नृत्यासंबंधी माहिती

➖➖➖➖➖➖Ⓜ🅰🅿➖➖➖➖➖➖

           नृत्यासंबंधी माहिती

(अ) नृत्याची अंगे :-
                    भारतीय  संस्कृतीत नृत्याला खूप महत्त्व आहे. सण, उत्सव, समारंभ आणि आनंदाच्या प्रसंगी नृत्य करण्याची आपली खूप जुनी  परंपरा आहे. नृत्यामध्ये पुढील ४ अंगे
महत्वाची आहेत.

   (१) ताल :- ताल किंवा ठेका नृत्यासाठी खूप
                  महत्वाचा असतो. तालामुळे नृत्यात
                  सहजपणा आणि उत्स्फूर्तता येतो.

  (२) भाव :- डोळे, हात, चेहर्‍याचे हावभाव,
                 चाल यामधून भाव व्यक्त होतो. यांत
                 अभिनयही केला जातो.

  (३) रस  :- सर्व भाव एकत्रितपणे नृत्याचा
                 ' रस ' दाखवतात.

   (४) आनंद  :- नृत्यातून नृत्य करणाऱ्यास
                      तसेच पाहणाऱ्यास आनंद मिळतो.

( ब ) नृत्याचे प्रकार  :-
  भारतात अनेक नृत्यप्रकार आहेत. भारतात
  अनेक प्रांत, भाषा, जीवनपद्धती आहेत.
  त्यामुळे त्या -त्या प्रांतात वेगवेगळे नृत्यप्रकार
  आढळतात.  त्यांपैकी प्रमुख नृत्यप्रकार
  पुढीलप्रमाणे आहेत.

  (१) शास्त्रीय नृत्य :- भरतनाट्यम, कथ्थक,
        ओडिसी, मणिपूरी, कथकली, कुचिपुडी,
        मोहिनीअट्टम हे शास्त्रीय नृत्याचे प्रकार     
        आहेत.

   (२) लोकनृत्य :- भारतात लोकनृत्य खूप
         प्रकार आहेत.  त्यापैकी भांगडा, रासलीला,
         घूमर, गरबा, दांडिया,लेझीम,लावणी,कोळी,
        बिहू असे लोकनृत्याचे प्रकार प्रसिद्ध आहेत.

(३)आदिवासी नृत्य:- भारताच्या विविध भागात
      राहणाऱ्या आदिवासींची एक वेगळी जीवन-
      पद्धती आहे. त्यांची बांबूनृत्य, झूम, झेमी,
      हेजगिरी, संथाल, पैकी बस्तर, भोजाली,
      पावरी, कोकणी हे आदिवासी नृत्याचे प्रकार
      प्रसिद्ध आहेत.

  संकलन :- शंकर सिताराम चौरे(प्रा.शिक्षक)
               जि.प प्रा.शाळा बांडीकुहेर
                ता. साक्री जि. धुळे
                  ९४२२७३६७७५