(१) डोळे
--- आपण डोळ्यांनी पाहतो. त्यामुळे चालताना आपल्याला उंच-सखलपणा, वळणे, अडथळे समजतात. आपण वाचू शकतो. टी. व्ही. बघू शकतो. दिसले नाही तर कितीतरी गोष्टींची माहिती आपल्याला होऊ शकणार नाही.
(२) कान
--- आपण कानांनी ऐकतो. आवाज कोठून आला त्यावरून आपल्याला दिशा कळते. बोललेले समजते. आपल्याला प्रश्न विचारल्यास ऐकू आल्यामुळे आपण उत्तर देऊ शकतो.
(३)नाक
--- नाकाने आपण वास घेतो. काही पदार्थांना विशिष्ट वास असतो. वासावरून आपल्याला पदार्थ ओळखता येतात.
(४(जीभ
--- जिभेने आपण चव घेतो. जिभेच्या वेगवेगळ्या भागांमुळे गोड, आंबट, कडू, खारट व तुरट अशी चव समजते. तिखट ही चव नाही. जिभेच्या त्वचेची आग झाली तर पदार्थ तिखट आहे असे आपण म्हणतो.
(५) त्वचा/चामडी/कातडी
---- त्वचेमुळे आपल्याला थंड, गरम, मऊ, खडबडीत, खरखरीत, धारदार, बोथट असे स्पर्शज्ञान होते.
डोळे, नाक, कान जीभ व त्वचा आपल्याला आजूबाजूची माहिती म्हणजेच ज्ञान देतात. म्हणूनच त्यांना ज्ञानेंद्रिये असे म्हणतात.
=============================
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे (प्रा. शिक्षक )
जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा - जामनेपाडा
केंद्र - रोहोड, ता. साक्री, जि. धुळे
No comments:
Post a Comment