊन साखर खावी.

अर्थ-- नम्रपणाने चांगल्या चांगल्या गोष्टी
         साध्य होतात.
------------------------------------------------
(१५) हाताच्या कंकणाला आरसा कशाला  ?
    
अर्थ -- प्रत्यक्ष दिसणाऱ्या गोष्टीला पुराव्याची
        गरज नसते.
------------------------------------------------
(१६) आपलेच दात, आपले ओठ .

अर्थ-- आपल्याच माणसाने चूक केल्यामुळे
         अडचणीची स्थिती निर्माण होणे.
------------------------------------------------
(१७) आंधळं दळत, कुत्रं पीठ खातं.

अर्थ-- एकाने काम करावे आणि दुसर्‍याने
        त्याचा फायदा घ्यावा.
------------------------------------------------
(१८) गोगलगाय अन् पोटात पाय.

अर्थ -- बाहेरून गरीब दिसणारी; पण मनात
         कपट असणारी व्यक्ती.

================================

     संकलक :- शंकर सिताराम चौरे ( प्रा. शिक्षक )
                     पिंपळनेर - साक्री  (धुळे)
                       ¤ ९४२२७३६७७५ ¤

Monday 24 September 2018

ओळखा पाहू मी कोण  ?


(१) आहोत आम्ही शेजारी,
      भेट नाही संसारी  .
       रंग विविधता दाखवतो,
      निसर्ग तुम्हा दावितो.
-------------------------------------------

(२) सुगंध येता मन बहरते,
      दुर्ग॔धीने मी होतो नाराज.
     फळ - फुलांची आवड मजला,
     वासाची मी करतो पारख.

------------------------------------------

(३) इवली इवली छान सोनुली,
      आहे मी कोण  ?
      कडू , आंबट, गोड, तिखट,
      सांगे  तुम्हा कोण  ?

-----------------------------------------

(४) मंजूळ  - कर्कश नाद मी जाणे
    काय चांगले हे मी ऐके.

-----------------------------------------
उत्तरे :- (१) डोळे, (२) नाक,
           (३) जीभ, (४) कान
=========================     
संकलक :- शंकर सिताराम  चौरे(प्रा. शिक्षक)
                पिंपळनेर - साक्री    ( धुळे )
               ९४२२७३६७७५

Sunday 23 September 2018

कोणत्या वनस्पती - ते सांगा  !

● तुम्हांला माहित असलेल्या वनस्पतींची नावे सांगा.
 
               
(१) या वनस्पतीची आपण पाने खातो.

---  मेथी,  पालक,  कोबी.
---------------------------------------------

(२) या वनस्पतींची आपण मुळे खातो.

--- गाजर,   मुळा,   बीट
----------------------------------------------

(३) या वनस्पतीचे आपण खोड खातो.

--- ऊस,   बटाटा,  आले.
----------------------------------------------

(४) या वनस्पतीच्या आपण बिया खातो.

--- हरभरा,  वाटाणा, तूर.
---------------------------------------------

(५) या वनस्पतीची  फळे आपण भाजी
     म्हणून खातो.

--- टोमॅटो,  भोपळा,  वांगे.
-----------------------------------------------

(६) या वनस्पतींची पाने गुळगुळीत असतात.

--- आंबा,  अळू,   पिंपळ.
-------------------------------------------------

(७) या वनस्पतींच्या खोडांना काटे असतात.

--- गुलाब,   बोर,  करवंद
-------------------------------------------------

(८) या वनस्पतींची खोडे खडबडीत असतात.

--- आंबा,  वड,   पिपळ.
-------------------------------------------------

(९) या वनस्पतींची पाने खरखरीत असतात.

---  बांबू,   सूर्यफूल,  पारिजातक.
-------------------------------------------------

(१०)या वनस्पतींची खोडे गुळगुळीत असतात.

---  कडूनिंब,  निलगिरी,  पेरू.
--------------------------------------------------

(११) या वनस्पतीची फळे कठीण कवचाची
        असतात.

---  नारळ,   कवठ,  अक्रोड.
--------------------------------------------------

(१२) या वनस्पतीच्या फळात एक बी असते.

---  आंबा,   आवळा,  खजूर.
------------------------------------------------

(१३) या वनस्पतीच्या फळात अनेक बिया
       असतात.

---  पपई,  सीताफळ,  चिकू.
-------------------------------------------------

संकलक :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक)
                पिंपळनेर - साक्री, जि. *धुळे*
              📞९४२२७३६७७५

Saturday 22 September 2018

शब्दां - शब्दांतील फरक समजावून घेऊया !

             मराठी शब्दसाधना

 ============================

(१) माता  --  आई
      माथा  -- डोके

(२) वदन  -- तोंड
      वंदन  --  नमस्कार

(३) संत  --  साधुपूरूष
      संथ  --  शांत

(४) खत  -- कुजलेला पदार्थ
      खंत  -- काळजी

(५) शरम  -- लाज
      श्रम    -- कष्ट

(६) पत्र  -- लिहावयाचे पत्र
     पात्र  -- योग्य

(७) चिकू  -- एक प्रकारचे फळ
      चिक्कू  -- कंजूष

(८) गृह  -- घर
      ग्रह  -- आकाशातील चांदण्या

(९) पथ  -- मार्ग
      पंथ  -- संप्रदाय

(१०) सुर  --  देव
        सूर   -- स्वर,  आवाज

(११) गडी  --  कामगार पुरूष
        गढी   -- किल्ला

(१२) केसरी  -- सिंह
        केशरी  -- रंगाचे नाव

(१३) अगर  --  किंवा
        आगर  -- साठा

(१४) सुत   --  मुलगा
        सूत   --  कापसाचे सूत, दोरा

(१५) कष्ट  -- श्रम
        काष्ठ  -- लाकूड

(१६) खून  --  ठार मारणे
        खूण  -- व्रण

(१७) सध्या  --  आता
        संध्या  -- संध्याकाळ

(१८) सबंध  --  संपूर्ण
        संबंध  --  नाते,  संपर्क

(१९) आपदा  -- संकट
        संपदा    --  संपत्ती

(२०) उपहार  -- बक्षीस
        उपाहार  -- फराळ

(२१) अभिनव  -- नवीन
        अभिनय  --  हावभाव

(२२) घन   --  ढग
        घण   --  लोहाराचे एक हत्यार

(२३) प्रचार  --  प्रसिद्धी ,  जाहिरात
        प्रसार  --  वाढ

(२४) प्रहर  --   तीन तासांचा काळ
        प्रहार  --  घाव

(२५) पिक  --  कोकिळा
        पीक   --  शेतातील पीक

(२६) मास  --  महिना
        मांस   --  शरीरातील मांस

(२७) दिन  --  दिवस
        दीन   -- गरीब

(२८) दशा  --  अवस्था
        दिशा  --  बाजू
       
(२९) शिर   --  डोके
        शीर  --  धमनी

(३०) लक्ष  --  संख्या
        लक्ष्य  -- ठरवलेले

(३१) सुवर्ण  --  सोने
        सवर्ण  --  एकाच जातीचे

(३२) चिता  -- मृत व्यक्तीस जाळावयास
                    रचलेली लाकडे
        चिंता  --  काळजी

(३३) आव्हान  -- सामान्यास दिलेले निमंत्रण
        आवाहन -- विनंती करून बोलावणे

===============================
        संकलक :- शंकर सिताराम चौरे  ( प्रा.शि.)
                              पिंपळनेर- साक्री (धुळे )
                              ¤ ९४२२७३६७७५ ¤

Friday 21 September 2018

शब्दांचा खेळ - यमकांचा मेळ

    (  Rhyming  Song )

=======================

चेंडू म्हणजे  Ball         ( बाॅल )
उंच  म्हणजे  Tall        ( टाॅल )
पडणे म्हणजे  Fall      ( फाॅल )
बोलावणे म्हणजे  Call  ( काॅल )    ।।1।।

मांजर म्हणजे Cat  ( कॅट )
उंदीर म्हणजे Rat    ( रॅट )
टोपी म्हणजे Hat   ( हॅट )
चटई म्हणजे Mat  ( मॅट )  ।।2।।

असणे म्हणजे  Be   ( बी )
आम्ही म्हणजे  We  ( वी )
मला म्हणजे   Me   ( मी )
पुन्हा म्हणजे   Re   ( री )       ।।3।।

चहा म्हणजे   Tea      (टी )
समुद्र म्हणजे  Sea     (सी )
कुरण  म्हणजे  Lea  (ली )
वाटाणा म्हणजे Pea ( पी )   ।। 4।।

जात म्हणजे  Cast     ( कास्ट )
जोराने म्हणजे  Fast   ( फास्ट )
शेवटचा म्हणजे Last  ( लास्ट )
प्रचंड म्हणजे Vast    ( वास्ट )    ।। 5।।

झोपडी म्हणजे Hut  ( हट )
कापणे म्हणजे Cut  ( कट )
बंद म्हणजे Shut     ( शेट )
परंतु म्हणजे  But   ( बट )   ।। 6।।

दूर म्हणजे  Far     ( फार )
युद्ध म्हणजे War  (वार )
डांबर म्हणजे Tar  (टार )
गज म्हणजे Bar    ( बार )     ।। 7।।

हात म्हणजे Hand     ( हॅन्ड )
बाजा म्हणजे Band   ( बॅण्ड )
वाळू म्हणजे Sand     ( सॅन्ड )
जमीन म्हणजे Land  ( लॅन्ड )  ।।8।।

आसन म्हणजे Seat    ( सीट )
छान म्हणजे Neat      ( नीट )
तापवणे म्हणजे Heat ( हीट )
मारणे म्हणजे Beat   ( बीट )     ।।9।।

मोठा म्हणजे Big       ( बिग )
डुक्कर म्हणजे Pig   ( पिग )
खोदणे म्हणजे Dig   ( डिंग )
अंजीर म्हणजे Fig     ( फिग )   ।।10।।

नऊ म्हणजे Nine    ( नाईन )
छान म्हणजे Fine    ( फाईन )
दारू म्हणजे Wine  ( वाईन )
रेषा म्हणजे Line     ( लाईन )     ।।11।।

थंड म्हणजे Cool         ( कूल )
लोकर म्हणजे Wool  ( वूल )
अवजार म्हणजे Tool  ( टुल )
मूर्ख म्हणजे Fool        ( फुल )    ।।12।।

सोने म्हणजे Gold    ( गोल्ड )
घडी म्हणजे Fold  ( फोल्ड )
विकणे म्हणजे Sold ( सोल्ड )
थंड म्हणजे Cold     ( कोल्ड )      ।।13।।

रडणे म्हणजे Cry      ( क्राय )
कोरडे म्हणजे Dry   ( ड्राय )
प्रयत्न म्हणजे Try   ( ट्राय )
तळणे  म्हणजे  Fry ( फ्राय )    ।।14।।

पलंग म्हणजे  Cot   ( काॅट )
ठिपके म्हणजे Dot  ( डाॅट )
गरम म्हणजे Hot     ( हाॅट )
नाही म्हणजे  Not   ( नाॅट )     ।।15।।

==============================
लेखक/कवी  :- शंकर सिताराम चौरे
                      पिंपळनेर -  साक्री  ( धुळे )
                      ¤ 9422736775 ¤

Wednesday 19 September 2018

ANAGRAM ( अक्षरांची अदला बदला करून तयार होणारा शब्द. )

An anagram is a word or phrase by
Changing the order of the letters in
another word or phrase.
 
● अॅनाग्राम म्हणजे एखाद्या शब्दातील तेवढ्याच
  अक्षरांचा दुसरा अर्थपूर्ण शब्द तयार करणे .

(1) On - आॅन       =  No - नो

(2) Bat  - बॅट       = Tab  - टॅब

(3) Ten - टेन       = Net  - नेट

(4) Pot  - पाॅट     = Top  - टाॅप

(5) Cat  - कॅट     = Act  - अॅक्ट

(6) Star - स्टार    = Arts - आर्टस

(7) Life लाइफ     = File  - फाइल

(8) Face  - चेहरा  = Cafe  - कॅफे

(9) Den  - डेन      =  End  - एन्ड

(10) Name  - नेम  = Mane  - मेन

(11) Fear  - फेअर   = Fare  - फेअर

(12) Sour - सोअर   = Ours - अवर्स

(13) Add - अॅडड    = Dad  - डॅड

(14) Race - रेस     = Care  - केअर

(15) Lame - लेम    = Male  - मेल

(16) Wolf - वुल्फ    = Flow  - फ्लो

(17) How - हाऊ    = Who - हू

(18) Eat  - इट       = Tea  - टी

(19) Heart  - हार्ट    = Earth - अर्थ

(20) East - ईस्ट     = Seat  - सिट

(21) Nest  - नेस्ट    = Nets  - नेट्स

(22) Post  - पोस्ट   = Stop  - स्टाॅप

(23) Dear - डिअर   = Read - रिड

(24) Tale - टेल     = Late  - लेट

(25) Dam - डॅम    = Mad  - मॅड

(26) Dog डाॅग      = God  - गाॅड

(27) Was वाॅज    = Saw - साॅ

(29) Mug - मग    = Gum - गम

(30) Won - वाॅन   =  Now - नाऊ

=========================     
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे(प्रा. शिक्षक)
               पिंपळनेर - धुळे  /  ९४२२७३६७७५

Monday 17 September 2018

वन्य प्राण्यांविषयी चर्चा करूया.

(१) वाघाची गणती कशावरून केली जाते ?

--- वाघांच्या पावलांच्या ठशांवरून वाघांची
    गणती केली जाते.

(२) ' वाघाचे क्षेत्र ' कशावरून ओळखता येते  ?

--- आपल्या पावलांचा आवाज होऊ नये, म्हणून
    वाघ पालापाचोळ्यांतून चालत नाही. तो
   पाऊलवाटेवरून किंवा नदीनाल्याच्या पात्रातून
   वाळूवरून चालतो. अशा पाऊलवाटा किंवा
   नदीनाल्यातील ओली वाळू तपासावी त्या
   मातीत वाघाचे पाऊलठसे आढळतात.
   त्यावरून  'वाघाचे क्षेत्र ' ओळखता येते.

(३) वाघ - वाघिणीच्या ठशांमध्ये काय फरक
    असतो  ?

--- वाघ -वाघिणीचे पुढचे पाय चौकोनी असतात.
    पण त्यांच्या मागच्या पंजांत फरक असतो.
  वाघाचे मागचे पंजे चौकोनी असतात,वाघिणीचे
  मागचे पंजे आयताकृती असतात .

(४) वाघाचे अन्न कोणते  ?

--- वाघ हा मांसाहारी प्राणी आहे. तो शिकार
   करून आपली भूक भागवतो. छोट्या -मोठ्या
   प्राण्यांचे मांस हे वाघाचे अन्न आहे.

(५) वाघाची चाहूल भक्ष्यास लागत नाही.

--- वाघाच्या पायांच्या तळव्यांना गादी असते,
   तो भक्ष्यच्या दिशेने दबकत चालतो. त्यामुळे
   त्याची चाहूल लागत नाही.
  

  (६) वन्यप्राण्यांच्या संख्येत दिवसेंदिवस घट
       होत आहे.

--- मानवाच्या हस्तक्षेपामुळे अनेक अन्नसाखळ्या
    नष्ट होत आहेत. जमिनी मोकळ्या करण्यासाठी
    जंगलतोड होत आहे. वन्यप्राण्यांचे निवारे
    यामुळे नाहीसे झाले. प्रदूषण आणि हवामान
   बदलामुळे निसर्गाची चक्रे असंतुलित झाली
   आहेत. वन्यप्राण्यांच्या शिकारी देखील खूप
   वर्षे होत राहिल्या. या सर्व कारणांनी
   वन्यप्राण्यांच्या संख्येत दिवसेंदिवस घट होत
  आहे

संकलक  :- शंकर सिताराम चौरे  (पिंपळनेर) धुळे
               ¤ ९४२२७३६७७५ ¤

Saturday 15 September 2018

भौगोलिक ज्ञान खजिना ( कालगणना )

(१) दिवस :--

  ▪ पृथ्वीला स्वत:भोवती एक फेरी पूर्ण करण्यास
    लागणारा काळ म्हणजे १ दिवस.

  ▪  १ दिवस २४ तासांचा असतो.
--------------------------------------------------
(२) वर्ष :--

  ▪ पृथ्वीचा सूर्याभोवती एक प्रदक्षिणा पूर्ण
     करण्यास लागणारा काळ म्हणजे ' एक
      वर्ष ' होय.

  ▪ वर्ष  ३६५ दिवसांचे असते.
--------------------------------------------------
(३) महिना :--

  ▪ एका अमावस्येपासून दुसर्‍या अमावास्येपर्यंत
  चंद्राचा पृथ्वीभोवती एक फेरी पूर्ण करण्याचा
  काळ म्हणजे  '१ महिना ' होय.

  ▪ महिना चंद्राच्या गतीशी संबंधीत आहे.
--------------------------------------------------
(४) पंधरवडा  :--

  ▪ १५ दिवसांच्या कालावधी म्हणजे ' पंधरवडा'
    होय.

  ▪ अमावास्येपासून पौर्णिमेपर्यंतच्या १५ दिवसात
    चंद्राचा प्रकाशित भाग वाढत जातो; तर
    पौर्णिमेपासून अमावास्येपर्यंत १५ दिवस
    चंद्राचा प्रकाशित भाग कमी होत जातो.
--------------------------------------------------
(५) आठवडा  :--

  ▪ सात दिवसांचा एक आठवडा असतो.
     आठव्या दिवशी नवीन आठवडा सुरू होतो.
-----------------------------------------------------
(६) चंद्र  :--

 ▪ चंद्र हा पृथ्वीचा उपग्रह आहे.  चंद्र स्वतःभोवती
   व पृथ्वीभोवती फिरतो.

  ▪ चंद्राची एकच बाजू पृथ्वीवरून दिसते.
    चंद्राची विरूद्ध बाजू पृथ्वीवरून कधीही
    दिसत नाही.
--------------------------------------------------
(७) चांद्रकालगणना :--

  ▪ फक्त चंद्राच्या गतीचा उपयोग करून केली
    जाणारी कालगणना.

  ▪ इस्लाम दिनदर्शिकेत या चांद्रकालगणनेचा
    वापर केला जातो.

  ▪ या पध्दतीत १२ चांद्रमासाचे वर्ष असते
   आणि वर्षात ३६५ दिवस असतात.
-----------------------------------------------------
(८) सौरकालगणना  :--

  ▪ पृथ्वीच्या वार्षिक गतीचा उपयोग करून
    केली जाणारी कालगणना.

  ▪ ग्रेगरियन दिनदर्शिकेत या सौरकाल गणनेचा
     वापर केला जातो. (इंग्रजी वर्षे )

  ▪ या दिनदर्शिकेतील वर्षात ३६५ दिवस असतात
   आणि वर्षात १२ महिने असतात.
-------------------------------------------------------
(९) चांद्रसौरकालगणना  :--

  ▪ वर्ष मोजण्यासाठी पृथ्वीची वार्षिक गती आणि
    महिना मोजण्यासाठी चंद्राची गती एकत्र करून
    केली जाणारी कालगणना.

   ▪ हिंदू दिनदर्शिकेत या कालगणेचा उपयोग
      केला जातो.
--------------------------------------------------------

(१०) लीप वर्ष  :--

  ▪ पृथ्वीच्या सूर्याभोवती प्रदक्षिणेस ३६५ दिवस
     व ६ तास लागतात. दरवर्षीच्या कालगणनेतील
     ६ तासांचा फरक दर चार वर्षांनी भरून काढतात
     आणि त्या वर्षीचे ३६६ दिवस मानतात.  हे
     लीप वर्ष होय.

  ▪ लीप वर्षांत फेब्रुवारी महिना २९ दिवसांचा असतो.

  ▪ लीप वर्ष  ३६६ दिवसांचे असते.

  ▪ लीप वर्ष दर चार वर्षांनी येते.
=================================

संकलक :- शंकर सिताराम चौरे (पिंपळनेर) धुळे
               ¤ ९४२२७३६७७५ ¤

   

Thursday 13 September 2018

चला आपण चंद्रग्रहणाची माहिती घेऊया !

                    चंद्रग्रहण

● ग्रहण :-
   वेगवेगळ्या भ्रमणकक्षांमध्ये फिरणारे सूर्य,
   चंद्र, पृथ्वी जेव्हा एकाच सरळ रेषेत येतात
   तेव्हा ग्रहण लागते.  ही घटना नैसर्गिक आहे.

 
(१) चंद्रग्रहण :-
   
   ▪ अवकाशात जेव्हा सूर्य व चंद्र यांच्या
      दरम्यान पृथ्वी येते, तेव्हा पृथ्वीमुळे
     सूर्यप्रकाश अडवला जातो.
 
   ▪ यामुळे पृथ्वीची सावली पलीकडे चंद्रावर
    पडते, या घटनेस  ' चंदग्रहण ' म्हणतात.

  ▪ चंद्र पूर्णपणे पृथ्वीच्या सावलीत असेल,तर
    त्या ग्रहणास खग्रास चंद्रग्रहण म्हणतात.

  ▪ चंद्राच्या काही भागावरच पृथ्वीची सावली
   पडली, तर त्या ग्रहणास खंडग्रास चंद्रग्रहण
   म्हणतात.

  ▪ चंद्रग्रहण उघड्या डोळ्यांनी बघता येतो.

  ▪ चंद्रग्रहण फक्त पौर्णिमेच्या दिवशी होतो.
    सर्वच पौर्णिमांना चंदग्रहण होत नाही.

=========================     

संकलक :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक)
               धुळे   /  ९४२२७३६७७५