(१) बिंदू :-
-- अतिशय अणकुचीदार, सुक्ष्म टोकाने
कागदावर किंवा कोणत्याही पृष्ठभागावर
काढलेल्या टिंबाला बिंदू म्हणतात.
-------------------------------------------------
(२) रेषा :-
--- ● दोन टोकाकडे अमर्याद असणाऱ्या
आकृतीला रेषा म्हणतात.
● रेषा हा बिंदूंचा एक समूह आहे.
------------------------------------------------
(३) किरण :-
--● एका बिंदूतून निघून दुसरीकडे अमर्याद
असणाऱ्या रेषेला किरण असे म्हणतात.
● किरणाचे नाव लिहिताना आरंभ
बिंदूकडून बाणाच्या दिशेने लिहितात.
------------------------------------------------
(४) रेषाखंड :-
-- दोन बिंदू जोडून तयार होणाऱ्या आकृतीला
रेषाखंड म्हणतात.
---------------------------------------------------
(५) कोन :-
--- एकाच आरंभबिंदू असणाऱ्या परंतू एकाच
रेषेत नसणाऱ्या दोन भिन्न किरणांमुळे जी
आकृती तयार होते त्या आकृतीला कोन
म्हणतात.
---------------------------------------------------
(६) काटकोन :-
- ९० अंशाच्या कोनाला काटकोन असे म्हणतात.
--------------------------------------------------
(७) लघुकोन :-
-- काटकोनापेक्षा लहान असणाऱ्या कोनाला
लघुकोन म्हणतात.
--------------------------------------------------
(८) विशालनोन :-
--- काटकोनापेक्षा मोठ्या असणाऱ्या कोनाला
विशालकोन म्हणतात.
---------------------------------------------------
(९) त्रिकोण :-
-- तिन्ही बाजूंनी बंदिस्त असलेल्या तीन बाजू
व तीन कोन असणाऱ्या आकृतीला त्रिकोण
म्हणतात.
--------------------------------------------------
(१०) चौकोन :-
-- चारही बाजूंनी बंदिस्त असलेल्या चार बाजू
व चार कोन असणाऱ्या आकृतीस चौकोन
म्हणतात.
--------------------------------------------------
(११) चौरस :-
--- ज्या चौकोनाच्या सर्व बाजू एकरूप व प्रत्येक
कोन काटकोन असतो. त्या चौकोनास
चौरस म्हणतात.
--------------------------------------------------
(१२) आयत :-
--- ज्या चौकोनाच्या समोरासमोरील बाजू
समान लांबीच्या व सर्व कोन काटकोन
असतात. त्या चौकोनास आयत म्हणतात.
--------------------------------------------------
(१३) वर्तूळ :-
- ● एका स्थिर बिंदूपासून स्थिर अंतरावरील
बिंदूसंचास वर्तुळ म्हणतात.
● भूमितीनुसार एका बिंदूपासून समान अंतरावर
असणाऱ्या व एकाच प्रतलावर असणाऱ्या
सर्व बिंदूच्या संचाला वर्तुळ असे म्हणतात.
===========================
संकलक :- शंकर सिताराम चौरे(प्रा. शिक्षक)
पिंपळनेर, ता. साक्री, जि. धुळे
📞९४२२७३६७७५
